Van alle hoofdstukken van Chemie, scheikunde heb ik samenvattingen gemaakt in 4, 5 en 6 VWO. In mijn samenvattingen staan ook tips, waar je extra op moet letten. Je kan ook een bundel aanschaffen, dit is voordeliger. Dit is hoofdstuk 2 van 4 VWO.
De aarde is ontstaan door het samenklonteren van deeltjes door de zwaartekracht. Door de
dichtheid en temperatuur zonken ze naar het massamiddelpunt. Daardoor ontstond een metallische
kern met een mantel. Na 10 miljoen jaar was er een botsing met een planeet. Daardoor splitste de
maan zich af, dit zorgde voor een hoge temperatuur op aarde. (Dit hoef je niet te stampen, maar wel
handige achtergrond info).
De aarde bestaat uit de kern, de mantel en de aardkorst.
Kern: bestaat uit nikkel en ijzer bij hoge temp. Het buitenste van de
kern is vloeibaar.
Rondom de kern zit de mantel. Het grootste gedeelte van dit steen is
stroperig en beweegt heel langzaam. Soms zijn er openingen in de
aardkorst en komt een deel van de mantel eruit = aardbeving. Er
komen dan gassen, gesteenten en gesmolten lava van binnen in de
aarde aan het oppervlak.
Er zijn meer dan 80 elementen op aarde, de meest voorkomende zijn ijzer, zuurstof en magnesium.
Mineralen: stoffen die van nature in de aardkorst voorkomen. Meestal zijn het ontleedbare stoffen.
Gesteentes zijn vaak mengsels van ontleedbare stoffen.
Naast mineralen komen er in de aardbodem ook fossiele brandstoffen voor. Dat zijn aardgas,
steenkool (vooral C) en aardolie (vooral CH= koolwaterstoffen). Planten gebruiken de energie van de
zon om te groeien, de zonne-energie wordt opgeslagen. Als planten sterven komt dat energierijke
plantenmateriaal op de bodem te liggen. Onder druk kan dat een fossiele brandstof worden. Als iets
uit afgestorven, levend materiaal ontstaat noemen we het een fossiele brandstof.
De manier waarop we stoffen uit de aarde halen is afhankelijk van de fase waarin ze zich bevinden.
Een erts is een gesteente waarin een bepaald metaal is opgeslagen. Het metaal wordt uit het erts
gewonnen. Aluminium wordt gewonnen uit het erts bauxiet. Een erts moet voldoende metaal
bevatten om de winning ervan economisch haalbaar te maken. Uranium wordt gebruikt om
kernenergie op te wekken en komt uit uraniumerts.
2.2 Atomen
In de reactor van de kerncentrale wordt veel energie opgewekt die gebruikt wordt om van water
stoom te maken. De stoom drijft een generator aan die elektriciteit produceert. De energie komt uit
uranium. Uit uranium kunnen andere atomen ontstaan, zoals lood.
Een model is een eenvoudigere afspiegeling van de werkelijkheid. Ze kunnen helpen om
waarnemingen te verklaren.
Volgens het atoommodel van Dalton was het atoom ondeelbaar. Later bleek dat er negatieve
deeltjes los te maken waren. Rutherford ontdekte dat de massa geconcentreerd in een kern zit. In de
kern zitten protonen en neutronen, ze hebben een gelijke massa. De massa van 1 deeltje is 1u. rond
de kern zitten negatieve elektronen. De lading daarvan is even groot, maar omgekeerd als dat van
een proton.
Het atoomnummer geeft het aantal protonen in de kern aan, en dus ook de lading van het atoom.
Het atoomnummer staat onderaan in Binas bij het element. Helium met atoomnummer 2, heeft 2
protonen en dus ook 2 elektronen (geen lading). Het massagetal is het aantal protonen en neutronen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SophieCiere. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
