Bestuursrecht het recht dat de relaties tussen het openbaar bestuur en de burgers normeert. Het
openbaar bestuur is het uitvoerend gedeelte van onze overheid. De overheid bestaat uit:
Het bestuursrecht regelt de rechtsverhouding tussen het openbaar bestuur en de burger. Het
dagelijks leven wordt dus beheerst door het bestuursrecht. Het bestuursrecht heeft raakvlakken met
bijna alle andere rechtsgebieden zoals strafrecht, Europees recht, privaatrecht en staatsrecht. De
bronnen van bestuursrecht is de wetgeving, jurisprudentie en de algemene beginselen van behoorlijk
bestuur. De basiswet van het bestuursrecht is de Algemene Wet Bestuursrecht. Hoofdstuk 1 t/m 4
plus 10 van de Awb is het formele bestuursrecht en hoofdstuk 5 t/m 9 is het materiele bestuursrecht.
Het bestuursrecht maakt onderscheid in 4 onderdelen:
- Formeel
- Materieel
- Algemeen
- Bijzonder
Formeel bestuursrecht gaat over de procedures die de overheid in acht moet nemen bij individuele
beslissingen die de burger aangaat en vice versa. Het materiele bestuursrecht gaat over de regels die
de overheid in acht moet nemen als het gaat over het handelen naar de burger toe.
Algemeen bestuursrecht gaat ook over de regels die de overheid in acht dient te nemen, het
bijzondere gedeelte van het bestuursrecht gaat dieper in over bepaalde procedures en wetgeving
binnen het bestuursrecht zoals de AOW of WMO etc. Het algemene bestuursrecht staat in de Awb en
het bijzondere bestuursrecht dus in bijzondere wetten. Bijzondere wetgeving gaat boven de Awb.
Een bestuursorgaan staat beschreven in 1:1 Awb. In sub a wordt beschreven dat een bestuursorgaan
een orgaan van een rechtspersoon is die krachtens het publiekrecht is ingesteld. Sub a stelt dus 3
voorwaardes aan een bestuursorgaan:
- Het dient een orgaan te zijn.
- Van een rechtspersoon.
- Die publieksrechtelijk is ingesteld.
Deze 3 voorwaarden dien je te toetsen. Allereerst is het orgaan een rechtspersoon? De
burgemeester is bijvoorbeeld een rechtspersoon op grond van art. 2:1 BW. Daarna toetsen of de
rechtspersoon publieksrechtelijk is ingesteld, bij de gemeente is dit te onderbouwen via de
,Grondwet via artikel 123. Als laatste dien je te beoordelen of de onderzochte persoon of instelling
een orgaan is. Bij bijvoorbeeld de burgemeester staat dit in art. 5 jo 6 Gemw.
In sub b staat beschreven dat ook onder een bestuursorgaan wordt verstaan een ander persoon of
college die met enig openbaart gezag bekleed is. Hierbij zijn dus ook 2 voorwaardes:
- Is het een persoon of college?
- Met enig openbaar gezag bekleed?
Denk hierbij aan een garagehouder die een Apk-keuring doet, hij is met enig openbaar gezag bekleed
en een rechtspersoon maar is niet publieksrechtelijk ingesteld dus geen A-orgaan maar een B-orgaan.
Belanghebbende staat beschreven in art. 1:2 Awb. Hierin staat beschreven dat een belanghebbende
degene wiens belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken. Belanghebbende zijn op te delen in 2
categorieën:
- Direct-belanghebbende
- Derde-belanghebbende
De direct belanghebbende is de normadressant, het is vaak degene die de aanvraag doet. De derde-
belanghebbende is degene die er wel wat mee te maken heeft maar niet helemaal. Een derde-
belanghebbende wordt getoetst aan de volgende cumulatieve criteria:
- Feitelijk (er moet een feitelijk belang zijn, het moet dus wel waar zijn).
- Objectief (het moet meetbaar zijn dat jij daar last van hebt).
- Persoonlijk (het moet wel echt met jou te maken hebben, afstandscriterium).
- Eigen (je komt alleen op voor je eigen belang).
- Rechtstreeks (er moet een causaal verband zijn tussen het besluit en het belang).
- Actueel (het moet nu plaatsvinden en niet in de toekomst).
De bestuursbevoegdheid gaat om de centrale beginselen van het bestuursrecht, deze zijn bedoeld de
burger te beschermen tegen de overheid, er zijn 2 centrale beginselen:
- Wetmatigheid van bestuur (staatsrechtelijk legaliteitsbeginsel):
Bestuurshandelingen dienen een grondslag te hebben in de wet, en bestuur mag niet in strijd
handelen met de wet.
- Specialiteitsbeginsel:
De wetgever moet de bevoegdheden van het bestuur duidelijke afbakenen.
Een bestuursorgaan kan bestuursbevoegdheid verkrijgen via 2 wegen:
- Via attributie (art. 10:22 Awb).
- Via delegatie (art. 10:13 Awb).
Attributie houdt in dat een nieuwe bevoegdheid wordt toegekend aan een bestuursorgaan. Terwijl
bij delegatie een al bestaande bevoegdheid wordt overgedragen van het ene bestuursorgaan aan het
andere. Hiernaast heb je nog mandaat (10:1 Awb), bij mandaat wordt een ondergeschikte
gemachtigd om namens het bestuursorgaan binnen de door het bestuursorgaan gegeven instructies
, besluiten in zijn naam te nemen. Bij mandaat blijft wel het originele bestuursorgaan verantwoordelijk
en bevoegd.
Week 2:
Er bestaat ook het kernbegrip besluit, deze is geregeld in art. 1:3 Awb. Het artikel beschrijft dat onder
besluit wordt verstaan: een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende een
publieksrechtelijke rechtshandeling. De voorwaarden die het artikel stelt aan een besluit zijn dus:
- Schriftelijke beslissing.
- Van een bestuursorgaan.
- Inhoudend een publieksrechtelijk.
- Rechtshandeling.
Bij bijvoorbeeld een toekenning van een bijstandsuitkering ga je eerst kijken of het een schriftelijke
beslissing is. Daarna kijk je of het besluit is genomen door een bestuursorgaan dit toets je
doormiddel van art. 1:1 Awb. Daarna toets je of het publieksrechtelijk is, dit moet wettelijke
grondslag hebben. Als laatste moet je toetsen of het een rechtshandeling betreft dit doe je door de
vraag te stellen: verandert er iets in het recht? Vaak is dit wel zo aangezien er iets veranderd voor de
aanvrager.
Er zijn 2 verschillende soorten besluiten:
- Besluiten van algemene strekking (B.A.S).
- Beschikkingen
De AVV zijn voorschriften die een specifieke wettelijke bevoegdheid inhouden, deze werken naar
buiten toe en bindt de burgers. Daarnaast is de AVV algemeen van aard. De beleidsregels staan
beschreven in art. 1:3 lid 4 Awb. Deze beleidsregels zijn algemene regels die bij besluit zijn
vastgesteld die intern werken binnen het bestuursorgaan.
Er bestaat beleid en beoordelingsvrijheid. De beleidsvrijheid houdt in dat de wetgever
bestuursbevoegdheden altijd inhoudelijk procedureel normeren, maar hij zal nooit in staat zijn
precies aan te geven hoe een bestuursorgaan moet besluiten. De beoordelingsvrijheid houdt in dat
de wetgever expliciet of impliciet ruimte heeft toegekend om te beoordelen of aan bepaalde
toepassingsvoorwaarden is voldaan.
De beschikking staat beschreven in art. 1:3 lid 2 Awb. Hierin staat dat een beschikking een besluit is
dat niet van algemene strekking is, met inbegrip van de afwijzing van een aanvraag daarvan. Een
beschikking is dus gericht tot 1 persoon of een groep. Niet de totale bevolking of populatie. Het
artikel stelt dus voorwaarden aan een beschikking:
- Schriftelijke beslissing.
- Besloten door bestuursorgaan.
- Is het publiekrechtelijk.
- Rechtshandeling (Let op afwijzingen zijn dus ook een besluit in zin van de Awb)!
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MarkAssen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.