Wat zijn de functies van het staatsrecht?
• Constitueren (art 97 lid 1 Gw): betreft de wijze waarop ambten op hun plek komen,
in het leven worden geroepen, worden ingesteld.
• Attribueren (art 81 Gw): het verkrijgen van een functie. De regering en staten
generaal krijgen de functie om wetten te maken.
• Reguleren (art 1 GW): bevoegdheid wordt gereguleerd. Het zorgt ervoor dat de
bevoegdheid wordt ingeperkt
De democratische rechtsstaat
Democratische
1. Burgers hebben gelijkelijk het recht om de leden van de volksvertegenwoordiging te
kiezen (actief en passief kiesrecht)
2. Er moet sprake zijn van openheid voor machtswisseling. (Het moet duidelijk zijn hoe
lang de verkozenen de functie kunnen uitoefenen)
3. Het parlement dient een centrale rol te spelen in het staatsbestel.
Rechtstaat
1. Staatsvrije sfeer: het respecteren van grondrechten
2. Legaliteit: bevorderd de rechtszekerheid
3. Check and balances: de regels waarin de Bevoegdheden van een staatsorgaan zijn
omschreven, moeten zijn vastgesteld door een ander orgaan.
4. Onafhankelijke en onpartijdige rechter
Twee grondregels voor een democratische staatsr. Staatsorg.
1. Geen bevoegdheid zonder grondslag in wet of grondwet
2. Niemand kan die bevoegdheid uitoefenen zonder verantwoording schuldig te zijn of
zonder dat op die uitoefening controle bestaat
IN DE GRONDWET STAAT: WAT GEBEURT ER + WAT IS
TOEGESTAAN:
Bij wet: • Attributie door de Grondwetgever aan
de wetgever in formele zin
• Delegatie is niet toegestaan
Bij of krachtens de wet: • Attributie door de Grondwetgever aan
de wetgever in formele zin
• Delegatie is wel toegestaan
Vorm van werkwoord regelen: • Attributie door de Grondwetgever aan
de wetgever in formele zin
• Delegatie is wel toegestaan
Vorm van zelfstandig naamwoord regel: • Attributie door de Grondwetgever aan
de wetgever in formele zin
• Delegatie is wel toegestaan
,Wat is staatsrecht?
Alle regels omtrent de inrichting van de staat
Het legaliteitsbeginsel.
Onder legaliteitsbeginsel wordt verstaan dat ieder overheidsoptreden dient te berusten op
een daaraan voorafgegane algemene regel. Dat die regel gemaakt mag worden, moet staan
in de Grondwet of in een wet in formele zin.
Les 2 de regering
De regering
1. De koning (art 42 lid 1 Gw)
2. De ministers (art 42 lid Gw)
3. (Indien benoemd) de staatssecretaris (art 47 en 89 Gw)
Het kabinet
1. De ministers
2. (Indien benoemd) de staatssecretarissen (art 46 lid 1 Gw)
En de koning denk aan het ontslag van het kabinet (art 43 Gw)
De ministers
- Ontstaan van het ambt en art 47 Gw
- Eventueel: ministerie (art 44 Gw) let op: ministerie van justitie en veiligheid
- Zetel + stem in minister (art 45 lid 1 Gw en art 11 RvOMR)
- Benoeming en aanvaarding (art 48 en 49 Gw)
De minister-president
• Primus inter pares: eerste onder zijn gelijken of leider onder zijn gelijken, betekent
dat een lid van een groep dezelfde rechten heeft als alle anderen, maar toch een
verhoogd aanzien heeft.
• (art. 45 lid 1 Gw, art. 48 Gw, art. 9 en 11 RvOMR)
• Voorzitter van de ministerraad (art. 45 lid 2 Gw)
• Benoemt deels zichzelf! (Art. 48 Gw)
• Vertegenwoordiger van de regering/het kabinet (o.a. art. 15 VEU)
• Ministerie van Algemene Zaken
De ministerraad
• Gevormd door alle ministers tezamen (art. 45 Gw/ art. 2 lid 1 RvOMR)
• Minister-president zit voor (art. 45 lid 2 Gw/ art. 2 lid 2 RvOMR)
• Vindt doorgaans op vrijdag plaats
• Agenda wordt vastgesteld door minister-president (art. 9 RvOMR)
• Mogelijke onderwerpen te vinden in art. 4 RvOMR
, • Collegiaal bestuur (art. 12 RvOMR)
De staatssecretaris
• Onderdeel van de regering (art. 47 jo. art. 81 Gw) v
• Niet genoemd in art. 42 lid 1, zie: art. 43 Gw vs. art. 46 lid 1 Gw
• Verantwoordelijk voor zover de minister dat bepaalt (Art. 46 lid 2 Gw, Nijs op glad ijs)
• Bevoegdheid van de minister afgeleid en afhankelijk
• ‘Meebabbelen’ in ministerraad (art. 3 lid 1 sub b RvOMR)
• Nooit stemrecht (alleen adviserend)
De regent
Een regent is een bestuurder die al dan niet namens een andere persoon of personen
optreedt.
• Art. 37 lid 2 Gw (benoemd door de Staten-Generaal)
• Art. 37 lid 3 Gw (let op: Amalia is 17!)
• Art. 37 lid 5 jo. art. 35 en 36 Gw
De koning
Artikel 30 Gw: De Grondwet biedt, op het moment dat er vooruitzicht bestaat dat er geen
opvolger voor de Koning is, in de mogelijkheid te voorzien in het aanwijzen van een
opvolger. Dit is dan een benoemde Koning.
Artikel 31 Gw: De wettige nakomelingen van deze persoon vervolgens in aanmerking komen
voor het koningschap.
Artikel 24 Grondwet: De Koning komt in Nederland op zijn plek middels erfopvolging.
Artikel 25 Grondwet: artikel is enkel van toepassing bij overlijden. Indien een Koning
Artikel 27 Grondwet: aftreden.
Artikel 26 Grondwet: is een bepaling die stamt uit de tijd dat kindersterfte een vrij normaal
verschijnsel was en zal, zolang de Koning voorziet in het hebben van kinderen, niet gebruikt
worden.
Bevoegdheden
Er is een verschil tussen het zijn van Koning en het hebben van de bevoegdheden van de
Koning. In de meest ideale situatie is iemand Koning en kan hij ook het koninklijk gezag (het
hebben van de bevoegdheden) uitoefenen. Er zijn vijf situaties denkbaar waarin de Koning
het koninklijk gezag niet uitoefent. Deze situaties zijn beschreven in artikel 37 lid 1 sub a tot
en met e Grondwet.
Koningschap
Het is in Nederland niet mogelijk uit te spreken geen zin te hebben in het koningschap. Als je
in aanmerking komt, je bent dus toekomstverwachter, zul je het moeten gaan doen. Er
is één mogelijkheid om afstand te doen van de verwachting Koning te zullen gaan worden,
namelijk artikel 28 lid 2 Grondwet. Voor degene die al Koning is, bestaat artikel 28 lid 1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lucavandenberg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,79. Je zit daarna nergens aan vast.