Samenvatting
samenvatting + begrippenlijst Rechtstaat Dilemma bovenbouw
- Vak
- Maatschappijleer
- Niveau
- HAVO
Dit document begint met een begrippenlijst met betekenis. Daarna is het hoofdstuk per paragraaf samengevat.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
RechtsstaatBegrippen 2.1:
Socialisatie: het proces waarbij je bewust of onbewust de normen en waarden van een
groep leert kennen.
Wetboeken: hier staan de regels in, wie ze overtreedt krijgt te maken met instanties die
namens de overheid handhaven.
Grondwetten: in deze wetten staan de grondrechten. 1. Gelijkheidsrechten 2. Politieke
rechten 3. Vrijheidsrechten. Deze 3 zijn klassieke grondrechten.
Gelijkheidsrecht: Deze staat in artikel 1 van de grondwet. Dit gelijkheidsbeginsel betekend
dat iedereen gelijk behandeld moet worden
Politieke rechten: Deze maken het mogelijk om te stemmen (actief kiesrecht), en om jezelf
verkiesbaar te stellen (passief stemrecht).
Vrijheidsrechten: Rechten die burgers de vrijheden bieden zoals vrijheid van godsdienst en
vrijheid van meningsuiting
Sociale grondrechten: Rechten die zorgen voor het verplicht onderwijs, huisvesting,
volksgezondheid en bestaanszekerheid.
Begrippen 2.2:
Rechtsstaat: Een staat waarin grondrechten burgers beschermen tegen willekeurige
overheidsoptreden, de machten gescheiden zijn, het legaliteitsbeginsel geldt en er een
onafhankelijke rechtspraak is.
De Nationale ombudsman: iemand tot wie burgers zich kunnen wenden als zij vinden dan
de overheid hun niet goed behandeld heeft, de Nationale ombudsman zal dan voor hun
opkomen.
De 4 beginselen:
1. Trias politica: scheiding der machten
- Wetgevende macht (Het parlement, 1e en 2e kamer)
- Uitvoerende macht (Regering, alle ministers)
- Controlerende macht (rechters)
2. Legaliteitsbeginsel:
- Iets is pas strafbaar als het ook zo in de wet staat.
- De overheid is ook aan de wet verbonden.
3. Onafhankelijke rechtsspaak:
- Rechters moeten onafhankelijk zijn dus geen belang hebben bij een zaak of
persoonlijk betrokken zijn bij een van de partijen.
- Rechters moeten onpartijdig zijn.
- Rechters baseren zich op wetten.
4. Grondwet
- Klassiek (Vrijheid, gelijkheid, politiek)
, - Sociaal (Thuis, familie, regels etc.)
Rechtsbronnen: Grondwet, wetten, de rechtspraak, verdragen en het gewoonterecht
2.3 begrippen:
Geweldsmonopolie: De overheid mag geweld gebruiken om de orde te handhaven.
Jurisprudentie: Het geheel van uitspraken die door rechters zijn gedaan. Als er een
soortgelijke zaak wordt behandeld door een rechter kan hij naar de eerdere uitspraken
kijken en een soortgelijke straf geven.
Intern onderzoek: Na het gebruik van een dienstwapen moet altijd onderzoek gedaan
worden. Wanneer iemand geraakt is door het vuurwapen volgt een onderzoek aan de
rijksrecherche.
Preventie: Het proberen te voorkomen van geweld.
Preventief fouilleren: Wanneer veel geweld is in een gebied mag de politie iedereen die zij
tegenkomen fouilleren omdat dit een risicogebied is. De agenten moeten wel toestemming
krijgen van de officier van justitie.
Hoofdtaken politie: 1. Ordehandhaving 2. Opsporing 3. Hulpverlening
2.4 begrippen:
Onschuldspresumptie: in een rechtsstaat wordt de verdachte als onschuldig gezien totdat
het tegendeel bewezen is.
2.5 begrippen:
Censuur: De overheid kan het recht op vrijheid beperken door dingen die jij op internet
plaatst te kunnen lezen en verwijderen.
Zelfcensuur: Om problemen te voorkomen censureren journalisten hun eigen artikelen.
Klassenjustitie: Bewust of onbewust verschil maken in het strafrecht op basis van herkomst
leeftijd en inkomen.
Kroongetuige: Een crimineel die onder strenge voorwaarden gaat getuigen tegen andere
criminelen.
Etnisch profileren: Als polities hun acties baseren op kenmerken die gerelateerd aan
etniciteit zijn.
Discrimineren: Het ongelijk behandelen van mensen in dezelfde situaties op basis van
irrelevante kenmerken.
Etnisch profileren is in strijd met de beginselen van een rechtsstaat omdat iedereen gelijk
behandeld moet worden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dmhalsema. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen