In dit document heb ik de hoofdstukken 2 t/m 7 van het boek 'Ik in de wij' samengevat. Dit moest ik leren voor het tentamen in het eerste blok van de minor Groepsdynamica, aan de Windesheim in Zwolle.
Samenvatting ‘Ik in de wij’.
Groepsdynamisch werken in het onderwijs
, tvalmkerk – Stuvia.nl
Hoofdstuk 2: Introductie
De chemie tussen de leerlingen en de wisselwerking met de leraar is bepalend voor de sfeer in de
klas. Doorgaans valt de term groepsdynamiek dan al snel. Zicht en vat krijgen op de groepsdynamiek
is een belangrijke randvoorwaarde voor succesvolle lessen en het welbevinden van de leerlingen, de
leraar en het team.
2.1 Via een veilig leerklimaat naar possibility atmosphere
Goede lessen kenmerken zich doorgaans doordat er een balans ontstaat tussen vakinhoudelijke
doelen, onderlinge relaties, regels en afspraken en fysieke omstandigheden. Als dat evenwicht er is,
dan heeft dat effect op enerzijds het waarneembare gedrag en de prestaties van leerlingen, en
anderzijds op de beleving en waardering van de leerlingen. Er moet een optimaal evenwicht zijn
tussen inhoud, relatie, regels en omstandigheden. Relaties zijn vaak de cruciale factor.
Als het gaat om sfeerbeïnvloeding, dan kunnen we stilstaan bij twee begrippen:
1. Veilig leerklimaat -> leerlingen voelen zich veilig en leren, ontdekken, maken fouten en
werken samen. Het zijn de minimale voorwaardelijke omstandigheden om te leren.
2. Possibility atmosphere -> hierbij ontstaat er bovendien een sfeer waarin sprake is van
synergie en is de samenkomst van de mensen een verrijking voor zowel elk individu, als voor
de groep.
Het zinvol interveniëren in groepen vraagt van een leraar pedagogisch tact. Doorgaans is het zinvol
om te weten waarom er onrust is of waarom er gepest wordt. Is het bij andere vakken en leraren ook
zo? Is het elk moment van de dag in dezelfde mate aanwezig?, enz. Pas als je de ‘diagnose’ hebt
gesteld, ga je actie ondernemen en de meest kansrijke interventie inzetten. Tijdens de ‘behandeling’
controleer je de effecten en resultaten en stuur je bij of verander je waar nodig.
Hoofdstuk 3: In kaart brengen
Om zicht op de groep te krijgen gebruiken veel leraren drie belangrijke manieren om informatie te
verzamelen:
1. Onafhankelijke gegevens -> observaties, interviews, bestuderen van documentaties etc.
2. Persoonlijke waarnemingen van concreet gedrag.
3. Gevoelsmatige indrukken.
3.1 Start van het schooljaar
Om een optimale Possibility Atmosphere te realiseren in je klas is het bij de start van het schooljaar
belangrijk dat je als leraar in de activiteiten of lessen aandacht besteedt aan, nadenkt over en
voorbereidingen treft met betrekking tot:
- De samenstelling van de klas.
- Het elkaar beter leren kennen en daarvoor ook de ruimte geven.
- Het neerzetten van een duidelijke structuur met heldere regels.
- Het goed voorleven van de gewenste normen en regels.
- De manier waarop je als leraar afstemt, contact maakt en relaties opbouwt.
- De wijze waarop je de inhoud van je lessen aanbiedt.
3.2 Direct aan de slag
Leerlingen zullen vanuit hun eigen ervaringen en motieven (actief of afwachtend) op zoek gaan naar
hun plek in de groep. Dit noem je ook wel het ‘Spel om de Ruimte’. Onderlinge afstemming op school
is van groot belang en juist bij de start van het schooljaar is er gelegenheid om de ‘neuzen dezelfde
kant op te krijgen’. Het zicht hebben en reflecteren op je eigen voorkeuren, normen, waarden,
motieven en lesgeefstijl kan een belangrijke bijdrage leveren aan het realiseren van een goede
Possibility Atmosphere.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tvalmkerk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
