01-06-2021
Hoorcollege 1. Openingscollege
Begrippen van verschillende soorten samenlevingen op gemeentelijk niveau:
Meerderheid-minderheidssteden (majory-minority cities) zijn ‘superdiverse’ grote steden,
waarvan de meerderheid van de inwoners een migratieachtergrond heeft. De meerderheid
van de inwoners behoort tot een minderheidsgroep -> Rotterdam, Amsterdam, Den Haag.
Het aantal verschillende herkomstlanden is hier erg groot.
Voorsteden zijn ook zeer divers, al heeft de meerderheid van de bevolking hier nog wel een
Nederlandse achtergrond -> Capelle aan den IJssel, Diemen of Rijswijk.
Grootstedelijke provinciegemeenten zijn stede waar het aandeel personen met een
Nederlandse achtergrond een stuk groter is dan in de drie grootste steden en hun
voorsteden, maar er is nog wel sprake van een hoop diversiteit -> Utrecht, Eindhoven.
Middelgrote gemeenten met een specifieke grote minderheidsgroep kenmerken zich door
de aanwezigheid van één grote niet-Europese minderheidsgroep onder hun bevolking ->
Leerdam, Goude, Almelo, Den Helder. Dit is het gevolg van de werving van gastarbeiders in
een specifiek herkomstland of van grootschalige vestiging van Antilianen.
Expatgemeenten kennen een grote verscheidenheid naar herkomstlanden, uit alle delen van
de wereld -> Amstelveen, Wassenaar, Voorschoten. Er zijn wel relatief weinig inwoners met
een Turkse, Marokkaanse, Surinaamse of Antilliaanse achtergrond.
Tuinbouwgemeenten hebben een groot aandeel van personen met een Poolse en in
mindere mate Bulgaarse achtergrond, die zorgen voor de relatief grote diversiteit in deze
gemeenten -> Westland, Zundert, Zeewolde.
Grensgemeenten hebben vooral inwoners met een Duitse of Belgische achtergrond die
zorgen voor een hogere mate van diversiteit -> Vaals, Kerkrade, Terneuzen.
Homogene gemeenten hebben een overgrote meerderheid (>90%) van inwoners met een
Nederlandse achtergrond -> Urk, Staphorst.
De Herfindahl-Hirschman-Index weergeeft de mate van concentratie van diversiteit in steden
op buurtniveau. Waar vroeger met name werd gekeken naar de vier traditionele
migrantengroepen en het verschil tussen westerse en niet-westerse migranten.
Tegenwoordig ziet men een grote verscheidenheid aan herkomstlanden.
Acculturatie is het veranderingsproces dat ontstaat als twee autonome culturen in langdurig
en direct contact met elkaar zijn.
Stereotype threat houdt in dat men een negatieve veroordeel of negatief stereotype heeft
over jouw etnische groep -> mensen gaan zich naar dit stereotype gedragen.
1
, 07-06-2021
Hoorcollege 2. Rotterdam tegen racisme
Er is een verschil tussen diversiteit en inclusie. Diversiteit gaat over ‘de mix’ met de
bijbehorende verschillen binnen een stad. Dit wordt weergeven in aantallen en
demografische percentages. Inclusie gaat over hoe wij met ‘de mix’ en bijbehorende
verschillen omgaan -> gedrag, waarden en spelregels van mensen.
Bij diversiteit is er niet gelijk sprake
van meer inclusie. Echter, zonder
diversiteit is er geen inclusie. Inclusie
heeft een cultuuromslag nodig
(equity). Inclusie moet verankerd zijn
binnen de samenleving.
Racisme is de overtuiging dat ras een
effect heeft op menselijke
vermogens en eigenschappen en dat een bepaald ras superieur is aan andere rassen.
Racisme is dus een groep om raciale redenen minderwaardig behandelen en of daarover
vernederende uitspraken doen.
Discriminatie is de onrechtvaardige of prejudiciële behandeling van verschillende
categorieën mensen, vooral op grond van ras, leeftijd of geslacht.
Racisme en discriminatie in de praktijk wordt vooral kenbaar gemaakt door othering. Dit
houdt in dat men als anders wordt gezien, en zich hierdoor ook anders gaat voelen. Mensen
die dit regelmatig ervaren, ontwikkelen copingmechanismen om hiermee om te gaan. Vaak
ontstaat er ook gewenning. De oplossing van dit soort problemen ligt onder andere bij het
bespreekbaar maken binnen de leiding van organisaties.
Ongelijkheid ligt ten grondslag aan uitsluiting. Beleid kan in sommige gevallen ongelijkheid
onvoldoende tegengaan, of zelfs versterken. Bewustzijn over (sociaaleconomische)
ongelijkheid, kan bijdragen aan begrip voor ongelijkheid en gelijke kansen.
Men kan op verschillende manieren omgaan met ongelijkheid:
Praten over diversiteit en inclusie -> oorzaken van de situatie in acht nemen;
Het ontbreken van bewustzijn komt tot uiting in hoe er beleid wordt gemaakt door
ambtenaren in steden;
Dit bewustzijn heeft betrekking op de interne cultuur binnen de gemeente, die
verbonden is met ongelijkheid in de stad -> gemeenteraad is geen weerspiegeling van
de samenleving.
Intersectionaliteit is het idee dat verschillende delen van je identiteit, zoals je geslacht,
gender, seksualiteit, ras, klasse, religie, gezondheid, en nog veel meer, elkaar beïnvloeden.
Maatschappelijke ongelijkheid gebeurt dus op verschillende assen en ontstaat door een
groot aantal factoren.
2
