Tekst 1; Veiligheid nader beschouwd - ROB
Fysieke veiligheid en sociale veiligheid
Fysieke veiligheid; veiligheid die afhankelijk is van fysieke factoren die een aanleiding
kunnen geven tot het ontstaan van branden, ongevallen en rampen.
Bij sociale veiligheid gaat het om menselijk handelen. Sociale veiligheid is de bescherming
tegen gevaar dat veroorzaakt wordt of dreigt van de kans van menselijk handelen in de
openbare ruimte.
Objectieve en subjectieve veiligheid
Objectieve veiligheid gaat over veiligheid die objectief vaststelbaar is, bijvoorbeeld aan de
hand van het aantal geregistreerde inbreuken op de veiligheid of het aantal gemeten
incidenten, het gaat hier om cijfers bijvoorbeeld vastgesteld door het CBS.
Subjectieve veiligheid gaat over een gevoel, bijvoorbeeld de angst om slachtoffer te worden
van misdrijven en criminaliteit. Subjectieve veiligheid wordt door slachtofferschap en angst
bepaald; ook mede versterkt door de media.
Veiligheidskloof de relatie tussen enerzijds de beleving van onveiligheid en anderzijds de
feitelijke omvang ervan is beperkt. Er is een discrepantie tussen de objectieve veiligheid en de
subjectieve veiligheid.
De aanvaardbaarheid van (on)veiligheid
De aanvaardbaarheid van onveiligheid gaat over de waarde die de samenleving hecht aan de
bescherming die de overheid moet bieden tegen gevaren die een bedreiging vormen voor het
leven, gezondheid en welzijn van de mens, het milieu of materiele belangen.
Gevoelens van onveiligheid worden niet alleen veroorzaakt door reële gevaren, maar door
veel bredere economische sociale en culturele ontwikkelingen.
Maatschappelijke context waarin we veiligheidsgevoelens kunnen plaatsen;
Risicosamenleving
Risicomaatschappijen zijn die samenlevingen die worden geconfronteerd met de
uitdaging als gevolg van de zelf gecreëerde mogelijkheid om alles op aarde te
vernietigen. De technologische ontwikkeling heeft een dusdanige vlucht genomen dat
zij haar eigen risico’s niet meer kan beheersen; veiligheidsparadox; door de
succesvolle modernisering zijn de materiële noden afgenomen, maar zijn de potentiële
bedreigingen juist toegenomen.
1
, Vloeibare samenleving
De vloeibare samenleving leidt tot onthechting, ontwijking, vluchtgedrag en een
hopeloze jacht op identiteit. De relatie tussen tijd en ruimte, de plaats van de arbeid, de
emancipatie van burgers en de rol van de gemeenschap. De vloeibare samenleving is
te beschrijven als een cultuur die mensen ontvankelijk maakt voor
normoverschrijdingen en of de angst daarvoor. Het is een protocriminele cultuur; er is
een radicale individualisering, die ruimte geeft aan onaangepast gedrag, het verlangen
naar zekerheid dat de weg opent naar gemankeerde gemeenschapsvormen die in
zichzelf een bedreiging kunnen vormen van de sociale orde en het hoge tempo van
culturele verandering dat het gevaar van uitsluiting met zich mee brengt.
Emotiesamenleving
Een andere invalshoek is om de maatschappelijke context van veiligheidsgevoelens te
benaderen door te kijken naar de emoties in de maatschappij. Als mensen denken dat
het openbaar vervoer onveilig is, dan zullen ze daar minder snel gebruik van maken.
Als mensen denken dat een buurt onveilig is zullen ze daar minder snel een huis
kopen.
Non-sociale samenleving
Sociale veiligheid wordt veroorzaakt door relatief hoge criminaliteit. Dit wordt
beïnvloedt door de maatschappelijke ontwikkelingen.
Multiculturele samenleving
Er is een conflict in gedragsnormen. Een conflictloze multiculturele samenleving is
ondenkbaar en datzelfde geldt voor een samenleving zonder invloeden van buitenaf,
gewenst, maar onvermijdelijk ook ongewenst.
Tekst 2; De veiligheidsutopie – Hans Boutellier
Vitalisme het verlangen naar veiligheid staat tegenover een verlangen naar vrijheid. De
veiligheidsbehoefte doet zich voor binnen een open samenleving met een ongekende morele
vrijheidsbeleving.
Veiligheid als maatschappelijk dominant thema
Er zijn drie redenen waarom veiligheid een belangrijk maatschappelijk thema is;
- de toename van criminaliteit
- de positie van de staat bepaald de hoge inzet
- culturele veranderingen
Burgers zijn bereid de wet te volgen onder de conditie dat die hun veiligheid weet te
garanderen. Op het moment dat de bevolking twijfelt aan de bescherming die zij
geniet van de overheid, stelt zij de legitimiteit van de staatsmacht ter discussie.
Een vitalistische cultuur
Vitaliteit vormt een gemene deler voor tal van fenomenen die kenmerkend zijn voor de
hedendaagse samenleving, zoals de dominantie van de markt met haar nadruk op
ondernemerszin, risiconeming en concurrentie.
2
, De samenleving is in sociaal opzicht drastisch veranderd; hiervoor zijn 5 thema’s de oorzaak
van.
1. Individualisering; individuen zijn steeds minder afhankelijk van anderen en hebben een
toenemende behoefte aan keuzevrijheid en zelfsturing, de morele vrijheid is toegenomen.
Naarmate de ruimte voor eigen beslissingen groter wordt, neemt de kans op
normoverschrijding toe.
2. Informalisering; afnemende invloed van instituties op de organisatie van onze
samenleving en bij de inrichting van het eigen leven. Minder gezag van de kerk, overheid en
ouderen.
3. Informatisering; iedereen is permanent mobiel bereikbaar. Het internet biedt een
permanent beschikbaar, anoniem, en amoreel decor bij de vormgeving van het individuele
levensproject.
4. Internationalisering; door Europese wet- en regelgeving verliest het nationale
bestuursniveau zijn kracht en zorgt voor migratie- en integratieproblemen.
5. Intensivering; grote dynamiek van de huidige samenleving, steeds hoger, harder en sneller
willen werken.
Deze vijf ontwikkelingen vormen de achtergrond van een sterk veranderde cultuur en
leidt tot liquid modernity.
Liquid modernity het moderne leven heeft een hoge vlucht genomen. Het levert een
toestand op die de contexten zachter maakt, normen onduidelijker en identiteiten flexibeler.
Dit leidt enerzijds tot meer normoverschrijdingen en grotere risico’s en roept anderzijds het
verlangen op naar bescherming en naar de gestolde moraliteit van het recht.
Veiligheid als samenlevingsproject
De wereld is steeds dynamischer, waardoor de behoefte aan veiligheid groeit. Vitaliteit en
veiligheid zijn de keerzijden van dezelfde sociale medaille; een liberale cultuur die
zelfontplooiing tot levenskunst heeft verheven, moet tegelijk alle zeilen bijzetten om de
grenzen van de individuele vrijheid te bepalen en handhaven. Een vitalistische samenleving
genereert een grote veiligheidsbehoefte en stuit daarmee op een onmiskenbare paradox:
teneinde de liberale vrijheid uitbundig te vieren dient zij te worden begrensd. Dit leidt tot het
verlangen naar samenvallen naar maximale vrijheid en optimale bescherming.
Veiligheidsutopie; het onhaalbare verlangen naar het samenvallen van maximale vrijheid en
maximale veiligheid.
Het besturen van veiligheid
Responsabilisering Op veel beleidsterreinen heeft zich decentralisatie en privatisering
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper crave. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.