Samenvatting
Samenvatting Specialistische Farmacotherapie
Volledige samenvatting specialistische farmacotherapie
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 224 pagina's
Voorbeeld 4 van de 224 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
2 beoordelingen
Door: Hasieb • 2 jaar geleden
Door: ftotheafi • 2 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Specialistische farmacotherapieCollege 1: Algemene farmacotherapie deel I 7-9-2021
----- Schildklierstoornissen -----
De schildklier is een klein en goed doorbloed orgaan
- De doorbloeding is belangrijk voor aan- en afvoer van hormonen
- Functie: opslag en synthese van schildklierhormonen
o Belangrijk voor metabole functies en energie.
- Gemeten labwaardes voor het vaststellen van schildklierstoornissen zijn:
o TSH
o T4
- Referentiewaardes
o TSH: 0,4 – 4,0 mU/l -> afgifte door hypofyse
o Vrije T4: 9,0 – 24,0 pmol/l
- Naarmate je ouder wordt -> stijging van TSH spiegel
o Bij iemand > 70 jaar is TSH al hoger dan 4,0 -> dus niet gelijk schildklierstoornis
- Het actieve schildklierhormoon is T3, wat perifeer wordt gevormd uit T4.
o Het werkt op celreceptoren -> cascade van reacties.
Regulatie van de schildklierfunctie:
- TRH (thyrotropin releasing hormon) komt vanuit de hypothalamus en stimuleert de secretie van
thyroid stimulating hormone (TSH = thyrotropin) in de hypofyse
- TSH stimuleert de afgifte van schildklierhormoon aan de bloedbaan
- Negatieve terugkoppeling van schildklierhormoon (voornamelijk T3) op de afgifte van TSH uit de
hypofyse
We kennen verschillende schildklierstoornissen:
- Hypothyreoidie:
o Hoge TSH functie en lage T4
Er is te weinig T4 door de te trage werking
De terugkoppeling wil meer productie van TSH door de hypofyse
Maar de schildklier functioneert niet goed, dus onvoldoende T4 ongeacht hoge TSH
o Symptomen zijn soms best vaag, waardoor het moeilijk is vast te stellen
Gewichtstoename
Stemmingswisselingen
Moeheid
Traag denken/cognitief.
o Meest voorkomende vorm is de ziekte van Hashimoto -> auto-immuun aandoening
Schildklierweefsel werkt niet meer goed -> chronische aandoening.
Er is geen synthese meer van de hormonen -> levenslang medicatie nodig.
o Medicatie:
Thyrax
Functie: substitutie van schildklierhormonen.
Advies inname: halfuur na inname niet eten, dus op een nuchtere maag.
o Het is een klein molecuul en eten vermindert de absorptie.
- Hyperthyreoïdie
o Te weinig TSH en hoge T4
o Meest voorkomende vorm is de ziekte van Graves -> auto-immuun aandoening.
Antilichamen stimuleren de schildklier, zodat de schildklier hormonen gaat
produceren en deze afgeeft aan de bloedbaan -> teveel hormonen.
o Symptomen
Moeheid
Gewichtsverlies
Opgewonden gevoel
Hartkloppingen.
o Medicatie:
Carbimazol/thiamizol
Functie: blokkeert de synthese van schildklierhormonen in de schildklier.
,Specialistische farmacotherapie
o Het duurt even voordat de schildklierhormoonsynthese is
onderbroken -> werking duurt daardoor even.
Na 6 weken moet je TSH en T4 weer prikken.
Er moet daarna ook weer substitutie plaatsvinden van levothyroxine als TSH
en T4 onderdrukt zijn. Daarna ga je continue kijken of het in balans is.
o Je behandeld met carbimazol, kijkt na een tijd of de auto-
immuunziekte tot rust is gekomen.
o Als er een relaps is, dan ga je voor de tweede keer proberen.
Andere behandelingen als bovenstaande niet lukt of bij CI:
Radio-actief jodium
o Deel schildklier kapot maken, bij teveel -> alsnog medicatie
Schildklier operatie
o Grootste risico is dat er iets gebeurt met de bijschildklieren
Deze zijn belangrijk voor de calciumhuishouding.
- Geneesmiddelen kunnen ook schildklierstoornissen geven -> monitoren schildklierfunctie
o Lithium
o Amiadoron.
Schildklierfunctiestoornissen komen vaker voor bij vrouwen dan mannen
- Hormoonhuishouding van vrouwen maakt ze waarschijnlijk gevoeliger.
- Bij vrouwen daardoor opletten qua behandeling
o Medicatie voor hyperthyroïdie is teratogeen!
----- Infecties -----
Werking en aangrijpingspunten
Antibiotica doden (bactericide) of verminderen de groei van bacteriën (bacteriostatisch)
- Celwand synthese -> grijpen aan doordat bacteriën peptidoglycaan in de celwand hebben. Ze
verhinderen de synthese doordat ze de cross-linking voorkomen.
o Voornamelijk Gram+ bacteriën -> geen humane cellen (geen peptidoglycaan)
o Bactericide middelen
o Middelen -> beta-lactam antibiotica
Vancomycine
Penicilline
Cefalosporinen
Bacitracine
- DNA-gyrase: er zijn verschillende type DNA gyrase, het positieve en negatieve subcoin. Dit is nodig om
het DNA te kunnen winden tot een super coil. Bij het remmen van het DNA gyrase past het niet meer
in de cel -> celwand gaat kapot. Daarnaast vind er geen replicatie meer plaats.
o Middelen:
Chinolonen -> ciprofloxacine, nalidixine
- Preventie RNA productie via preventie RNA polymerase.
o Middelen:
Rifampicine
Streptomycine
- Eiwit synthese via 50S -> remmen 50S subunit, welke verantwoordelijk is voor synthese van eiwitten
o Bacteriostatisch
o De ribosomen van prokaryoot en eukaryoot wijken af
Eukaryoot heeft 40 en 60 S subunit
Prokaryoot heeft 30 en 50 S subunit
o De middelen hebben dus geen effect op eukaryote cellen
o Middelen:
Macroliden -> erythromycine
Chlooramfenicol
Clindamycine
- Eiwit synthese 30S subunit -> de 30S subunit is belangrijk voor het aflezen van het RNA.
o Bacteriostatisch
,Specialistische farmacotherapie
o Middelen:
Tetracycline
Aminoglycosiden
Nitrofurantoïne
Strepto en gentamycine
- Aangrijping op de celmembraan structuren -> zorgen voor lekken van het celmembraan
o Daptomycine
o Polymyxine
- Foliumzuur metabolisme -> deze middelen remmen de foliumzuursynthese in de bacteriële cel
o Bacteriën kunnen geen foliumzuur uit het milieu opnemen
Foliumzuur is nodig voor DNA -> remmen zorgt voor bacteriostatisch effect
Combinatie van sulfamethoxazol en trimethoprim -> synergistisch en bactericide
o Middelen:
Sulfonamiden
Trimethoprim – verandert aanmaak tetrahydrofoliumzuur.
-
Prokaryoot: alle bacteriën
o Deze hebben een celwand
o Flagellen en villi aanwezig
o Geen celkern aanwezig -> DNA materiaal en ribosomen liggen los in de cel
- Eukaryoot: schimmels, parasieten
o Geen celwand
o Kern aanwezig met DNA
o Organellen aanwezig -> mitochondriën, celkern, ER, ribosomen
Resistentie
Er zijn verschillende mechanismen die kunnen zorgen voor resisistentie:
- Inactivatie - Beta-lactamase, fosfaat
o Amoxicilline doet het niet bij beta-lactamase producerende bacteriën, zoals de stafylokok
Clavulaanzuur is een beta-lactam verbinding en neutraliseert het beta-lactamase.
o Bacterie bindt aan bijv. fosfaatgroep aan het antibioticum waardoor hij moeilijker kan binden
aan het ribosoom.
- Efflux pomp – doxycycline.
o Actief pompen uit de cel door middel van effluxpompen, vergroot de uitstroom.
- Modificatie - trimethoprim
o Het enzym, bijv. het dihydrofolaatreductase ,verandert.
E.coli resistentie met trimethoprim
- Verminderde doorlaatbaarheid
o Van de celwand door modificatie van eiwitten in de celwand.
- Plasmide - resistentie kan overgedragen worden via
o Circulair of lineair DNA
, Specialistische farmacotherapie
o Dood of levend celmateriaal
Er zijn verschillende type bacteriën
- Gram (+) - dikke peptidoglycaan buitenlaag, geeft stevigheid.
o Binnenkant fosfolipide dubbellaag
- Gram (-) – buiten en binnen kant fosfolipide dubbellaag
o Binnenkant peptidoglycaan
o Minder gevoelig voor penicillinen.
Luchtweginfecties (LWI)
- Onderste: bronchitis, pneumonie
Verwekkers:
S. pneumonia
H. influenza
Moraxella cateralis
Streptokokken, enterobacteriae
Bij ouderen is legionella een groot risico -> lange behandeling.
Legionella heeft geen celwand -> daarom werkt een penicilline niet
Behandeling met macrolide of tetracycline.
Hoe dieper, hoe zieker de patiënt is en hoe lastiger het te bestrijden is.
Pneumonie -> risico ontstekings exacerbaat -> benauwdheid
- Bovenste: rhinitis, sinusitis, otitis, tonsillitis
Veel andere gram+, stafylokokken en streptokokken.
80% van de LWI is viraal (adeno virussen)
a) Commensale flora
Haemophilus influenza, G – (35%)
Strepto/pneumo-coccen, G+ (35%)
Moraxella catarrhalis, G- (5%)
b) Potentiele pathogenen
Legionella, G(-)
Chlamydia pneumoniae, G(-)
Mycoplasma, G(-) -> voornamelijk bij kinderen!
Behandeling met macroliden -> geen celwand.
Coxiella burnetti G(-) -> Q-koorts
Behandeling met tetracyclinen
- Tweede lijn:
Pseudomonas aeruginosa, G(-)
Proteus/Klebsiella, G(-)
- Zelden:
Pneumocystis carinii, fungus -> vooral bij immuungecomprimiteerde patiënten (HIV)
Staphylococcus aureus, G(+)
Wanneer ga je behandelen?
- Klinisch beeld
Symptomen: koorts, benauwdheid, verhoogde hartslag (tachycardie), verhoogde ademhaling
(tachypneu), algehele malaise (verlaagd bewustzijn etc.)
- Bij twijfel -> C-reactief peptide meting (CRP)
CRP is een mate voor ontsteking
Bij een ontsteking waarbij IL-6 wordt gevormd, wordt CRP door de lever aangemaakt
-> belangrijk in cascade reactie voor opruimen dood cel materiaal.
Het is niet specifiek -> geen informatie over type ontsteking.
Penicillinen
Amoxiciline is het meest voorgeschreven antibioticum in de eerste lijn.
Werking Type Indicatie Spectrum
Smal + parenteraal (niet Benzylpenicillines Wondroos G+/G- kokken (strepto, pneumo, stafylo) G- kokken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Hennique. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen