100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
samenvatting biologie hoofdstuk 10, 5 havo (nectar) €6,49   In winkelwagen

Samenvatting

samenvatting biologie hoofdstuk 10, 5 havo (nectar)

 5 keer bekeken  0 keer verkocht

In deze samenvatting behandel ik heel hoofdstuk 10 van het boek: Nectar 5 havo. dit hoofdstuk gaat over evolutie

Voorbeeld 2 van de 7  pagina's

  • Nee
  • Hoofdstuk 10
  • 25 oktober 2021
  • 7
  • 2021/2022
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
  • Middelbare school
  • HAVO
  • Biologie
  • 5
Alle documenten voor dit vak (2020)
avatar-seller
Robinmeershoek
Evolutie
Aantekeningen paragraaf 1
Begrippen
- Gidsfossielen= helpen bij vaststellen van relatieve ouderdom
Relatieve ouderdomsbepaling
- Absolute ouderdomsbepaling= ‘echte’ leeftijd d.m.v. natkuurkundige technieken

Paragraaf 1
Ontstaan van fossielen
Wanneer een organisme dood gaat wordt deze vaak snel afgebroken door reducenten. In een droge
omgeving kan een dood organisme wel goed bewaard blijven.

Resten en sporen uit een ver verleden = fossielen  meestal afdrukken van organismen in gesteente.

De vorming van een fossiel (= fossilisatie) begint vaak met een aardverschuiving waardoor het dode
organisme luchtdicht wordt afgedekt.

De zachte delen zijn dan vaak al verteerd. Mineralen uit de bodem vervangen de
organische stoffen en botresten. Dit duurt zolang dat deze botten of schelpen die erg oud zijn
versteend zijn.

Onderzoek aan fossielen
Fossielen geven veel informatie over uitgestorven soorten.
Door fossielen te onderzoeken kunnen ze
Sommige fossielen zijn afdrukken, andere zijn versteende
veel informatie krijgen. Met behulp van
delen. Weer andere zijn in bevroren of verdroogde
computers maken ze hier animaties van.
toestand bewaard.
Vergelijken van ouderdom van
fossielen
Gidsfossielen = fossielen die worden gebruikt om de ouderdom van een aardlaag vast te stellen.

Andere fossielen in dezelfde aardlaag zijn dan even oud. Het gebruik van gidsfossielen  relatieve
ouderdomsbepaling



Absolute ouderdomsbepaling
Bepaling van ouderdom door middel van natuurkundige technieken (radioactieve atomen)

Van veel atoomsoorten zijn meerdere isotopen (= verschillende vorm van een element met een
andere atoommassa) bekend.
Relatieve ouderdomsbepaling Wanneer een radioactieve stof straling afgeeft en overgaat in
gebeurt door middel van een andere stof  radioactief verval. De tijd waarin de helft van
gidsfossielen, absolute de radioactieve isotopen uit elkaar valt  halveringstijd (BINAS
ouderdomsbepaling met 25A)
behulp van isotopen.

, Aantekeningen paragraaf 2
- Creationisme
- Generatio spontanea
- Evolutie
- Intelligent design

- Neo darwinisme
o Variatie tussen individuen van dezelfde soort ontstaat door mutatie
o Er is concurentie tussen onderlinge individuen
 Verschuiving van de allelfrequentie
o Alleen individuen die het best aangepast zijn aan de omgeving zullen overleven
 Survival of the fittest/ natuurlijke selectie
o Alleen deze individuen geven eigenschappen door aan hun nakomelingen
- Verandering in de omgeving zal geleidelijk aan gaan leiden tot een grotere biodiversiteit
- Alleen individuen van dezelfde soort kunnen vruchtbare nakomelingen krijgen

- Mutaties= toevallige verandering in het DNA
- Genetische variatie= een kleine genenpool (= aantal genen in de populatie) maakt de
populatie kwetsbaar
- Genfrequentie= voorkomen van een bepaald gen  blijft in normale omstandigheden gelijk
- Natuurlijke selectie= alleen ‘gunstige’ genen worden doorgegeven
- Selectiedruk= de invloed van milieufactoren op de genetische variatie
- Allelfrequentie = geeft aan hoe vaak een allel voorkomt in de populatie

Paragraaf 2
Nieuwe eigenschappen
Een nieuwe eigenschap begint bij een mutatie (= een verandering in het DNA). Hierdoor ontstaat er
een allel  een genvariant.

Wanneer een mutatie positieve gevolgen heeft voor de overlevingskans van een organisme, vindt er
een verschuiving plaats in de allelfrequentie (= de procentuele verdeling van de allelen van een
bepaald gen in een populatie).

Voorbeeld:

- Ijsberen en bruine beren
o Vroeger waren er alleen maar bruine beren. Bruin is een handige kleur, dan val je in
het bos niet op bij het jagen. Dan heb je meer kans om te eten en meer kans om te
overleven. Maar op een dag brak er een ijstijd aan. En sommige beren besloten te
gaan jagen op het ijs. Daar is bruin geen handige kleur. Want je valt erg op. Door
mutatie werden soms wat lichtere beren geboren. Deze kinderen hadden de meeste
kans om te overleven op het ijs. De beren met de donkere vacht kunnen op het ijs
veel minder goed een prooi vangen, deze overleven niet lang. De lichtere beer vangt
meer en heeft meer overlevingskans. En na meerdere generaties ontstaat een
nieuwe soort, de ijsbeer.

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Robinmeershoek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,49
  • (0)
  Kopen