College-aantekeningen Ethics in
Care and Education
HOORCOLLEGE 1
Waarom belangrijk?
Komt veel voor, vooral ook in Coronatijd: camera’s aanzetten tijdens examens tegen privacy , sommige
leerlingen verdwijnen doordat ze niet goed onderwijs kunnen volgen tijdens de pandemie.
Het heeft te maken met tegenstijdige waarden; recht op onderwijs t.o.v. veiligheid bijvoorbeeld
In het onderwijs kom je veel van zulke ethische dilemma’s tegen. Bijvoorbeeld: hoe ga je om met een student
met verminderde impulscontrole die veel voordeel heeft van in een klas zit, maar de klas wel veel verstoord?
Deze problemen zijn alledaagse dilemma’s voor mensen die in zorg en onderwijs werken. Het zijn dus ethische
uitdagingen; hebben te maken met gelijkheid, zorg, inclusie, respect etc.
Deze dilemma’s kunnen opgelost worden door instrumentele vragen te stellen (de fundamentele vraag is dan:
hoe kunnen we hier effectief mee omgaan).
Echter: hier gaan we kijken naar het ethische perspectief (wat zijn de achterliggende waarden etc.)
Code of Conduct
In verschillende landen, waaronder Nederland, hebben we een ‘Code of Conduct’. Echter, dit geeft niet altijd
sluitend aan hoe je in bepaalde situaties moet handelen.
Case study 1: De spiekende student
Een student krijgt een heel belangrijke beurs waar hij hard voor heeft gewerkt. De voorwaarde hiervoor is dat
de student gemiddeld een 7 moet staan. Je komt erachter dat deze student in één toets heeft gespiekt/plagiaat
heeft gepleegd, dit is voor het eerst. Het beleid is dat het resultaat hiervan dan een 1 moet zijn, maar je weet
dat de student dan geen beurs meer krijgt. Wat doe je dan?
De Code of Conduct van onderwijzers zegt:
Streven naar een goede leeromgeving creëren om potentie van studenten te vergroten
Op basis hiervan zou je zeggen dat je het laat gaan, om de potentie van deze student te
vergroten.
Je moet het schoolbeleid volgen
Het beleid is een 1 geven, dus volgens dit zou je het niet laten gaan.
Goed en accuraat met elke student omgaan en problemen oplossen
Wat zegt dit dan over wat je in dit geval moet doen? Goed en accuraat kan je op
verschillende manieren opvatten
Morele beslissingen worden dus niet alleen gebaseerd op de Code of Conduct, maar hier moet je goede
redenen voor hebben. Je moet de voor- en nadelen afwegen, maar ook waarden afwegen.
Beredeneren is dus heel belangrijk in ethische dilemma’s. Je hebt morele en goede argumenten nodig, je moet
oppassen voor het misbruiken van analogieën.
Belangrijke strategieën in moreel denken zijn gedachte experimenten.
Toegepaste ethiek
Begint met een specifiek probleem, kijkt dan naar waarden, principes en normatieve standaarden die hierbij
betrokken zijn.
, Professionele ethiek is een vorm van toegepaste ethiek. Een gemeenschap van professionals is altijd ook een
morele gemeenschap. Zij delen immers impliciete en expliciete waarden in zaken die in de code of conduct en
in protocollen beschreven staan. Al deze dingen gebruiken de professionals tijdens het maken van de
beslissing.
Meta-ethiek
In meta-ethiek heb je een helicopterview over ethiek; wat is ethiek, wat doen we eigenlijk als we moreel
denken etc.
Wanneer is een claim moreel?
Ze zijn anders dan feitelijke claims. Feitelijke claims gaan over of de stelling waar of niet waar is. Deze zijn
beschrijvend. Morele claims zijn voorschrijvend; ze gaan over wat je zou moeten doen. Je kan niet sluitend
zeggen of ze waar of niet waar zijn.
Hoe komt je aan morele stellingen? Dit is dus een meta-ethische vraag.
Twee vragen:
- Hoe komen we aan morele kennis?
- Wat is de natuur van morele stellingen?
Hoe komen we aan morele kennis?
Morele stellingen zijn dus anders van feitelijke stellingen. Maar je moet je afvragen waar die morele stellingen
allemaal mee te maken kunnen hebben; cultuur, tijd, persoonlijke voorkeuren?
Er zijn twee modellen die hiervoor een verklaring kunnen geven.
1. Wiskundig model: morele kennis bestaat gewoon en is gelijk voor iedereen. Wij moeten achter deze
kennis komen. Het hangt dus niet af van cultuur of persoonlijke voorkeuren, maar het is objectief en
echt. Stellingen:
Waarden zijn ‘echt’
Het idee van goedheid is universeel
Moraliteit moet ontdekt worden, bijvoorbeeld door te denken
Plato denkt volgens dit model.
Sommige waarden zijn voor iedereen op de wereld gelijk; iedereen vindt het belangrijk om veilig te
zijn, niemand vindt het moreel om een baby te schoppen.
Echter: ons idee over moraliteit is veranderd. Voorbeeld: vroeger was homoseksualiteit verboden en niet
moreel, terwijl dat nu niet meer zo is. Dus hoe kan moraliteit dan een objectief iets zijn waar wij achter moeten
komen?
2. Cultureel relativisme: morele kennis is afhankelijk van je cultuur en de tijd waarin je leeft. Elke cultuur
heeft dus zijn eigen gewoontes, voedsel, taal en geloof, en dus ook zijn eigen idee van moraliteit. Hier
hangt morele kennis dus wel af van je cultuur.
Slecht en goed komt altijd vanuit een specifieke cultuur; daarom moet je morele ideeën niet
aan andere culturen willen forceren. Voorbeeld: als je naar Texas gaat moet je niet in paniek
raken als je iemand ziet lopen met een pistool op zak, ook al zou je dat in je eigen cultuur wel
doen.
Pseudo-relativisme: er is tenminste één universele waarde; het recht voor morele
zelfbeschikking voor elke cultuur.
Problemen: morele isolatie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper AmberHeskes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
