Wetgevende/ legislatieve macht Uitvoerend/ executieve macht Rechterlijke/ judiciële macht
Regelgeving Bestuur Rechtspraak
Europees parlement en Raad van Europese Commissie en Europese Hof van Justitie van de Europese
de EU Raad Gemeenschap
Staten-Generaal Ministers + Regering + Rechtbanken, Hoge Raad, Afdeling
Staatshoofd bestuursrechtspraak van de Raad
van State
Provinciale Staten Gedeputeerde Staten
Gemeenteraad Burgemeesters + wethouders
Controleert de uitvoerende macht
Checks and Balances → Elke macht wordt met een tegenmacht geconfronteerd, waardoor niemand de absolute
macht heeft → Democratie i.p.v. autocratie.
Kenmerken democratie:
- Machtenscheiding (niet overal even scherp: legislatief ligt vaak bij executieve → gemengd
stelsel/regimen mixtum).
- Vrije verkiezingen
- Vrijheid van meningsuiting als grondrecht
- Twee- of meer partijenstelsel
Drie grondslagen Parlementaire Democratie:
- Vertrouwensregel (2de kamer zet af, 1ste kamer betwist)
- Politieke ministeriële verantwoordelijkheid (functionele/systeem verantwoordelijkheid, Carrington-
doctrine, sorry-democratie)
- Onschendbaarheid Staatshoofd
Nederland = gedecentraliseerde (autonomie) eenheidsstaat (hiërarchie). Denk aan: subsidiariteitsbeginsel →
Tweetrapssubsidiariteit
VB: Nota Ruimte (2005) → decentraal wat kan, centraal wat moet.
Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (2011) → Decentraal, tenzij
Nieuwe Wro (2016) → Doorzettingsmacht Provincie en Rijk → ruimtelijk beleid afdwingen bij de gemeente.
DECONCENTRATIE
= Bevoegdheden worden uitgevoerd door rijksdiensten/buitendiensten van een departement. Deze moeten
nog steeds verantwoording afleggen aan het Rijk.
Vergeten alternatief decentralisatie:
Pluspunten:
, - Betrekkelijk vormvrij
- Geen dwingende schaal
- Ambtenaren gebonden aan nationale wijzigingen
- Geen te kleine schaal of een tekort aan expertise zoals bij decentralisatie
- Geen ‘verschil leidt tot geschil’ bij decentralisatie
Dus: Outsourcing i.p.v. upscaling
NORMENHIËRARCHIE
Drie basisregels:
- Hoge wet boven een lagere wet
- Bijzondere wet boven een algemene(re) wet
- Latere wet boven een eerdere wet
Internationale Regelgeving Verdrag
EU-verordening
EU-richtlijn
Nationale Regelgeving Grondwet*
Wet*
AMvB
Ministeriële verantwoordelijkheid
Sub nationale regelgeving Provinciale verordening
APV (gemeentelijke verordening)
Waterschapsverordening/Keur
*Elke wet kan worden getest aan de grondwet. Op een uitzondering na: een wet kan niet getoetst worden aan
de grondwet.
3 verdragen aan de basis van de Europese Unie:
1. Verdrag van de Europese Unie
2. Verdrag betreffende werking Europese Unie
3. EURATOM verdrag (voor rechten te verwaarlozen)
Richtlijnen (directives) en verordeningen (regulations)
- Secundair EU-recht (ontlenen bestaansrecht aan hogere verdragen)
- Legislatieve producten EU
- Richtlijn moet via implementatie → meer motiveerruimte
- Verordening werkt rechtstreeks
3 manieren van regelgeving (= invulling geven aan wetten en verdragen)
- Vergunningen (ontheffingen)
- Jurisprudentie (rechtspraak)
- Overeenkomsten (convenanten)
Hoe krijg je een wet weg:
- Rechterlijke onverbindendheidsverklaring → voor partijen, inter-partes samenwerking
- Vernietiging/repressief toezicht → erga-omnes werking, voor iedereen
Wetgeving: deze term geldt zowel voor:
- Wetten in materiele zin: algemeen verbindende voorschriften (avv/ministeriele verordeningen)
o Deze omvatten eenieder
o Meestal van lager niveau
- Wetten in formele zin: parlementaire wetten
De meeste formele wetten zijn tegelijkertijd algemene wetten want ze zijn algemeen verbindend, maar niet alle
materiele wetten zijn formele wetten.
, Pseudowetgeving/beleidsregels → geven aan hoe een bevoegdheid van een bestuursorgaan moet worden
uitgevoerd. In de wet staat namelijk niet hoe een bestuursorgaan die wet moet regelen. Dit staat dus in de
pseudowetgeving.
Alle wetgevingen in de normen hiërarchie zijn algemeen verbindende voorschriften, alles daarbuiten is
pseudowetgeving. DUS: alle formele wetten die geen materiele wetten zijn zijn pseudowetgeving?
AMvB = Een uitvoeringsbesluit behorende bij een wet. Deze wordt aan een wet in formele zin gehangen.
Aanbouwwetgeving. Bekende voorbeelden is de AMvB ruimte/Barro.
De opbouw van een wettekst:
- Considerans (overwegingen die tot de wet hebben geleid)
- Definitiebepaling
- Corpus (de eigenlijke wettekst)
- Overgangsrecht
- Citeertitel
OPDELING RECHT
Tweedeling recht:
- Privaat recht (ook wel: civiel recht) → Tussen burgers en burgers = horizontaal
- Publiek recht → Tussen overheid en burgers = verticaal
o Strafrecht
o Bestuursrecht (op basis van Awb)
▪ Omgevingsrecht
● Het grijze milieurecht (voor industrie zoals Wet bodembescherming)
● Het blauwe milieurecht
● Het groene milieurecht (voor natuur en landschap zoals Wet
Natuurbescherming)
● Het rode wetgevingsspoor
Jurisprudentie: het lezen van een rechterlijke uitspraak.
In bestuursrecht is de afdeling bestuursrecht van de Raad van State de hoogste macht.
De opbouw van een uitspraak:
- Procesverloop
- Rechtsoverwegingen
- Beslissing (dictum)
HOOFDSTUK 2 – HET RUIMTELIJK ORDENINGSRECHT (HET RODE RECHT)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nielswauters. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,46. Je zit daarna nergens aan vast.