Samenvatting van alle collegestof van het vak Ethics in Care and Education, onderdeel van de master Orthopedagogiek en gebaseerd op het boek van Wolff; An Introduction to Moral Philosophy en alle bijbehorende artikelen
College 1 Introduction. Moral Reasoning; relativism and egoism
Docent: Dr. Anouk Zuurmond
1. Applied ethics
Why do we need ethics in care and education?
2. Meta-ethics
What is the nature of moral statements?
How do we gain moral knowledge?
Relativisme
Subjectivisme
3. Normative ethics
What is the right thing to do?
Applied ethics: Why do we need ethics in care and education?
Drie voorbeeld nieuwsberichten over COVID-19:
- Leerlingen volgen met videocamera’s tijdens afnemen van online examens
- Leerlingen die geen onderwijs op afstand kunnen volgen en daardoor ‘verdwijnen’
- Vaccinatieprogramma voor studenten vanaf 12 jaar
Morele dilemma’s, want ze hebben te maken met conflicterende waarden:
Onderwijs op afstand: veiligheid vs. het recht op educatie
Online examens: privacy vs. justice
Vaccinatieprogramma: autonomie vs. veiligheid
Als een professional moet je keuzes maken in dergelijke morele dilemma’s
Voorbeelden:
Hoe ga je om met een leerling met ADHD die baat heeft bij in het klaslokaal zijn maar anderzijds vaak
het leerproces van andere leerlingen verstoord? → Klaslokaal niveau
Hoe ga je om met ouders die protesteren tegen ‘Coming Out Day’ op school? → Organisatie niveau
Hoe moeten we dure instituten beschouwen die schaduw-educatie aanbieden op scholen? →
Maatschappelijk/landelijk niveau
• Allerdaagse dilemma’s voor mensen in de zorg en onderwijs
• Ethische uitdagingen: hebben te maken met gelijkheid, zorg, inclusie, respect etc.
• Instrumentele benadering: hoe gaan we effectief met dit probleem om
Maar in deze lessen: ethische benadering: wat zijn de morele waarden in dit probleem?
Codes of conduct: NVO – Nederlandse vereniging van pedagogen en onderwijskundigen
= Lijst met richtlijnen over hoe te bewegen binnen het werkveld
Waarom hebben we dan ethiek nodig? → Code of Conduct is nooit één antwoord hoe om te gaan
met een ethisch dilemma.
Denk-experimenten helpen met verdiepen in ethische dilemma’s.
,Denk-experiment 1:
Je bent een docent. In de klas heb je een leerling met lage SES. Hij kan in aanmerking komen voor
een belangrijke studiebeurs. Voorwaarde is dat je een gemiddeld cijfer hebt van een 7 of hoger. Je
betrapt deze leerling op spieken bij één examen. Hij heeft eerder nooit wat fout gedaan en altijd
goede cijfers gehaald. Het schoolbeleid is dat voor spieken een cijfer van 1 staat. Wat doe je?
Eerste artikel uit de Code of Conduct:
Ik zie veel potentie in deze student. Dus ik laat deze ene keer spieken niet in de weg staan van de
studiebeurs. Volgens het eerste artikel in de code of conduct is het mijn plicht om te streven naar het
meeste uit deze student te halen. Dus ik geef hem geen 1 voor de toets.
Derde artikel uit de Code of Conduct:
Als een professional moet ik mij houden aan het geschreven schoolbeleid en wetten. Het maakt dus
niet uit wie de leerling is. Ik moet de leerling een 1 geven op zijn toets.
Dus beide artikelen spreken elkaar tegen.
Tweede artikel uit de Code of Conduct:
De professional moet elke student attent en rechtvaardig behandelen om problemen op te lossen.
Dat is best stressvol want dit helpt je niet met dit specifieke probleem. Je weet niet wat attent en
rechtvaardig is in dit probleem. Al helemaal niet omdat artikel 1 en 3 elkaar ook tegenspreken.
Code of Conduct moet geïnterpreteerd worden door de professional. Moet veel over gedacht en
waarden worden gewogen.
Moreel oordeel moet worden onderbouwd met goede redenen.
De professional moet goed overwegen wat hij doet en zijn beslissing onderbouwen. Code of Conduct
kan helpen bij het begin van dit denk proces maar beslist niet het einde van dit denkproces. Het geeft
informatie en richtlijnen maar de tweede stap is dat de professional veel denkt en waarden gaat
wegen.
• Een moreel argument is gezond zonder drogredenen
• Pas op voor redeneringen die misbruik maken van analogieën en in hellend vlak veranderen
(Hellend vlak = slippery slopes)
De kwaliteit van redeneren in ethiek is belangrijk.
Applied Ethics:
Begint met een specifiek probleem. Dan kijk je naar waarden, principes, normen.
Professional ethics = een vorm van applied ethics: een professionele groep is ook altijd een morele
groep. Ze delen waarden, impliciet of expliciet beschreven in Codes of Conducts of protocollen. Hier
gebruik van maken zal het beslissingsproces voeden.
PART II: META-ETHICS: ‘ABOVE’ → HELICOPTER VIEW, WHAT DO WE DO WHEN WE THINK MORALLY
Wat zijn morele claims?
• Te onderscheiden van feitelijke claims; feitelijke claims zijn beschrijvend en kunnen
waar/niet waar zijn (voorbeeld: de trein naar Amsterdam gaat elk halfuur vanaf Groningen)
, • Morele claims zijn voorschrijvend: zegt wat je zou moeten doen/hoe je je leven zou moeten
leven
Hoe je aan feitelijke informatie komt is makkelijk. Maar hoe verwerf je morele kennis? = meta-
ethische vragen
Twee vragen:
1. Hoe verwerven we morele kennis?
2. Wat is de natuur van morele standpunten?
(wat is de natuur van normen en waarden? Waar komen morele regels vandaan? Etc.) → dus niet,
wat zouden we moeten doen, maar, hoe weten we wat we zouden moeten doen
1. Hoe verwerven we morele kennis?
Twee modellen:
1. Rekenmodel = Morele kennis is er gewoon. Het is hetzelfde voor iedereen. We moeten
streven naar het verwerven. Niet gebaseerd op persoonlijke voorkeuren, niet cultuur
gerelateerd, niet gebaseerd op interactie tussen mensen.
Moreel realisme/objectivisme
Waarden zijn ‘echt’
= Idea of goodness = universeel. Hetzelfde voor iedereen op de hele wereld (Plato)
We moeten streven naar toegang tot morele kennis. Dit is niet gemaakt door (interacties tussen)
verschillende mensen maar door God gegeven idee hoe om te gaan met elkaar.
Wat we zien in de realiteit is dat sommige mensen heel erg en sommige mensen minder goed zijn.
Maar er is geen perfect idee van goedheid. Het is een abstract concept, gebaseerd op reflectie op
goedheid.
Iedereen vindt veiligheid, volwaardiging is belangrijk. Dat denken we allemaal. Niemand denkt dat
het schoppen van een baby goed is. Dus er is iets universeels aan goedheid. Maakt niet uit waar je
woont. Intuïtief.
Problematisch aan moreel realisme/objectivisme:
Voorbeeld: In de tijd van Plato was het normaal voor mannen om relaties met elkaar te hebben. Het
idee van homoseksualiteit bestond toen nog niet. Maar later richting 18/19e eeuw was het hebben
van relaties met mannen niet langer geaccepteerd. Later weer meer geaccepteerd.
Ideeën van moraliteit veranderen. Hoe verklaar je dat wanneer je denkt dat er maar één idee van
goedheid in alle tijden bestaat?
2. Cultuurmodel = gebaseerd op culturele omgeving van mensen. Iedere cultuur met eigen
rituelen, geloven en voorkeuren. Gezamenlijke taal. Gemaakt door culturele opvoeding.
‘Fashion-model’
Cultureel relativisme
= Moraliteit (goed en slecht) is gebonden aan een specifieke tijd en cultuur. Daarom is het altijd fout
om morele ideeën op te leggen aan een andere cultuur.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dhi050. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,19. Je zit daarna nergens aan vast.
