Samenvatting
Samenvatting Maw hoofdstuk 15 en 16
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Dit is onderdeel van de examenstof van maw in het 6e jaar.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 15 Internationalemachtsverhoudingen
15.1 Context: Westfaalse statensysteem
- Als gevolg staatsvorming is het statensysteem in West-Europa ontstaan.
- Een statensysteem (1648) is de regeling van onderlinge verhoudingen tussen staten.
- West-Europa heeft iets bedacht dat tegenwoordig de normaalste gang van zaken is: elke
wereldburger is inwoner van een land en dus van een staat.
Conflict
- Conflicten komen voor op micro-, meso- en macroniveau.
- Conflicten kunnen zowel latent (verborgen, onzichtbaar) als manifest (heel erg duidelijk) zijn.
Paradigma’s over conflict
- Functionalisme-paradigma → in de maatschappij vervult iedereen zijn eigen functie. Zij
dragen bij aan het maatschappelijke systeem en bevorderen de orde, harmonie en de groei.
Conflict is een uitzonderingstoestand. Conflicten ontstaan uit het niet goed functioneren van
de relaties tussen mensen of andere instanties. Conflicten zijn een symptoom van een niet
goed functionerende samenleving. Ze zijn bedreigend voor de maatschappelijke orde en
moeten zoveel mogelijk vermeden worden.
- Conflict-paradigma → conflicten zijn niet per se negatief en fungeren als de motor van
maatschappelijke verandering. Het gaat om de machtsverschillen en de voortdurende strijd
tussen mensen en groepen om hun eigen belangen te maximaliseren en de eigen
opvattingen en wensen te realiseren. Er zijn twee stromingen:
1. Marx → de ongelijke materiële verschillen tussen de bezittende en de bezitloze klasse.
2. Huntington → maatschappelijke conflicten tussen bevolkingsgroepen kunnen hun
oorsprong hebben in uiteenlopende sociale en culturele verschillen.
- Sociaalconstructivisme-paradigma → er wordt gekeken naar de handelingen van mensen in
conflict- en samenwerkingssituaties en het is interessant om te kijken naar welke betekenis
mensen geven aan bepaalde gedragingen.
- Rationele-actor-paradigma → de aandacht is gericht op hoe verschillende personen of
groepen tegengestelde doelen of belangen hebben, met elkaar omgaan, proberen samen te
werken en samen te leven en bij conflicten gezamenlijk tot een oplossing te komen.
Conflicten kunnen een vernieuwende functie hebben.
Politieke conflicten
- De botsing van verschillende ideeën over de wenselijke inrichting van de samenleving en
over de koers die daartoe moet worden gevaren, kan leiden tot politieke conflicten.
, 15.2 Analyse van het statensysteem
Staten
- Staat:
Interne soevereiniteit: de staat wordt door de bevolking erkend als het hoogste gezag.
→ heerst over een bevolkingsgroep;
→ een bepaald grondgebied beheerst;
→ beschikt zowel geweldsmonopolie als belastingmonopolie
Externe soevereiniteit: de staat wordt zowel erkend door andere staten als dat een staat niet
onder het gezag van een andere staat valt.
→ non-interventiebeginsel/ soevereiniteitsbeginsel
Falende staten
- Staten waar de interne soevereiniteit (met name het geweldsmonopolie) wankelt.
- Een fragiele staat is niet in staat om:
1. De interne rechtsorde te handhaven → het wordt dan een anarchie: een land zonder
politiek bestuur.
2. Belangrijke openbare diensten te leveren → collectieve goederen
Veel fragiele staten zijn te vinden op plaatsen waar vroeger een koloniale macht de dienst
uitmaakte. Na de dekolonisatie vervielen veel voormalige koloniën in een dictatuur. Deze
machthebber werd tijdens de Koude Oorlog vaak kritiekloos door de Sovjet-Unie of de VS
ondersteund. Na het einde van de oorlog viel de sponsoring door de twee grote
invloedssferen weg. Daarmee werd ruimte gegeven aan opstandelingen, waardoor het
aantal burgeroorlogen (intrastatelijke conflicten) toenam. Het aantal interstatelijke conflicten
(oorlogen tussen staten) is juist gedaald.
Globalisering en opkomende staten
- Globalisering heeft op verschillende staten verschillende effecten gehad.
- Negatieve gevolgen:
- Conflicten kunnen makkelijker overgaan naar andere landsgrenzen
- Fragiele staten kunnen hun grenzen niet beschermen, waardoor zij meer last hebben
van conflicten die over de grens worden uitgevochten.
- Positieve gevolgen:
- Staten profiteren van de economische groei, vooral opkomende staten: BRICS
- Staten krijgen meer macht → machtsverhoudingen veranderen
De Verenigde Naties
- Wat een staat machtig maakt, hangt af van veel factoren en de invloed van een staat
verschilt.
- Doelstellingen bij oprichting VN:
- Handhaven internationale vrede en veiligheid
- Stimuleren van vriendschappelijke relaties tussen landen
- Samenwerking met betrekking tot sociale en culturele problemen
- Bevorderen van respect voor mensenrechten
- Internationaal gerechtshof in Den Haag
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper romaissalassgaa. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen