, Kennistoets 1: Gezondheid
AFPF:
Inleiding tot het menselijk lichaam:
afpf = anatomie, fysiologie, pathologie en pathofysiologie:
- anatomie --> leer van de bouw van het lichaam en de fysieke relaties tussen de
verschillende lichaamsdelen.
- fysiologie --> leer van de werking van de systemen en de vele manieren waarop ze
door geïntegreerde samenwerkingen het leven en de gezondheid van het individu in
standhouden.
- pathologie --> leer van de afwijkingen.
- pathofysiologie --> beschrijft de wijze waarop deze het normale functioneren van
het lichaam aantasten, met als gevolg dat er ziekten ontstaan.
Atomen vormen moleculen, hiervan zitten er ontelbaar in ons lichaam.
Cellen zijn de kleine onafhankelijke eenheden, ze zijn microscopisch klein en niet
waarneembaar met het blote oog. Elk celtype is gespecialiseerd om een specifieke functie te
vervullen die het lichaam in zijn behoeften voorziet.
Een specifieke functie van zenuwcellen is het ontvangen en doorgeven van elektrische
signalen (zenuwimpulsen).
In complexe organismen zoals het menselijk lichaam, vormen de cellen die overeenkomen in
vorm en functie weefsels.
Organen bestaan uit verschillende soorten weefsels en zijn geëvolueerd om een specifieke
functie uit te oefenen.
Het orgaanstelsel bestaan uit een aantal grote organen en weefsels die samen bijdragen aan
een of meer vitale functies van het lichaam.
Uitwendige omgeving van het lichaam omringt het lichaam en is de bron van zuurstof en
voedingsstoffen
Inwendige omgeving van het lichaam is het vocht dat de lichaamscellen omspoelt.
--> men noemt dit interstitiële- of weefselvloeistof
Elke cel heeft een omhulsel = celmembraan, deze is een soort barrière zodat er stoffen
binnenkomen en afgevoerd worden.
Deze eigenschap, met name selectieve permeabiliteit maakt het mogelijk dat de
celmembraan controleert welke stoffen in en uit de cel gaan.
homeostase --> het vermogen van een organisme om het milieu intérieur constant te
houden.
regulatiesysteem --> de homeostase wordt gehandhaafd door systemen die veranderingen
in het milieu interieur opsporen en daarna reageren. Dit heeft drie basiscomponenten:
• de detector
• controlecentrum
• effector
--> homeostase wordt door negatieve feedback gecontroleerd.
2
,Negatieve feedback is de terugkoppeling die het gelijk wilt
hebben, als iets laag is zorgt de negatieve feedback dat het
stijgt tot een normale hoogte, de homeostase.
Positieve feedback is een versterkende reactie, de respons
wordt versterkt.
Verstoring van de homeostase treedt op wanneer de
fijnregeling van het milieu interieur niet goed werkt, zodat
waarden worden bereikt die normaal buiten bereik liggen. Er
zal een abnormale situatie ontstaan waardoor je
levensbedreigend ziek kan worden.
Transportsystemen zorgen ervoor dat alle lichaamscellen in
verbinding staan met zowel mogelijke ondersteunende stoffen
zo ook de mogelijkheid bieden om afvalproducten te scheiden.
• bloed
• cardiovasculair systeem
• lymfoïde systeem
Het bloed bestaat uit twee componenten; plasma en bloedcellen.
plasma bestaat voornamelijk uit water met opgeloste stoffen zoals:
• voedingsstoffen
• zuurstof
• chemische verbindungen
• afvalproducten
Bloedcellen worden onderscheiden in drie soorten:
- erytrocyten (rode bloedcel), vervoeren zuurstof en koolstofdioxide tussen de
longen en lichaamscellen.
- leukocyten (witte bloedcel), hebben als voornaamste taak het lichaam te
beschermen tegen infecties.
- trombocyten (bloedplaatjes), zijn kleine cellen, die van essentieel belang zijn bij de
bloedstolling.
Cardiovasculair systeem, bestaat uit een netwerk van bloedvaten en het hart
bloedvaten, er zijn drie soorten:
- arteriën (slagaders), die het bloed vanuit het hart vervoeren naar de organen
- venen (aders), die het bloed van de organen naar het hart vervoeren
- capillairen (haarvaatjes), die arteriën en venen met elkaar verbinden
De bloedvaten vormen een netwerk dat bloed transporteert naar:
• de longen (longcirculatie)
• de cellen in alle andere delen van het lichaam (grote of lichaamscirculatie)
Het hart, is een spier met vier kamers die het bloed door het lichaam pompen.
3
, Lymfoïdesysteem, bestaat uit een aantal lymfevaten die beginnen als blind eindigende
buisjes in de interstitiële ruimten tussen de capillairen en de weefselcellen.
Lymfe is het weefselvloeistof dat ook materiaal bevat dat is afgevoerd van de
weefselruimten.
Lymfeklieren --> hier wordt het lymfe gefilterd en worden microben en andere stoffen
verwijderd
Het lymfoïde systeem zorgt ook voor de productie en rijping van de lymfocyten, de witte
bloedcellen die betrokken zijn bij het immuunsysteem.
Interne communicatie:
Interne communicatie --> dit gebeurt door de activiteiten van het endocriene-en
zenuwstelsel.
Zenuwstelsel, is een snelwerkend systeem wat bestaat uit:
• de hersenen
• de ruggenmerg
Het perifere zenuwstelsel bestaat uit vertakte zenuwen:
• sensorische of afferente zenuwen, die signalen van het lichaam naar de hersenen
sturen
• motorische of efferente zenuwen, die signalen van de hersenen naar het lichaam
sturen
De somatische zintuigen detecteren vier prikkels:
1. pijn
2. tast
3. warmte
4. koude
Deze bestaan uit gespecialiseerde sensorische receptoren op de uiteinden van zenuwvezels
in de huid.
Zenuwuiteinden, gelegen in de spieren en gewrichten reageren op houdingsverandering en
oriëntatie van het lichaam en zorgen voor de handhaving van de houding.
Communicatie langs de zenuwvezels gebeurt in de vorm van elektrische impulsen die
ontstaan door prikkeling van zenuwuiteinde.
Ook de communicatie tussen de zenuwcellen is belangrijk: altijd zijn er meerdere zenuwen
betrokken bij alles wat er gebeurt tussen het moment van een stimulus en de reactie
daarop. Zenuwen communiceren met elkaar door behulp van een chemische stof
(neurotransmitter), die ze afscheiden in smalle ruimten tussen twee zenuwcellen. De
neurotransmitter steekt die ruimte vliegensvlug over naar de nabijgelegen cel en stimuleert
of remt deze.
Sensorische zenuwen sturen impulsen van het lichaam naar een bepaalde hersendelen waar
de binnenkomende informatie wordt geanalyseerde en verzameld.
Reflexen --> zijn snelle, buiten de wil om verlopende en meestal beschermende motorische
antwoorden op specifieke stimuli.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mstedehouder. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.