Samenvatting Basisboek Criminologie, hoofdstuk 1, ISBN: 9337 Risico: conceptueel fysieke en sociale veiligheid
Hier onder een compact overzichtelijke samenvatting van het basisboek Criminologie 3e druk die in het eerste jaar van de opleiding integrale veiligheidskunde van toepassing is. Dit docu...
Criminologie is de wetenschap die criminaliteit vanuit verschillende invalshoeken benadert. Je kijkt
hierbij naar waar de aandacht van de criminoloog op gericht zijn:
- Criminaliteit als verschijnsel, spreiding van criminaliteit over stad en platteland
- Persoon van de misdadiger
- Slachtoffer van criminaliteit
- Op de plek van criminaliteit binnen het heersende politieke systeem
- Op reacties om op criminaliteit te reageren (preventief en/of repressief)
De rol van de criminologie is het in beeld brengen van de context.
Wat is criminaliteit?
Wat crimineel gedrag genoemd wordt hangt af van de gevolgen die het gedrag heeft voor de
slachtoffers van de samenleving en de opvatting van machthebbers en de context waarin het
geplaatst wordt. Wat als crimineel wordt gezien veranderd dus in de loop der tijd. Decriminaliseren is
dus het omzetten van een legale activiteiten naar een strafbaar feit en andersom.
Nieuwe feiten binnen de werking van de samenleving met betrekking op het strafrecht wordt
criminaliseren genoemd. Iets wat in het Wetboek van Strafrecht staat en waar een straf aan
verbonden zit heeft altijd een andere opvatting in de samenleving.
Criminaliteit als sociaal construct
Criminaliteit kan gezien worden als een sociaal construct, dat geen wat wordt gezien als criminaliteit,
waarover binnen de samenleving afspraken zijn gemaakt.
- Bonger: criminaliteit als een ernstige antisociale handeling waarop de staat door toevoeging
van een straf of maatregel bewust reageert.
- Sellin: criminaliteit als een van de vele verschijningsvormen van regel overschrijdend gedrag.
- Sutherland: het zien van wederrechtelijk (overtreden van wetten) of onrechtmatig (niet
volgens normen en waarden) gedrag beschouwend als criminaliteit.
Criminaliteit is ook wel het gedrag van een individu in de samenleving die volgens formele wet als
strafbaar kan worden gezien. Wat uiteindelijk als criminaliteit gezien wordt is per individu in de
samenleving te definiëren als: normen en waarden veranderen door de tijd mee met de gedachtes
van de samenleving.
1.2 Historisch overzicht
1. De Griekse filosoof Plato (427-347 v.C.) beschrijft dat in elke staat waar armoede heerst en
men bedelaars in het straatbeeld ziet, automatisch ook sprake is criminaliteit.
Belangrijkste oorzaak: hebzucht en begeerte. Je wil namelijk iets wat je niet hebt en bereikt dit door
te stelen.
Twee visies hoe de mens in elkaar zit:
Deterministisch
, Het staat van te voren vast of je goed of slecht bent.
Opvoeding en omgeving, sociologische verklaring
Hoe je omgaat met die goede/slechte kant wordt bepaald door je opvoeding en omgeving.
2. Oog om oog-principe: dit gaf mensen niet het recht om zelf wraak te nemen. Het geen wat
was beschadigd of waar letsel was moest verruild worden bij de gene die de schade had
aangedaan met dezelfde waarde. Eigenrichting is hierbij uitgesloten; de straffen werden door
de rechter bepaald.
Utopia
Door het stellen van te zware straffen op betrekkelijk lichte feiten bestaat het risico dat men
overgaat tot het plegen van zwaardere feiten omdat het risico van zwaardere straffen niet
vermeerdert.
De klassieke school ontstond allereerst als een politieke protestbeweging tegen de periode waarin
het Franse koninkrijk door absolute vorsten werd geregeerd (ancien régime) en de bestaande
politieke structuren.
Misdaad hoort bij de samenleving, het is een afwijking. Misdadigers handelen uit cijfers en feiten,
ratio. Ze kunnen nadenken en keuzes maken, ze zijn met rede begaafd en hebben dus verstand.
Daarmee heb je vrijheid en dus vrije wil. Er zijn 4 filosofen:
1. Montesquieu (1689-1755)
Montesquieu richtte zich op de vrijheid van de burgers door de grondwet zo te maken dat er niet één
persoon is die alle macht in handen krijgt. Door de grondwet te gebruiken konden aan de heersende
macht beperkingen worden opgelegd zodat er een controlemechanisme voor die macht kon worden
ingevoerd.
De trias politica zorgde voor de scheiding der machten. Bestaande uit de wetgevend, uitvoerende en
rechterlijke macht. Deze macht moeten in handen zijn van verschillende personen en mogen niet
buiten deze macht werken.
Straffen moesten in verhouding staan tot de gepleegde misdrijven, het proportionaliteitsbeginsel.
2. Rousseau (1712-1778)
Het zien van eigendom als oorzaak van rivaliteit, beter proberen te zijn dan een ander, en de
tegenstelling tussen rijkdom en armoede. Was een tegenstander van de vooruitgang, die hij als
oorzaak van problemen in de maatschappij zag.
Gezag kan niet wettig zijn indien het niet ingesteld of wordt uitgeoefend door hen die eraan zijn
onderwerpen (onder heerschappij), sociaal contract, burgers die iets van hun eigen macht
overdragen aan de staat, maar daar ook iets voor terug krijgen. Niemand kan een mens
onderworpen zonder dat deze daarmee instemt.
3. Beccaria (1783-1794)
Zette de bezwaren die hij had tegen het bestaande strafrecht en de gangbare straffen uiteen. Was
tegen het willekeurige gebruik van het strafrecht en specifiek tegen marteling en doodstraf.
- Het individu moet zo min mogelijk worden gehinderd door het recht.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ziziyovanreijsen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
