In deze paper wordt duidelijk wat oplossingsgericht werken inhoudt. Er zal een aantal technieken laten zien worden aan de hand van gespreksfragmenten met een fictieve cliënt. De therapeut zal vooral gebruik maken van technieken zoals: uitzonderingen exploreren, het
gebruiken van de schaalvraag en...
Het eerste onderdeel van deze paper gaat over een vrouw van 35 jaar. Zij is werkzaam als
advocaat bij een groot advocatenbureau. De laatste tijd voelt ze zich minder energiek en
neemt ze haar werk mee naar huis wat resulteert in stress en slecht slapen. Door middel van
oplossingsgerichte technieken proberen cliënt en professional samen tot een oplossing te
komen.
In het tweede onderdeel van deze paper wordt de vaardigheid assertiviteit als training
gegeven. De training wordt gegeven aan middelbare scholieren van wie bekend is dat zij niet
zeer assertief zijn. De training is gemaakt aan de hand van de leercyclus van Kolb (Kessel,
1990).
Aan het einde van elk onderdeel wordt kort gereflecteerd.
4
, 1. Oplossingsgericht gesprek
Aanleiding
Cliënte E heeft contact gezocht omdat zij zich minder energiek voelt en het gevoel heeft dat
ze haar werk mee naar huis neemt. Dit resulteert in stress, wat zowel voor haar als voor haar
omgeving moeilijk te accepteren is. E is advocate bij een grote firma waar ze haar werk altijd
goed heeft kunnen doen en veel zaken won. De laatste tijd gaat ze met minder zin naar haar
werk omdat ze weet dat ze er thuis nog over gaat piekeren.
Ze vindt het belangrijkste dat ze minder stress ervaart zodat thuis weer thuis is en werk weer
werk. Ze haalt energie uit sporten, zaken winnen en een goed gesprek met een collega. Toch
heeft ze het idee dat ze, wanneer ze thuis zit, niet de ontspanning kan vinden die ze nodig
heeft. Ze slaapt slecht door het vele gepieker en dit resulteert in minder aardig gedrag naar
haar vriend toe. Ze wilt hier graag vanaf en dat is de reden dat ze bij oplossingsgericht
werken terecht is gekomen.
De fragmenten zijn te vinden op www.dropbox.com :
dviseren@nti.nl
Dropbox inlog: Begeleiden&A
Wachtwoord: psychologienti
En zijn te vinden onder het mapje ‘één op één gesprek’.
Gespreksfragment 1: De probleemomschrijving
In gespreksfragment 1 probeer ik meer te weten te komen over de probleemomschrijving.
Ik stel de vraag: ‘Op wat voor momenten voelt u zich het meest gestresst?’ Zo hoop ik dat we
er achter komen of ze de stress kan vermijden door bepaalde situaties te ontwijken.
De cliënt antwoordt: ‘Dat is vooral als ik van werk naar huis ga eigenlijk of als ik net thuis
ben. Echt het moment na werk. En ook als ik in bed lig ‘s avonds als het even rustig is. Dat
zijn wel momenten dat ik stress ervaar.’
Ik geef in mijn eigen woorden een samenvatting omdat ik zeker wil weten of ik het goed
begrepen heb: ‘Dus op de momenten dat je eigenlijk kan ontspannen, heb je het idee van ik
ga nu heel erg malen in mijn hoofd. Klopt dat?’ De cliënte beaamt dit.
Het effect van deze interventie is dat de cliënte kan gaan herkennen wanneer zij de meeste
stress ervaart. Is dit op werk? Of thuis? Het verschilt per persoon en stressoren wanneer zij
5
, werk als stressvol ervaren (Lucas, Weidner, & Janisse, 2012). Wanneer we weten welke
momenten ze dat voelt kunnen we daar op inspelen. Hier kom ik erachter dat zij op
momenten van rust stress ervaart. Als ze wegloopt van werk wil ze eigenlijk alles achter zich
laten maar dit lukt niet, hierdoor slaapt ze slecht en begint de volgende dag voor haar gevoel
op -1. In de loop van het gesprek kom ik erachter dat dat komt omdat ze veel aan het piekeren
is, het mooie is dat zij zelf al een belangrijke uitzondering heeft gevonden (hoewel ze daar
zelf nog niet achter is). Dit is te zien in gespreksfragment 5.
Gespreksfragment 2: De schaalvraag
In het tweede fragment laat ik de schaalvraag zien.
De cliënte heeft zojuist aangegeven dat zij stress ervaart en het werk mee naar huis neemt
waardoor ze niet meer tot rust komt.
Ik vraag haar: ‘Ik ben eigenlijk wel heel erg benieuwd, als je jezelf een cijfer zou moeten
geven tussen de 0 en de 10 hoe is jouw situatie dan op dit moment? Wat voor cijfer zou je je
(werk) leven geven?’
De cliënte zegt: ‘Een 5 à 6, ik ga nog wel naar mijn werk.’
Ze zegt hier dat ze nog wel naar haar werk gaat, dus ben ik benieuwd waarom ze dat zegt.
Dat vraag ik haar niet direct maar ik geef eerst een korte samenvatting van haar antwoord:
‘Oké, je geeft jezelf een 5 of 6 omdat je wel nog naar je werk gaat.
Vervolgens stel ik de vraag: ‘Waarom is het bijvoorbeeld geen 4?’ Ik hoop hiermee positieve
voorbeelden te ontlokken waarom ze haar leven dan toch als een 5 of 6 ziet.
De cliënt geeft als antwoord: ‘Omdat ik op dit moment nog naar mijn werk toe ga, het lukt
me nog en er zijn wel momenten dat als ik op het werk ben dat ik even niet bezig ben met de
stress.’
Ik reageer hierop door haar een compliment te geven. Ze heeft heel veel stress maar toch gaat
ze nog naar haar werk.
Het effect van deze interventie is dat er gekeken wordt naar wat het cijfer van haar leven op
dit moment is. Zo wordt de cliënt gedwongen om te kijken naar hoeveel impact het probleem
met zich meebrengt (De Jong, Berg, & Haar, 2015). Door daarnaar te vragen waarom het
geen lager cijfer is kan zij de impact ombuigen naar iets positiefs. Vragen als: ‘Ik geef mezelf
wel een 6 maar geen 5? Waarom doe ik dat eigenlijk?’ worden dan ontlokt.
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dfisrael95. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.