De bekende Public Health professor Mackenbach uit Rotterdam (zie ook taak 7) vond al in 1994 dat
mensen met een hoger opleidingsniveau vaker gezond zijn, en mensen met een lager
opleidingsniveau vaker ongezond. Maar een hogere opleiding heeft een veel kleiner positief effect
dan dat een lage opleiding een negatief effect heeft.
In Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2018 staat dat het percentage mensen met ernstig
overgewicht tot 2040 minder toeneemt onder mensen met een hoge sociaaleconomische status.
Ook is het percentage rokers onder hoogopgeleiden drie keer zo klein als onder laagopgeleiden,
hoewel het percentage mensen dat soms rookt afneemt onder alle sociaaleconomische groepen. Het
terugbrengen van Sociaal Economische Gezondheidsverschillen blijft een belangrijk beleidsdoel van
de overheid. In de onderstaande figuur is het percentage dat sport in de Nederlandse populatie van
12 jaar en ouder weergegeven, naar hoogst voltooid opleidingsniveau.
Naast leefstijl spelen ook iemands psychologische kenmerken en iemands materiele
omstandigheden een rol. De WHO attendeert echter vooral op ‘gezondheidsvaardigheden.’ Het Nivel
deed onderzoek naar gezondheidsvaardigheden en concludeerde: “Voor drie op de tien volwassen
Nederlanders is het vinden, begrijpen, beoordelen en toepassen van gezondheidsinformatie
problematisch. Dit geldt vooral voor mannen, ouderen, mensen met een lagere opleiding en een
lager inkomen. Eén op de twee Nederlanders (48%) heeft moeite om zelf de regie te voeren over
gezondheid, ziekte en zorg. Hen ontbreekt het aan kennis, motivatie en zelfvertrouwen. Ook hier is
er een verband met leeftijd, opleiding en inkomen, en daarnaast met zelfgerapporteerde
gezondheid. Ouderen, mensen met een lagere opleiding en een lager inkomen en mensen met een
slechtere gezondheid zijn minder actief op het gebied van gezondheid, ziekte en zorg.” Toch vonden
zij dat niet alle hogere opgeleiden goede gezondheidsvaardigheden hadden. “Ook bij hoger
opgeleiden komen we lage gezondheidsvaardigheden tegen, en omgekeerd (…)”.
, Het onderzoek naar gezondheidsvaardigheden maakt duidelijk dat er geen rechtstreekse relatie is
tussen een lagere opleiding en een slechtere gezondheid (of, in termen van dit blok: een hogere
opleiding en een betere gezondheid)?
Uit onderzoek van professor Bosma weten we dat psychologische factoren als zelfvertrouwen een
rol spelen bij de relatie tussen opleidingsniveau en gezondheid. Ook materiele factoren als
huisvesting en financiële mogelijkheden, kunnen het verschil in gezondheid tussen hoger en lager
opgeleiden verklaren, maar minder dan de psychologische factoren.
De factoren die bepalend zijn voor de relatie tussen opleidingsniveau en gezondheid zou je met
pijlen en soort relatie (+ voor een versterkend effect, - voor een verlagend effect) grafisch kunnen
weergeven. De vraag is natuurlijk wel of er wetenschappelijk bewijs is voor die relaties.
Kennisclips:
Technoliteracy:
Digital literacy: “The state of being conversant with modern technology”.
o Digital literacy/Digitale geletterdheid focust op digitale samenleving.
o Niet alleen in de zorg, ook in onderwijs.
o Niet alleen ICT basisvaardigheden, maar ook
Informatievaardigheden ▪ Mediawijsheid ▪ Computational thinking
Digital divide: De kloof tussen individuen die kunnen profiteren van digitale technologie en
zij die dit niet kunnen.
Probleemstelling:
Wat is de invloed van het opleidingsniveau op de gezondheid en hoe kan dat verklaard
worden?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper celinepieters. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.