Samenvatting
Samenvatting historische context 2 + 3
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
geschiedenis vwo historische context hoofstuk 2 + 3
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
2.1 1871-1918Inleiding
Na de Frans-Duitse oorlog van 1870 – 1871 werd in Versailles het Duitse keizerrijk
uitgeroepen en de koning van Pruisen tot keizer Wilhelm I gekroond. De staat die onder
leiding van Pruisen was gevormd, was een politieke, militaire en, door de snelle
industrialisatie in de voorgaande decennia van Frankrijk op het Europese continent.
Rijkskanselier Von Bismarck was tevreden met de bestaande grenzen in Europa, maar zag
wel dat Duitsland was omgeven door sterke mogendheden. Het buitenlandse beleid was
daarom gericht op handhaving van het bestaande machtsevenwicht door een
alliantiepolitiek.
De troonsbestijging van Wilhelm II in 1888 en het ontslag van Bismarck luidden een nieuw
tijdperk in. Duitsland was niet langer tevreden met de bestaande situatie, maar wilde een
belangrijke plaats op het wereldtoneel. Deze ‘Weltpolitik’ was in eerste instantie gericht op
overzees imperialisme, waarbij het vooral Groot-Brittannië als koloniale grootmacht
tegenover zich vond. Op de Conferentie van Berlijn (1884 - 1885), bijeengeroepen door
Duitsland (Bismarck), maakten de Europese mogendheden afspraken over de koloniale
opdeling van Afrika. Maar de Duitse ‘Weltpolitik’ was geen succes. In het begin van de
twintigsite eeuw werd de blik daarom meer gericht op het Europese continent, vooral
richting het oosten. Duitslands groeiende internationale ambities gingen, tot verontrusting
van Groot-Brittannië, Frankrijk en Rusland, hand in hand met sterke economische groei en
toenemend militarisme. Zo nam de Duitse Rijksdag in 1898 een Vlootwet aan waarbij meer
dan vierhonderd miljoen marken werden vrijgemaakt voor de vlootbouw. Zowel Duitsland
als de andere Europese grootmachten zochten steeds meer steun in internationale
bondgenootschappen.
De rivaliteit tussen de grote mogendheden kwam in 1914 tot uitbarsting in de Eerste
Wereldoorlog. Frankrijk slaagde er in 1914 ternauwernood in tijdens de Slag bij de Marne de
Duitse opmars te stoppen. De oorlog veranderde in het westen van een bewegingsoorlog in
een loopgravenoorlog, waarbij de fronten langdurig vastlagen. Deze eerste totale oorlog in
de geschiedenis had ingrijpende gevolgen voor zowel de soldaten als het thuisfront. De
zware last van de oorlog leidde tot steeds meer onvrede onder de bevolking. Dit leidde in de
herfst van 1918 tot een revolutie. Tegelijkertijd werd duidelijk dat Duitsland de oorlog op het
slagveld had verloren. Op 9 november 1918 werd de republiek uitgeroepen en op 11
november 1918 werd de wapenstilstand ondertekend.
Samenvatting
1871: eenwording van Duitsland
Bismarcks vredespolitiek:
- Afzien van iedere Duitse gebiedsuitbreiding in Europa
- Strikte distantie ten opzichte van de overzeese koloniale politiek van de andere
Europese mogendheden
Conferentie van Berlijn (1884 – 1885): verdeling van Afrika
, Bismarck wilde koloniën omdat Duitsland grondstoffen nodig had na de snelle
industrialisatie. Ook waren extra afzetmarkten welkom.
Terwijl in andere Europese landen de overheid een belangrijke rol speelde bij de verwerving
van koloniale gebieden, was in Duitsland het particuliere initiatief het belangrijkst. In het
midden van de jaren 80 werden vier Afrikaanse gebieden, waar al langere tijd particuliere
handelskolonies van Duitse ondernemingen gevestigd waren, door Bismarck officieel tot
protectoraten van het Duitse Rijk uitgeroepen.
Het past bij Bismarcks voorzichtige en verzoenende beleid op het gebied van de
buitenlandse politiek dat hij Europese mogendheden aan de onderhandelingstafel
uitnodigde om te voorkomen dat de onderlinge verhoudingen op scherp werden gezet.
Tijdens de conferentie van Berlijn waren afgevaardigden uit 15 Europese landen en enkele
uit de VS aanwezig.
2.2 1919 – 1933
Inleiding
De Republiek van Weimar maakte van Duitsland een parlementaire democratie. De basis van
deze democratie was wankel door de machtsstrijd tussen democraten en groepen die een
einde wilden maken aan de parlementaire democratie, zoals de oude conservatieve elite,
extreemrechtse groepen en communisten (Spartacusopstand). De leiders van de Republiek
probeerden door een vreedzame politiek weer aanzien te krijgen in Europa. Een groot deel
van de Duitse bevolking had echter weinig vertrouwen in de politieke leiders van de
Republiek, omdat deze verantwoordelijk werden gehouden voor de nederlaag in de Eerste
Wereldoorlog en het Verdrag van Versailles uit 1919. Bovendien slaagden zij er lange tijd
niet in de grote politieke en vooral economische problemen op te lossen. De
herstelbetalingen drukten zwaar op de economie en leidden in 1923 tot een grote
economische en politieke crisis. Onder andere met de hulp van de Verenigde Staten
(Dawesplan) begon een voorzichtig economisch herstel en konden tussen 1924 en 1929
redelijk stabiele regeringen worden gevormd.
De Amerikaanse Beurskrach van 1929 liet zien hoe zwak de Duitse economie was. Van de
politieke instabiliteit die ontstond, profiteerde vooral de nationaalsocialistische partij, de
NSDAP, onder leiding van Adolf Hitler. Mede door het redenaarstalent van Hitler,
grootscheepse propaganda en paramilitair machtsvertoon, groeide de NSDAP uit tot een
massapartij. Het Duitse volk werd economisch herstel beloofd, verwerping van het Verdrag
van Versailles, een einde aan de chaos en verdeeldheid van de Weimarrepubliek en sterk
leiderschap. Hierdoor zou Duitsland weer de plaats op het wereldtoneel krijgen waar het,
volgens Hitler, recht op had. Na de verkiezingen die de NSDAP won en met steun van de
conservatieve elite werd Hitler in 1933 benoemd tot rijkskanselier. Meteen na zijn aantreden
begon hij met de opbouw van een totalitair regime. Met de machtigingswet zette het
parlement zich buiten spel en kwam de Republiek van Weimar ten einde. Bij de laatste vrije
verkiezingen werd de uitslag van de NSDAP gunstig beïnvloed door de brand in de Rijksdag.
De communisten kregen hiervan de schuld. Door de angst voor de communisten stemden
veel Duitsers op rechts, op de NSDAP dus.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliavandruten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen