Probleem 1
Leerdoel 1: Wat zijn de visies van Charles Super en Sarah Harkness?
- Antropologisch perspectief
- Ontwikkelingsniche
- Drie subsystemen
- Drie gevolgen
- Niche in ontwikkeling
Leerdoel 2: Wat zijn de opvoedverschillen tussen verschillende ethische groepen? &
Leerdoel 3: Hoe worden deze opvoedverschillen verklaard?
Artikel 1
- Algemene verschillen Nederlandse & niet-westerse gezinnen
- Verschillende opvoedingsdoelen
- Ouderervaringen over opvoeden
- Sekseverschillen (Turks/Marokkaans & Surinaams/Antilliaans)
Rol vader & moeder
Rol zoon & dochter
Verklaring
- Opvoeding en school
Verklaring
- Religieuze opvoeding
Opvoedingsonzekerheid
Artikel 2
- Opvoedpraktijken Turkse en Nederlandse moeders
Opleiding
Opvoedmethode
- Opvoedpatronen
- Voorspellen van ontwikkelingsverwachting
- Verschil in voorspellingen tussen de groepen
- Verband tussen opvoedverwachting & opvoedmanier
Artikel 3
- Invloeden op positief opvoeden
SES
Psychologische stress
Acculturatiestress
Artikel 4
- Ouderlijke sensitiviteit
- Amerika
SES
Gezinsstress
Etnische minderheidsgroepen
- Nederland
SES
Artikel 5
- Verschil in opvoeden verklaard door autonomie en conformiteit
- Contextuele variatie
, Jongeren
Alternatie/ dubbele loyaliteit
Gedragsproblemen
- Controle
- Toezicht
- Steun
- Onderwijsondersteuning
- Verandering tussen generaties
- Mening jongeren
- Seks specifieke opvoeding
Turkse, Marokkaanse of Islamitische meisjes
Surinaamse of Antilliaanse meisjes
- Religie
Moskee
- Taakverdeling
Vaders
Moeders
Artikel 6
- Beschikbaarheid van middelen
SES
Taal
- Verschil in opvoedgedrag
Sensitiviteit
Controle & discipline
Ouder-kind communicatie
Betrokkenheid bij educatieve activiteiten
- Variatie binnen etnische groepen
Verschil in SES
Stress
PTSS
Wel/geen acculturatie
Artikel 8
- Attachment theorie
- Dwang theorie
- Verschillen 1ste en 2de generatie
- Moederlijke sensitiviteit & controle
- Verbanden en verschillen tussen Nederlandse en Turkse moeders
,Leerdoel 1: Wat zijn de visies van Charles Super en Sarah Harkness?
De opvoedingsverschillen worden onder andere bepaald door de setting, gewoontes en psychologie
van de ouders. Kan gebruikt worden op verschillende niveaus.
Verschil met Bronfenbrenner Cultuur heeft hier een grote rol en heeft ook invloed op het
microniveau en niet alleen op het macroniveau (zoals bij Bronfenbrenner). Dit is te zien in de
subsystemen van het model.
Artikel 7: Super & Harkness (1986)
Menselijk gedrag bestaat uit twee componenten:
1) Individueel Hoe denk je? Hoe gedrag je je? psychologisch onderzoek
2) In de samenleving, cultuur, groep Waarom doet iemand iets? Waar is dit geleerd?
antropologisch onderzoek (verbanden tussen individueel en cultuurgedrag)
Antropologische perspectieven op menselijke ontwikkeling
Cultuur woont in de individuele gedachte, dus theorieen moeten aangeven hoe het daar komt en
hoe het daar functioneert. De meest uitgewerkte theorie is ‘’het model voor psycho-cultureel
onderzoek’’. Die stelt dat: Kenmerken in de geschiedenis van elke samenleving en in de natuurlijke
omgeving waar het zich afspeelt, beïnvloed de gebruikelijke methoden waardoor baby’s en kinderen
verzorgt worden in de samenleving en die voortdurende psychologische en fysieke effecten hebben
op de leden van die samenleving, die zich openbaren in de culturele projectie-expressie systemen
van de samenleving en de fysica van diens leden.
Antropologisch perspectief op menselijke ontwikkeling
- Antropologisten: Nadruk op cultuur en hoe dit invloed hee8 op
samenleving/gedrag/ontwikkeling. Ontwikkeling gezien als leren, een proces van het vormen
van algemene potentialen de cultureel bepaalde patronen van gedrag en gedachte.
Psychologie en de omgeving (ontwikkelingspsychologie)
- Menselijke ontwikkeling gezien als proces van groei.
- Vanaf 1970 was er een belangrijke verandering in de ontwikkelingspsychologie, er kwam
steeds meer aandacht voor de context van ontwikkeling.
Ontwikkelingsniche
- Theoretisch raamwerk om cultuurregulatie van de micro-omgeving van het kind te
bestuderen & deze te beschrijven vanuit het kind. Zo begrijp je ontwikkelingsprocessen.
- Ligt tussen ontwikkelingspsychologie en antropologie in.
Ontwikkelingspsychologie richt zich niet op cultuur.
Antropologie richt zich niet op de menselijke ontwikkeling.
- Drie grote subsystemen die samenwerken als één groot systeem.
1. Fysieke en sociale omgeving waar het kind woont.
2. Cultuur gerelateerde gewoontes van kinderverzorging en opvoeding.
3. Psychologie van de verzorgers.
- Subsystemen hebben dezelfde functie > Medieert ontwikkelingservaringen van individu in
bredere cultuur.
1. Fysieke en sociale omgeving waar het kind woont.
- Dagelijkse omgeving is de grootste culturele invloed op de ontwikkeling van het kind. School
en de leeftijd van speelkameraden (en dus het type interactie) zijn ook van grote invloed.
- Bv. jonge kinderen die al moeten werken of bv. het verminderde aantal uren slaap als
kinderen bij hun ouders slapen i.p.v. op een eigen kamer in rust.
,2. Gewoontes van de kinderverzorging
- Alle aspecten van de fysieke setting worden gemedieerd door culturele aanpassingen in
praktijken van kinderverzorging. Bijv. aanwezigheid van giftige dieren zorgt voor meer
toezicht.
- Gewoonten zijn geïntegreerd in de cultuur > Gedragsstrategieën voor het omgaan met
kinderen van een bepaalde leeftijd in de context van bepaalde beperkingen in de omgeving.
- Bijv. baby op de rug dragen, hierdoor ziet de baby veel, sociale interactie.
3. Psychologie van de verzorger
- Veel overtuigingen en waarden die gereguleerd zijn door de cultuur en op zijn beurt de
ontwikkeling van het kind reguleren. Psychologie van verzorgers: Ethnotheorieën
(opvattingen) van ontwikkeling en gedrag van kind.
- Vooral belangrijk zijn de overtuigingen over de aard en behoeften van kinderen, ouderlijke
opvoedingsdoelen en opvatting van verzorger over effectieve opvoedtechnieken.
- Bijv. opvatting van moeder hoe kinderen leren praten. Moeders in Kenia denken dat
kinderen meer van elkaar leren praten dan van de moeder, hierdoor die ze niets om
taalontwikkeling bij kinderen aan te moedigen, als ze praatte met het kind was het door hen
een bevel te geven > Sluit aan bij opvoedingsdoel van leren gehoorzaam zijn en
verantwoordelijkheid dragen i.p.v. verbaal expressieve individualiteit.
Samenwerkingen
Drie logische gevolgen/uitvloeisels:
1. Homeostatistische mechanismen. De drie componenten van de niche opereren op een
gecoördineerde manier. (gesloten)
De niche als systeem: De drie componenten opereren als een systeem met een
homeostatisch mechanisme dat overeenstemming tussen hen bevordert. Duidelijk
zichtbaar bij succesvolle transitie van ontwikkelingsstatus van kind.
Nederlanders laten Moskeeën bouwen. Migrant past zich niet aan aan NL, maar NL aan
de migrant.
2. Open systeem: Elk component interacteert verschillend met andere kenmerken van de
bredere ecologie.
Subsystemen van de niche en externe systemen: Elk van de subsystemen is op een
andere manieren ingebed in andere aspecten van de menselijke ecologie > Niche is een
open systeem. Bijv. het kind dragen wordt ook sterk beïnvloed door het klimaat.
Bijv. school in Kenia, hierdoor verandering in subsysteem 1. Eerste reactie is om de
subsystemen zoveel mogelijk te behouden, dus kinderen moeten naast school voor de
baby’s blijven zorgen. Moeders gebruiken jongere brusjes als verzorgers, sommige
kinderen gaan later naar school. Dus ouderlijke theorieën van gehoorzaamheid en
verantwoordelijkheid blijven hetzelfde.
, In het begin wordt de eerste reactie geminimaliseerd, nu zorgt de kracht van homeostase
(evenwicht) dat de drie subsystemen in een nieuwe overeenstemming komen > Ouders
beginnen belang van onderwijs te zien en huiswerk i.p.v. klusjes.
Migrant past zich aan aan de cultuur.
Open (acculturatie) = De pijlen buiten de cirkel zijn acculturatie (gezin viert eerst geen
Sinterklaas, nu wel)
Enigszins gesloten (systeem zal weerstand bieden aan verandering) = De pijlen binnen de
cirkel (Moskeeën worden gebouwd in Nederland).
3. Wederzijdse aanpassing: Het organisme en de niche zijn wederzijds aangepast.
Organismen passen zich aan aan de omgeving, bv. dikkere voetzolen.
Kinderen passen zich ook aan aan de omgeving, maar ook fysiek zoals bv oogverschillen.
Door de meervoudige onderlinge verbondenheid tussen elementen van de niche met
elkaar en met de grotere omgeving zitten erg beperkingen aan de mogelijkheden van de
niche om zich aan te passen. Bv. dagelijkse schema’s van ouders en hun waarde
‘autonomie’ zijn moeilijk als het kind onregelmatig slaapt.
Wederzijdse aanpassing = De pijlen van de cirkel naar buiten & van buiten naar de cirkel
(Moskee wordt gebouwd, maar de migrant gaat hier niet onder werktijd naartoe.)
Dus
- Homeostase / homeostatische mechanismen: De drie componenten of subsystemen van de niche
(psychologie, gewoontes, settingen) beïnvloeden elkaar en streven naar balans (dus wat jullie ook al
zo besproken hebben)
- Wederzijdse beïnvloeding: Ieder van de drie componenten/subsystemen (dus: psychologie,
gewoontes, settingen) wordt beïnvloed door de wijdere cultureel-ecologische context en beïnvloedt
de wijdere cultureel-ecologische context. Dus als deze context verandert - in dit blok vooral: als
gezinnen naar een andere context/land migreren - veranderen ook de drie componenten mettertijd,
en doordat gezinnen met een andere 'niche' migreren, zal ook de context mettertijd zich aanpassen.
Het is niet per se zo dat wederzijdse aanpassing plaatsvindt om homeostase te bereiken. Wel is het
zo, dat als de wijdere context verandert en deze veranderde context één van de componenten
beïnvloedt, de andere componenten uiteindelijk ook mee veranderen - dat zijn dus weer de
homeostatische mechanismen. Als (hypothetisch) voorbeeld: door migratie speelt de 'extended
family' zoals tantes, ooms, en grootouders geen rol meer in de dagelijkse opvoeding (=sociale
settingen), waardoor ouders gaan meer volgens vast ritme opvoeden ipv dat ze het ritme van het
kind volgen (=gewoontes), en ouders meer gaan opvoeden met het doel dat kinderen financieel
onafhankelijk worden (=psychologie ouders/parental ethnotheories).
Niche in ontwikkeling
- De ontwikkelingsniche van een kind blijft niet lang hetzelfde. De kwaliteit en timing van
wisselingen in de niche zijn cultuurgebonden. Er is een synergie (meeropbrengst wanneer
dingen samengaan i.p.v. individueel) aan de volgorde van de niches, die zorgt voor krachtige
lange-termijn effecten van cultuur op ontwikkeling.
- Er zijn westerse theorieen die stellen dat er discrete fases zijn, zoals een vertrouwensband
vormen of begrijpen dat een voorwerp er nog is als je wegkijkt. Ze nemen cultuur hierin niet
in acht.
- In Kokwet:
Wordt de baby door veel verschillende mensen verzorgd, moet zich dus veel
aanpassen en leert dat hij/zij onderdeel is van de grotere gemeenschap. Als het kind
eenmaal 6 is heeft het al veel prosociale activiteiten en er wordt een nieuwe
positieve relatie gesmeed met de ouders als goede helper van klusjes in het huis. Het
, overnemen van sociale verantwoordelijkheid is hier het criteria voor een goede
ontwikkelingen.
Anderen reageren op huilen, honger etc. om het evenwicht te herstellen. De
omgeving is dus in control, niet het kind. Emotionele verstoringen worden
tegemoetgekomen met kalmte en afleiding, niet met communicatie en
samenwerking met anderen. Het kind moet leren dat het niet om eigen wensen gaat,
maar om wat er gedaan moet worden.
Het kind ziet kalm als positief. Enthousiast of geïrriteerd zijn wordt als negatief
gezien.
, Leerdoel 2: Wat zijn de opvoedverschillen tussen verschillende
ethische groepen? & Leerdoel 3: Hoe worden deze opvoedverschillen
verklaard?
Leerdoel 2: Er zijn grote verschillen tussen etnische groepen, deze zijn te zien in:
opvoedingswaarden, sekseverschillen, opvoedingsgedrag. De tweede generatie verschilt vaak minder
van de autochtone groep dan de eerste generatie. Nederlandse gezinnen zijn individualistischer dan
de andere onderzochte etnische groepen. Verschillen in cultuur tussen ouder en kind kunnen voor
problemen zorgen. MAAR er is ook veel variatie binnen één etnische groep.
Leerdoel 3: SES heeft veel invloed op de opvoeding. Ook opleidingsniveau en leeftijd van de moeder,
acculturatiestress hebben invloed. Factoren samen hebben meeste invloed.
Artikel 1: Bucx & De Roos (2015)
Algemene verschillen tussen niet-westerse gezinnen &
Nederlandse gezinnen
Nederlandse gezinnen:
o Autoritatieve opvoedingsstijl
Kleine machtsverschillen tussen ouder & kind
Veel aandacht voor emotionele ondersteuning
Autonomie van het kind staat centraal
Belangrijk in individualistische samenleving, waarbij mensen zelf richting moeten
geven aan het leven
o Intentioneel
Opvoeders zijn zich bewust van de opvoedtaak (dit is bij niet-westerse
samenlevingen vaak onbewust)
Niet-westerse gezinnen
- Ouders geven sneller een klap/tik.
- Verder houden ze meer toezicht, voornamelijk bij meisjes en jongere kinderen.
- Volgens de kinderen zijn de ouders minder op de hoogte van hun bezigheden.
- Verder is de machtsafstand groter.
- Vinden dat Nederlandse ouders de kinderen te snel veel vrijheid geven.
Er ligt bij niet-westerse gezinnen minder nadruk op de autonomie van de kinderen en er wordt juist
meer nadruk gelegd op religie. Verder wordt door hen schoolprestaties erg belangrijk gevonden, in
tegenstelling tot Nederlandse ouders. Niet-westerse mensen vinden over het algemeen de
opvoeding niet moeilijker dan Nederlandse ouders.
Niet westerse ouders houden over het algemeen meer toezicht, mogelijk omdat ze de omgeving
sneller als onveilig beschouwen.
- Niet-westerse gezinnen hebben meer kinderen dan Nederlandse gezinnen.
- Nederlandse mensen krijgen later een kind dan niet-westerse mensen.
- Er zijn meer eenoudergezinnen onder niet-westerse gezinnen dan onder autochtone ouders.
Dit kan het gevolg zijn van incomplete migratie.
- Nederlandse mensen wonen soms een tijd ongehuwd samen, krijgen kinderen en gaan dan
pas trouwen. Ongehuwd samenwonen is in niet-westerse culturen niet gebruikelijk.
- Het komt het vaakste voor dat beide ouders migrant zijn of beide ouders allochtoon, geen
mix van beide.
- Bij niet westerse gezinnen komt vaker tienermoederschap voor dan in Nederland.
