Leesverslag 4
1. Meinderts, Koos, De zee zien, 2015
2. Samenvatting
Het verhaal beslaat 113 pagina’s en begint met een proloog waarin de bijna jarige
Kees - de ik-figuur, die zeventig wordt over een week - vertelt over hoe zijn vriend, de
zestienjarige Jan, zingend tegen een schoorsteenpijp omhoog klimt. Hij hoort hem
nog iets roepen, maar kon niet verstaan wat. Hij vraagt zich af of hij riep: “Ik heb de
zee gezien!” Vervolgens is Jan uit de pijp gevallen. Hij was op slag dood. Kees rent
naar huis en doet alsof hij van niets weet. Als zijn vader hem vertelt dat Jan dood is,
reageert hij verbaasd. Op dat moment beseft hij pas echt dat Jan er niet meer is.
Kees heeft gedurende zijn leven nooit iemand vertelt dat hij getuige was van de val
van Jan. Als hij jarig is geeft hij een feest, omdat zijn kinderen dat willen, maar hij zal
ze nooit vertellen over Jan.
Hierna begint het eigenlijke verhaal, dat wordt aangegeven met het jaartal 1959. Het
deel dat over 1959 gaat, bestaat uit 39 korte hoofdstukjes. Op een gewone dag gaat
de vijftienjarige Kees vissen onder aan de Witbrug. Jan komt op dat moment met
veel geweld in zijn leven. Hij eist ‘zijn’ visplek op en geeft Kees een pak slaag. Aan
deze eerste ontmoeting met Jan houdt Kees een bloedneus en een blauw oog over.
Dan blijkt Kees beet te hebben. Samen halen ze de vis binnen; het blijkt een snoek
te zijn.
Jan is anders dan alle andere jongens die Kees kent. ‘Ik wilde weten wie hij was en
om die reden wilde ik zijn vriend zijn en niet omdat hij aardig was, want dat was hij
niet, niet altijd.’(p. 46) Kees, die opgroeit in een groot katholiek gezin, moet maar wat
wennen aan de eigenzinnige trekjes van Jan, maar hij sluit hem ook direct in zijn
hart. En niet alleen Jan, want hij wordt ook nog smoorverliefd op Jans tweelingzus
Marijke. Zij vergezelt Jan als deze naar de Witbrug komt om samen met Kees de
snoek vrij te laten. Marijke fotografeert de jongens en de snoek. Dat Jan er ook een
bijzondere relatie met Marijke op na houdt, wordt later in het verhaal steeds
duidelijker. Beide jongens zien elkaar op een gegeven moment bijna dagelijks: Kees
praat over het leven en Jan luistert en ondertussen roken ze sigaretten.
De gezinnen van beide jongens verschillen erg: Kees' ouders zijn Rooms-
katholiek. De moeder van Jan is ook katholiek maar niet erg fanatiek en de vader van
Jan gelooft niet. Ze runnen een bloeiende fotografiezaak. Als Kees een keer op een
vrijdag bij Jan eet, wil hij het stukje vlees niet aannemen, omdat hij dat als katholiek
op vrijdag niet mag eten. De vader van Jan dringt er bij hem op aan om het toch op
te eten, omdat hij het wel kan gebruiken en merkt vervolgens op: "Het geloof is mooi
maar je moet er geen last van hebben." (p. 33) Dat heeft Kees duidelijk wel, hij zit vol
schuldgevoelens, iets waarvan Jan helemaal geen last schijnt te hebben.
Jan weet van Kees gevoelens voor Marijke en vindt het prima: "Dan zijn wij nu niet
alleen vrienden, maar ook broertjes.” (p.77) Maar vervolgens merkt Jan tot Kees zijn
verbazing op:”Mooi, heb ik niet voor niks met haar geoefend" (p. 78). Later wil Jan
hem leren hoe hij een bh los moet maken, maar dat vindt Kees maar niks.
In de tuin van Piet van Vliet – de tuinder waar Kees een bijbaantje heeft - staat een
verlaten fabrieksschoorsteen. Jan vraagt zich af of je van daarboven de zee zou
kunnen zien. Kees moet zweren dat hij er mee op zal klimmen "op een nader te
bepalen datum". Kees hoopt dat die nooit komt, maar dat doet hij wel. Natuurlijk
sleurt Jan Kees mee, die daar helemaal geen zin in heeft. Dat is toch veel te
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliavandruten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.