Samenvatting Biologie voor Jou 2A Bloedsomloop
3.1
Bloed = bloedplasma met bloedcellen en bloedplaatjes
Bloedplasma
7% plasma-eiwitten en 91% water, rest opgeloste stoffen
O.a. plasma-eiwit fibrinogeen > rol bij de bloedstolling
Vervoer van stoffen als: O2, CO2, voedingsstoffen en afvalstoffen
Rode bloedcellen
Hebben geen celkern
Vervoeren zuurstof m.b.v. eiwit hemoglobine
Witte bloedcellen
Wel een celkern
Kunnen van vorm veranderen > wand van bloedvaten verlaten naar
weefsels
Maken ziekteverwekkers onschadelijk
Bloedplaatjes
Zijn geen cellen, maar delen van uiteengevallen cellen
Rol bij bloedstolling (samen met plasma-eiwitten)
Etter/pus = witte bloedcellen + gedode bacteriën
Trombose = stolling in een bloedvat waardoor een bloedprop ontstaat
Leer ook afbeelding 1, 3 en 8
3.2
Bloedvatenstelsel = hart + bloedvaten
Bloedsomloop = weg die bloed door het lichaam aflegt
Kleine bloedsomloop
rechterharthelft – longen – linkerharthelft
Doel: Zuurstof opnemen en CO2 afgeven
Grote bloedsomloop
linkerharthelft – organen in hele lichaam – rechterharthelft
Doel: Zuurstof en voedingsstoffen afgeven aan cellen en CO2 en
afvalstoffenafvoeren van de cellen
Mens dus dubbele bloedsomloop > bloed stroomt 2x door het hart
Leer ook afbeelding 13
,3.3
Hart is een spier die zuurstof en voedingsstoffen verbruikt
Over het hart lopen bloedvaten:
Kransslagaders: rijk aan zuurstof en voedingsstoffen / vertakking van de
aorta
Kransaders: afvoeren van CO2 en afvalstoffen / monden uit in
rechterboezem
Hart bestaat uit boezems en kamers
Linker en rechterhelft gescheiden door de harttussenwand
Route van het bloed:
Bovenste holle ader of onderste holle ader
Rechterboezem
Rechterkamer
Longslagader (2x)
Longaders
Linkerboezem
Linkerkamer
Aorta
Tussen boezem en kamer > hartkleppen (verhinderen terugstromen bloed naar
boezems)
Tussen longslagader/rechterkamer en aorta/linkerkamer bevinden zich
halvemaanvormige kleppen > verhinderen terugstromen bloed in de kamers
3 fasen in werking hart:
Samentrekken van de boezems
Samentrekken van de kamers
Hartpauze
Leer ook afbeelding 14 t/m 20
3.4
3 soorten bloedvaten:
Slagaders
Bloed stroomt van hart af
Hoge bloeddruk
Dikke, stevige en elastische wanden
Kunt er hartslag voelen
, Meestal diep in lichaam
Haarvaten
Dunne wand, slecht 1 cellaag
Vormen in een orgaan een haarvatennetwerk
Bloeddruk is sterk afgenomen
Vocht met zuurstof en voedingsstoffen kan door de wand om zo cellen te
bereiken. C)2 en afvalstoffen worden met dit vocht weer terug in het bloed
opgenomen
Aders
Van organen naar het hart toe
Lage bloeddruk
Wanden dunner en minder elastisch dan slagader
Hartslag niet voelbaar
Liggen minder diep in lichaam
Veel aders bevatten kleppen (tegen terugstroom bloed)
Lever heeft drie bloedvaten:
Leverslagader (van aorta naar lever)
Leverader (van lever naar holle ader)
Poortader (van dunne darm naar lever) > opgenomen voedingsstoffen in
de darm zoals glucose doorgeven naar de lever > in lever soms tijdelijk
opslaan
Leer ook afbeelding 21, 24, 25 en 26!
3.5
Te lage bloeddruk: duizeligheid, hoofdpijn
Te hoge bloeddruk: verhoogde kans op hart en vaatziekten
Slagaderverkalking = atherosclerose = kalkafzetting in een bloedvat door vet
(cholesterol) dat blijft kleven in kleine beschadigingen van de wand van een
bloedvat
> Bloedvaten stijver en minder elastisch /bloedvaten vernauwen> bloeddruk
stijgt en hart kan overbelast raken > kan leiden tot hartinfarct
Hartinfarct = hartaanval = deel hartspier krijgt geen zuurstof en
voedingsstoffen meer
Bij vernauwde kransslagaders > bypassoperatie = m.b.v. bloedvat (meestal uit
been) wordt als het ware een omweg aangelegd om het vernauwde deel van de
kransslagader
Dotteren = vernauwing in kransslagader wordt opgerekt met een soort
ballonnetje
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper GetInIt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.