Week 1: het systeem van promoveren en degraderen
Hoorcollege
Penologie: wetenschap die zich bezighoudt met (onderzoek naar) de effecten van straffen.
Detentierecht: het rechtsgebied dat betrekking heeft op de tenuitvoerlegging van
vrijheidsbenemende sancties (straffen en maatregelen).
Detentierecht maakt deel uit van het penitentiair recht of sanctierecht: het recht dat van toepassing
is op de oplegging en tenuitvoerlegging van strafrechtelijke sancties.
Uitgangspunten bij een veiligere samenleving
Straf is straf genoegdoening bieden aan de samenleving, slachtoffers en nabestaanden in he
bijzonder.
Gedrag telt gedetineerde is zelfverantwoordelijk voor het verloop van zijn detentie. Goed gedrag
wordt beloond en slecht gedrag wordt bestraft.
Werken aan veilige terugkeer straf is meer dan alleen vrijheid ontnemen. Kansen bieden om te
werken aan een beter leven na detentie.
Artikel: Visie Recht doen, kansen bieden. Naar een effectievere tenuitvoerlegging van de
gevangenisstraf. Miniserie van Justitie en Veiligheid
doel effectievere straffen dienen twee doelen: vergelding en recidive verminderen.
STRAF IS STRAF
Dit kabinet is voornemens de huidige regeling v.i. op twee punten aan te passen. Allereerst zal een voorwaardelijke
invrijheidstelling niet langer van rechtswege worden verleend. In de tweede plaats wordt de termijn van de v.i.-periode
gemaximeerd op twee jaar.
Het gaat dan bijvoorbeeld om gevallen waarin de gedetineerde een vluchtpoging heeft gedaan of ernstig wangedrag heeft
getoond, zoals het plegen van een nieuw strafbaar feit of gedrag dat meermalen heeft geleid tot oplegging van een
,disciplinaire straf tijdens de detentie. Door af te stappen van deze opsomming en juist te kiezen voor een systeem waarbij
gebaseerd op enkele criteria een beslissing wordt genomen, ontstaat meer ruimte voor (persoonsgericht) maatwerk. Bij de
beslissing van het openbaar ministerie tot toekenning van de v.i. gelden daarmee straks de volgende drie criteria: 1)
eventuele risico’s bij vrijlating, 2) gedrag van de gedetineerde tijdens de gehele detentieperiode en 3) de belangen van
slachtoffers. Dat laatste criterium houdt kortgezegd in dat bij de vaststelling van de aan de v.i. te verbinden voorwaarden
expliciet, zwaarder dan nu, rekening wordt gehouden met belangen van slachtoffers door bijvoorbeeld locatieverboden of
contactverboden op te leggen.
Dit heeft een meerwaarde omdat er zich een verschuiving plaatsvindt van slecht gedrag naar goed gedrag.
Omdat dit wordt beloond.
GEDRAG TELT
Het kabinet houdt daarbij aandacht voor de samenstelling van de gedetineerdenpopulatie. Die is complex, en (mede)
hierdoor in belangrijke mate bepalend voor de eisen die aan het gedrag van gedetineerden kunnen worden gesteld. Veel
gedetineerden hebben te maken met schulden, een verslaving, werkloosheid, psychiatrische stoornissen en/of een (licht)
verstandelijke beperking (LVB). Deze problematiek beperkt hun mogelijkheid om, zelfstandig, tot de gewenste
gedragsverandering te komen. We moeten dus rekening houden met eventuele beperkingen bij het stellen van (gedrags- en
re-integratie) doelen.
Fase 1: snelle screening, informatie winnen (reclassering enz), detentie en re-integratie plan
opstellen (maatwerk)
Fase 2 en 3: basisprogramma: Dit programma bevat activiteiten waarop de gedetineerde recht heeft,
zoals verblijf in de buitenlucht, bezoek, onderwijs en geestelijke verzorging. De omvangrijkste
activiteit in het basisprogramma is intramurale, penitentiaire arbeid.
Goed gedrag plusprogramma Het plusprogramma bestaat voor een deel uit dezelfde activiteiten
als een basisprogramma, alleen worden deze activiteiten dan vaker aangeboden en gerichter
ingevuld. Daarnaast kunnen gedetineerden in het plusprogramma deelnemen aan re-
integratietrainingen en kunnen zij in aanmerking komen voor verlofverlening. Door Promoveren en
degraderen
WERKEN AAN VEILIGE TERUGKEER
, • Het hebben van onderdak na ontslag uit detentie. Onderdak verkleint de kans op zwerfgedrag en
een beroep op oude criminele netwerken.
• Inkomen uit werk of een (tijdelijke) uitkering om na ontslag uit detentie in het eerste
levensonderhoud te kunnen voorzien.
• Inzicht in eventuele schulden en een plan om die af te lossen. Schulden kunnen een aanleiding zijn
voor crimineel gedrag. Het wegwerken van schuldenproblematiek kan deze aanleiding wegnemen.
• Een geldig identiteitsbewijs (identiteitskaart of paspoort). Dit is bijvoorbeeld nodig voor het kunnen
krijgen van werk of een woning. Het niet dragen van een geldig identiteitsbewijs is bovendien op
zichzelf strafbaar.
• Het vaststellen van zorgbehoeften en (indien van toepassing) het zorgen voor een passende
indicatie en het realiseren van (continuïteit van) zorg. In dat kader is het ook van belang dat
gedetineerden beschikken over een zorgverzekering, zodat noodzakelijke zorg ontvangen kan
worden.
Hierbij zijn de gedetineerde zelfverantwoordelijk voor het voldoen van de basisvoorwaarden in
eerste instantie. Hulp kan wel geboden worden door bijvoorbeeld vrijwilligers. Ook worden er
vaardigheden ontwikkeld die hen kunne helpen bij hun terugkeer in de samenleving. De taal leren
bijvoorbeeld.
Versterking samenwerking door bijvoorbeeld koers en kansen.
Drie uitgangspunten staan daarbij centraal:
1. De sanctie-uitvoering moet zo georganiseerd worden dat deze optimaal aansluit op de lokale
context (veilig dichtbij).
Het doel is een sluitende aanpak voor re-integratie en het voorkomen van onnodige
maatschappelijke kosten.
2. Door inzichten in de dader die domeinoverstijgend zijn, onder meer door een
omgevingsadvies, kunnen sancties
Meer persoonsgericht worden vormgegeven en sluiten zij beter aan bij de inspanningen van
gemeenten en zorgpartners. Dit vraagt om een aanpak die de levensloop centraal stelt, om
de delinquent indien nodig met dwang en drang op het goede pad te krijgen.
3. Ten slotte zijn betere resultaten alleen mogelijk indien professionals meer in staat worden
gesteld om te doen wat nodig is (vakmanschap voorop).
Gemeenten hebben een grotere rol gekregen bij een succesvolle terugkeer van gedetineerde.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nienkeposthumus. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,19. Je zit daarna nergens aan vast.