Koolhydraat= Koolstofverbinding met formule CnH2mOm.
Suikers/ sachariden= Zijn koolhydraten met ringvormige eenheden, bestaan uit 5/6 c-atomen.
Functies van koolhydraten:
- Koolhydraten worden meestal gebruikt als brandstoffen.
- Glucose (C6H12O6) wordt afgebroken in het menselijk lichaam waarbij energie vrij komt.
- Fructose/ sacharose zijn ook brandstoffen.
- Onverteerbare koolhydraten geven stevigheid aan celwanden van planten.
- Verteerbare koolhydraten dienen als voedingsstoffen.
Koolhydraten ontstaan door fotosynthese
Monosachariden= Ringvormige koolhydraten, bestaan uit een ring van 5/6 c-atomen.
Bijv. glucose: is hexose, een molecuul met 6 c-atomen.
Disachariden= Koolhydraten, bestaan uit 2 ringen van 5/6 c-atomen.
- Bijv. sacharose (brandstof).
- Ontstaan door condensatiereactie van 3 monosacharide-eenheden waarbij ook water ontstaat.
Polysachariden= Polymeren van monosacharide- moleculen. (in binas 67F3)
- Ontstaan door polycondensatie.
- Kunnen zowel vertakt als onvertakt zijn doordat er in de monosacharide meerdere OH-groepen
aanwezig zijn waaraan een polycondensatiereactie kan optreden.
- Polysachariden worden in het lichaam omgezet in monosachariden door hydrolyse.
- Monosachariden glucose en fructose blijven over die worden opgenomen door darmwand en via
het bloed bij de cellen terecht komen waar het wordt omgezet in water en koolstofdioxide.
, 16.2 Vetten
Vetten en oliën: dienen als (reserve) brandstof + bouwstof voor celmembramen.
Zijn esters van glycerol en carbonzuren.
Triglyceriden/lipiden= Tri-ester van glycerol en carbonzuren
- R= Restgroep, is een koolstofketen tussen de 4 en 28 c-atomen.
- Meestal lange onvertakte keten met even aantal c-atomen.
- Kan dubbele bindingen hebben.
- Er zitten in vetmoleculen geen OH/ NH groepen waardoor er geen waterstofbruggen gevormd
worden en een vet molecuul apolair is en slecht oplost in water.
Onverzadigde vetzuren= Hebben dubbele bindingen in de cis-vorm.
Er kunnen door dubbele bindingen meer H’tjes meer aan toegevoegd worden.
Verzadigde vetzuren= Hebben geen dubbele binddingen.
Er kunnen geen H’tjes meer aan de c-atomen doordat elk C-atoom al 2/3 H’tjes heeft.
Vertering van vetten:
Door enzym ontstaan vrije vetzuren en glycerol. Door hydrolyse kan je lichaam van olie en vet nieuwe
vetzuren maken. De essentiële vetzuren zijn vetzuren die je lichaam niet zelf kan maken en die binnen
moet krijgen via je voeding.
Vetten= Bevat triglyceride moleculen met verzadigde vetzuren (alleen enkele bindingen).
- Moleculen zitten in regelmatig patroon en dicht bij elkaar waardoor er een sterke
vanderwaalsbinding is die lastig verbroken word. Hierdoor ligt het smeltpunt hoger.
- De stof is vast bij kamertemperatuur.
Oliën= Bevat triglyceride molecuul met onverzadigde vetzuren die een knik hebben bij de c=c binding.
- Door de c=c binding zitten de moleculen verder van elkaar, waardoor de vanderwaalskracht
zwakker is en makkelijker verbroken wordt.
- De stof is vloeibaar bij kamertemperatuur.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper danevanengelen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.