AE/ TREASURY
WEEK 1 | HOOFDSTUK 1: AANBOD VAN GELD
Inflatie = geldontwaarding stijging algemeen prijspeil
Voordeel: lenen wordt goedkoper (in koopkracht) minder terug te betalen
Prijzen stijgen minder kopen
ECB wil inflatie beperken tot 2% beste voor de economie omdat mensen blijven uitgeven
Mensen sparen minder later kan je er minder voor halen
Duurdere producten slechte internationale concurrentiepositie
Soorten inflaties
Kosteninflatie.
o Stijging productiekosten kosten doorberekenen naar consument indien winst op
peil willen houden
Loonkosteninflatie
Bestedingsinflatie
o Sterke toename bestedingen vraag > aanbod prijzen verhogen om de vraag te
remmen
Overbesteding, maximale productiecapaciteit is benut en de vraag stijgt nog steeds, dus wat
doen producenten…
Monetaire inflatie
Geldhoeveelheid groeit harder dan economische productie (verkeersvergelijking Fisher)
Deflatie = Negatieve inflatie producten worden steeds goedkoper
Nadelig voor economie want mensen gaan uitstellen met aankopen omdat ze denken dat het in de
toekomst nog goedkoper wordt.
Hyperinflatie = het gemeten betaal je steeds minder en stimuleert consumptie (volgend jaar is alles
weer duurder) Geld is minder waard dan bijvoorbeeld behang/ wc-papier.
Bestedings- en monetaire inflatie zijn twee kanten van dezelfde ‘medaille’
Bestedingsinflatie via de vraagkant en monetaire inflatie via de aanbodkant. Uiteindelijk is de ruime
beschikbaarheid van geld (bank laten de geldpers draaien) de aanzet voor consumenten om meer te
spenderen (rente op spaargeld is laag en rente op lening is goedkoop)
Functies Kenmerken Gevolgen van hoge inflatie
Ruilmiddelfunctie Ongedifferentieerde koopkracht (splitst ruil Terug naar goederenruil
op in twee delen) Andere valuta neemt
Tijdverschil tussen verkoop en aankoop ruilmiddelfunctie over
(dollarisering)
Rekeneenheid Waardemaatstaf (vermindering van aantal Prijzen gelden slechts voor een
ruilvoeten) korte termijn
Oppotmiddel Vermogensbestanddeel (zuiver liquide; Kasgeld als
geen rendement) vermogensbestanddeel
vermindert snel in waarde
De tijd en moeite om te ruilen zijn kosten en de kosten van het ruilproces noemt men
transactiekosten
Bedreigingen voor geld
Betrouwbaarheid van het financieel systeem solide banken
Beschikbaarheid en toegankelijkheid goed betalingsverkeer
Waardevastheid t.o.v. buitenlands geld stabiele wisselkoersen met het buitenland
Binnenlandse waardevastheid inflatie knaagt aan de koopkracht van het geld
Bankbiljetten:
Betreft fiduciair geld (= dat zijn waarde niet ontleent aan de materie waaruit het gemaakt is,
maar aan het vertrouwen dat er goederen en diensten mee gekocht kunnen worden)
,VOORBEELD: Geldschepping door een commerciële bank
Geldschepping via wederzijdse schuldaanvaarding gaat in de praktijk als volgt in zijn werk: een bank
verstrekt een krediet van zeg 10.000 euro en maakt dit uitgeleende bedrag over aan haar klant. Op de
balans van de bank wordt aan de actiefzijde (bezitting van de bank, verplichting van haar klant) het
krediet van 10.000 euro geboekt. Het door de bank uitgeleende bedrag wordt bijgeschreven op de
rekening van de klant (dat is dus vanuit de bank gezien een verplichting). De balans van de bank is
door deze transactie met 10.000 euro gegroeid. De geldhoeveelheid is met 10.000 euro aan giraal
geld toegenomen, evenals de uitstaande hoeveelheid krediet. Dit alles staat geïllustreerd in figuur 4.
Liquiditeitenmassa
- Belangrijk om de hoeveelheid geld in omloop in de gaten te houden (=liquiditeitenmassa)
- ECB meet dit regelmatig door naar de balansen van de geldscheppende banken te kijken
- Primaire liquiditeitenmassa (M1)/ (M)
o Onmiddellijk opvraagbaar
o Primaire liquiditeiten -/- kasmiddelen bank
o Maatschappelijk geld hoeveelheid chartaal en giraal geld
o Geld dat direct gebruikt wordt om goederen te kopen
Meer liquiditeit meer uitgaven besteding > capaciteit toename inflatie
- Secundaire liquiditeitenmassa
o Looptijd <2 jaar
o Geld dat niet direct uitgegeven kan worden
o Makkelijk geld opnemen. Spaargeld opnemen.
- Optelsom van beide is de binnenlandse liquiditeitenmassa (M3)
Primaire liquiditeitenmassa (M1)
Instelling Geldsoort Enkele begrippen van toepassing op de geldsoorten
Overheid Munten Nominale waarde: vermeld op het geld
Intrinsieke waarde: marktwaarde van het materiaal
Centrale bank Bankbiljetten Fiduciair geld: waarde gebaseerd op vertrouwen in de balans
van de geldscheppende instelling
Geldscheppend: Algemene banken, centrale bank
Niet-geldscheppend: Hypotheekbanken, pensioenfondsen, verzekeringsmaatschappijen,
beleggingsmaatschappijen en sociale fondsen
Primaire liquiditeiten
- De munten die door de overheid in omloop zijn gebracht
- De bankbiljetten die door de centrale bank in omloop zijn gebracht
- Het girale geld dat de bank in ombrengen
Ongedifferentieerde koopkracht (ruilmiddelfunctie)
Als iemand goederen ruilt voor geld kan hij in principe een keuze maken uit alle goederen die voor
geld te koop zijn.
Waardemaatstaf (rekeneenheid functie)
Geld is een maatstaf waarin mensen de waarde van goederen en diensten uitdrukken. Ook is het
transparanter omdat de prijzen in dezelfde eenheid zijn uitgedrukt
Geldstelsel in de Europese Unie
EU-landen nemen deel aan de EMU (Economisch Monetaire Unie)
o Gemeenschappelijk geldstelsel
o Oprichting heeft de ruilmiddelfunctie van geld versterkt
o Geen valutarisico: Er is geen onzekerheid meer over de onderlinge waarde van de
wisselkoersen van de valuta’s.
Verschil primaire liquiditeiten en primaire liquiditeitenmassa
De primaire liquiditeitenmassa is het geld in handen van het publiek. De ECB kan dat uit de balansen
van geldscheppende instellingen zien door de hoeveelheid primaire liquiditeiten te verminderen met
het geld dat zich in de kassen van de geldscheppende instellingen bevindt.
Secundaire liquiditeitenmassa
Ontstaat doordat bedrijven en gezinnen soms liquide middel over hebben
Bestaat uit vorderingen van het publiek op geldscheppende instellingen die het publiek op
korte termijn, massaal en zonder koersverlies kunnen omzetten in geld
Primaire liquiditeitenmassa + secundaire liquiditeiten massa = M3
M3 (of te wel Binnenlandse liquiditeitenmassa). Kort spaargeld, secundaire liquiditeitenmassa,
termijndeposito’s
De centrale bank beschouwt de overmatige groei van de binnenlandse liquiditeitenmassa
(M3) als oorzaak van inflatie.
De ECB meet M3 en de groei ervan om te bepalen of er aanleiding bestaat maatregelen te
nemen
, Berekenen M3
Taak centrale bank
M1 berekenen:
Bankbiljetten in omloop +
Crediteuren in rekening-courant +
Munten +
Primaire liquiditeiten =
Kasmiddelen van de bank -/-
Primaire liquiditeitenmassa (M1) =
Bruto geldscheppend bedrijf omvat de totale kredietverlening aan de private sector en de overheid
Banken financieren een deel van de kredietverlening met middelen die zij voor een termijn
langer dan twee jaar van het publiek aantrekken
Informatieasymmetrie
Het Agency-Probleem:= Informatieasymmetrie
partijen zijn niet in bezit in
van dezelfde
beeld informatie
gebracht.
Toezicht op het bankwezen
AFM Gedragstoezicht
DNB/ECB Prudentieel toezicht
o Bedrijfseconomisch toezicht gericht op vertrouwensaspect
o Solvabiliteit Basel II
o Solvabiliteit + liquiditeit Basel III
ECB monetair toezicht
Waarom hebben banken zo’n laag eigen vermogen?
Het past in het businessmodel dat banken met relatief veel vreemd vermogen werken
Bank eist zekerheden en kan kredietrisico goed inschatten
Vreemd vermogen biedt flexibiliteit en rente is fiscaal aftrekbaar
Banken hebben liquide activa
Uitstekende toegang tot financiële markten
Aanwezigheid van (deposito-) garantiestelsel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoukhgs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.