In deze samenvatting behandel ik het boekje Vraag en aanbod van de methode praktische economie. Er staan veel tips in. Je kan ook alle samenvattingen voor de gehele bovenbouw economie aanschaffen als bundel, dit is voordeliger. Dit boekje hebben wij behandeld in 4VWO, dit kan per school verschillen.
Iedereen heeft behoefte aan dingen, goederen en diensten kunnen deze behoeften bevredigen. Niet
alleen de behoeftebevrediging heeft met de vraag te maken, maar de prijs ook. De wet van de vraag
geldt dan: hoe hoger de prijs (P, y-as), hoe kleiner de gevraagde hoeveelheid (Q, x-as).
Individuele vraag: het aantal eenheden dat een consument ergens van wil kopen bij een bepaalde
vraag. Winkeliers moeten goed nadenken over de prijs en de gevolgen voor de hoeveelheid, dan
kiezen ze degene met de grootste omzet.
Uit de individuele vraag volgt de individuele betalingsbereidheid: de maximale prijs die een
consument wil betalen voor 1 product. Als de betalingsbereidheid bekend is kan de producent het
aantal producten berekenen dat de consument zal kopen.
Consumentensurplus: betalingsbereidheid – de prijs waarvoor je het gekocht hebt. Van 1 persoon
heet het individuele consumentensurplus.
De vraag naar een product is in hele aantallen, dat noemen we discrete vraag. Op de vraaglijn zie je
alle mogelijke combinaties van de vraag, dan noemen we het een continue vraag. De continue vraag
van 1 consument noemen we de individuele vraaglijn.
De individuele vraag wordt door 5 dingen bepaald:
De individuele voorkeuren: iemand met een voorkeur voor een bepaald product is bereid om er
meer voor te betalen dan iemand zonder die voorkeur.
Het beschikbare budget: de individuele vraag naar een product neemt meestal toe als de vrager over
een groter budget beschikt.
De aanwezigheid van substitueerbare (vervangende) producten: om in een behoefte te voorzien,
zijn er meestal meer producten beschikbaar. Consumenten hebben een lagere betalingsbereidheid
voor producten waarvoor substitueerbare goederen bestaan. De individuele vraag naar een product
neemt af als er substitueerbare goederen bestaan, of goedkoper zijn.
Het bestaan van complementaire (aanvullende) producten: sommige producten voorzien alleen in
een behoefte in combinatie met een ander product. De betalingsbereidheid neemt toe als het
complementaire product al in bezit is.
Exogene factoren: zijn omstandigheden waar een consument geen invloed op heeft (weer). Mooi
weer -> meer ijs. Lange rij-> minder ijs.
De prijs van het product valt er niet onder.
1.2 De collectieve vraag
Producenten hebben niet veel aan de vraag van een individu, ze zijn geïnteresseerd in de collectieve
vraag: de optelsom van alle individuele vragen. Dit geeft aan wat een groep consumenten vraagt bij
een bepaalde prijs.
Afzetgebied: het gebied waar de producent zijn product verkoopt. (Fietsfabrikant: heel nl,
plaatselijke bakker: dorp).
Als persoon A een individuele vraag van 3 heeft bij een product van $1 en persoon B 2, dan is de
collectieve vraag 5, bij een prijs van $1. Er is ook een collectieve vraaglijn, die vind je op blz 15. Hij
heet ook wel de prijs-afzetlijn.
Een vraaglijn verschuift naar rechts vanaf de oorsprong als een vraagtoename optreedt, er wordt dan
bij elke prijs meer gevraagd. Als de vraaglijn verschuift langs de lijn, dan is er een prijsverhoging. De
vraag wordt wel minder, maar de vraaglijn zelf verschuift niet.
Het collectief consumentensurplus is de optelsom van het individueel consumentensurplus van alle
individuele groepen die het product kopen. Het zegt niets over de verdeling binnen de groep.
, 1.3 Prijselasticiteit
Omzet: prijs x gevraagde hoeveelheid. De prijselasticiteit is belangrijk voor de producent.
Prijselasticiteit (Ev)= procentuele verandering gevraagde hoeveelheid/ procentuele verandering
prijs
Prijsstijging/daling is altijd negatief.
Een product is inelastisch als de Ev tussen -1 en 0 ligt. Dan kan je de prijs dus nog verhogen en stijgt
de omzet.
Als de prijselasticiteit positief is, stijgt de gevraagde hoeveelheid bij een prijsstijging. Dit zijn
Giffengoederen.
In een vraaglijn kan je het ook zien als je twee punten neemt. Er geldt: hoe hoger de prijs, hoe groter
het procentuele effect van een prijsverandering op de gevraagde hoeveelheid.
1.4 Inkomenselasticiteit
Inkomenselasticiteit (Ei)= procentuele verandering vraag/ procentuele verandering inkomen
Bij normale goederen is de inkomenselasticiteit positief.
Bij luxegoederen is de inkomenselasticiteit groter dan 1. De procentuele stijging van de gevraagde
hoeveelheid is groter dan die van het inkomen.
Bij noodzakelijke goederen is de inkomenselasticiteit groter dan 0 en kleiner dan 1.
Bij inferieure goederen is de inkomenselasticiteit kleiner dan 0. Inferieure goederen zijn goedkope
goederen die slechte kwaliteit hebben.
Een engelkromme is een lijn die het verband aangeeft tussen het inkomen en de gevraagde
hoeveelheid van een bepaald product. Hieruit blijkt dat een consument met een inkomensverhoging
minder inferieure goederen, meer noodzakelijke goederen en veel meer luxegoederen koopt.
Kruiselingse prijselasticiteit
De kruiselingse prijselasticiteit is in geval van substitutiegoederen altijd positief.
Hoe groter de kruiselingse prijselasticiteit, des te groter is de vervangbaarheid.
De kruiselingse prijselasticiteit is in geval van complementaire goederen altijd negatief.
Kruislingse prijselasticiteit (Ek)= procentuele verandering gevraagde hoeveelheid B/ procentuele
verandering prijs A. Maak een paar opgaven waarbij je met de verschillende elasticiteiten moet
rekenen en leer uit je hoofd wat voor soort goederen het zijn bij een berekende elasticiteit.
2.1 Productie
Producten moeten geproduceerd worden, er gaat een productieproces aan vooraf.
Productiefactoren worden ingezet om een product of dienst voort te brengen. Er zijn 4
productiefactoren: 1. Arbeid: menselijk handelen tijdens de productie. 2. Kennis: omvat alle kunde
en vaardigheden die in het productieproces worden gebruikt. 3. Kapitaal: je hebt fysiek en financieel
kapitaal. Fysiek: grondstoffen etc., financieel is het geld dat nodig is om te kunnen produceren. 4.
Locatie: de productie vindt ergens plaats. Productiefactoren beïnvloeden elkaar, als je meer kennis
hebt zal de arbeid beter zijn.
2.2 De productiefunctie
Organisatie: een institutie dat als doel heeft een bepaalde productie te realiseren. Het
productieproces vatten we samen in een productiefunctie: de wiskundige relatie tussen de inzet en
de uiteindelijke productieomvang.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SophieCiere. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
