Hoorcollege 3 op 20-9 Inleiding tot de rechtswetenschap
Terugblik:
- Descriptief: beschrijvend
- Normatief: voorschrijvend religie, moraal, fatsoen. Recht: eenzijdig afgedwongen door de
overheid
- Rechtssubjecten: elk mens
- Rechtshandeling: bevoegdheid van rechtssubject om rechten te veranderen (contracten etc)
De democratische rechtsstaat:
De overheid kan eenzijdig onze rechten aanpassen, maar hoe weten we zeker dat er geen sprake
gaat komen van rechtsmisbruik? door de democratische rechtsstaat.
Democratie
- Kern van democratie: volk heerst zelf
o Directe democratie: bevolking beslist zelf over de wetten die voor haar gelden, dat
heb je nergens behalve in Zwitserland. Referendum is ook een voorbeeld, die heb je
wel in Europa. In Nederland niet.
o Indirecte democratie: dit hebben we alleen in Nederland er wordt in de naam van
het volk geregeerd.
De wetgevende macht (Staten-Generaal; 1 e en 2e kamer) wordt door de
bevolking gekozen en namens ons wetten vaststelt.
De uitvoerende macht (kabinet (ministers)). Waar haalt deze haar
democratische legitimatie uit?
1. Presidentieel stelsel; de uitvoerende macht wordt gekozen door
het volk.
2. Parlementair stelsel; de ministers worden niet gekozen door het
volk maar ze moeten wel het vertrouwen hebben van de
volksvertegenwoordiging.
o Parlementaire vertrouwensregel: als blijkt dat een van de
Kamers van de Staten-Generaal het vertrouwen in een
minister of staatssecretaris heeft verloren, dient deze zijn
ontslag aan de Koning aan te bieden. Ongeschreven
rechtsregel.
De rechterlijke macht (rechter) heeft nauwelijks democratische legitimatie
want de regering benoemt de rechter.
Rechtsstaat
- Kern van rechtsstaat: de overheid is gebonden aan het recht
o Vroeger hadden we dit niet. Toen was er absolute monarchie; koning boven alles en
beslist wat die wil en is niemand verantwoordelijkheid verschuldigd.
o Bevoegdheidsspreiding (tegenovergestelde absolute monarchie)
Trias politica:
Wetgevende macht; 2e + 1e kamer + regering moet akkoord gaan
Uitvoerende macht; regering (koning + ministers)
Rechterlijke macht (art 112, 113 Gw)
Checks & balances (ene ambt controleert andere óf het samenwerken van 2
ambten)
De gedachte hiervan is dat de machten elkaar kunnen tegenspreken
en controleren zo houden ze een balans
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ayanajja. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.