Samenvatting
B09GEN: Samenvatting Genetics (Gene editing/therapy en RNAi)
- Vak
- B09GEN (B09GEN)
- Instelling
- Hogeschool Leiden (HSL)
Samenvatting van alle hoorcolleges, werkcolleges en extra informatie. Ik heb een 9,0 voor de toets gehaald.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 48 pagina's
Voorbeeld 4 van de 48 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
3 beoordelingen
Door: lizzybuutveld1 • 3 jaar geleden
Door: bakkermichelle • 3 jaar geleden
Door: HajarElKad • 3 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Gene editing/therapy & RNAiB09GEN
,Inhoud
1.CRISPR-Cas ........................................................................................................................................................................... 3
1.1. DNA: genen en andere elementen .............................................................................................................................. 3
1.2. CRISPR in de natuur ..................................................................................................................................................... 4
1.2.1. Onderdelen van het CRISPR-systeem ................................................................................................................... 5
1.3. CRISPR op het lab ......................................................................................................................................................... 6
1.3.1. CRISPR-Cas bij eukaryoten .................................................................................................................................... 6
1.3.2. Stap voor stap CRISPR-Cas bij eukaryoten (voorbeeld) ........................................................................................ 8
1.3.3. CRISPR-Cas bij prokaryoten................................................................................................................................... 2
1.4. Toepassen van CRISPR-Cas........................................................................................................................................... 4
2. RNA interference................................................................................................................................................................. 6
2.1. Genregulatie (herhaling celbiologie)............................................................................................................................ 6
2.2. RNAi.............................................................................................................................................................................. 6
2.3. RNA interference als therapie.................................................................................................................................... 11
2.4. RNAi in de praktijk...................................................................................................................................................... 13
2.5. RNAi bij planten ......................................................................................................................................................... 14
3. Stamcellen en tissue engineering ..................................................................................................................................... 16
3.1. Stamcellen .................................................................................................................................................................. 16
3.1.1. Artificiële pluripotente stamcellen ..................................................................................................................... 20
3.2. Tissue Engineering ..................................................................................................................................................... 24
4. Gentherapie ...................................................................................................................................................................... 27
4.1. Virale gentherapie vectoren en productie ................................................................................................................. 32
4.2. Voorbeelden gentherapie .......................................................................................................................................... 34
,1.CRISPR-Cas
1.1. DNA: genen en andere elementen
Genomen bevatten genen
• Worden omgezet in eiwitten
• Eiwitten voeren functies uit
Moment van expressie en hoeveelheid eiwit is belangrijk
• Andere elementen bepalen de gen- en eiwitexpressie;
• Promotors, enhancers, silencers etc.
Onderzoek naar functie van een gen of DNA-element
• Kloneren
• DNA (sequenties, motieven, homologieën)
• Eiwit (domeinen, homologieën, 3D structuur)
• Mutaties/deleties maken
Maken van mutaties/deleties
• Drosophila mutaties: bepaalde mutagenen toevoegen, waardoor er verschillende mutaties in de Drosophila
(fruitvlieg) ontstaan, om vervolgens het fenotype te bestuderen
• Knock-out (KO) muizen: bepaalde genen worden verwijderd en er wordt vervolgens gekeken naar hoe de muis
daarop reageert
• Knock-in (KI) muizen: DNA sequenties/genen worden aangepast
• Dubbel/trippel KO-muizen: bij KO-muizen waarbij er helemaal niks veranderd, kan dat komen door homologe
genen die de functie overnemen, hierdoor ontstaan dubbel/trippel KO muizen, om zo ook de homologe genen
te verwijderen
, 1.2. CRISPR in de natuur
CRISPR
• Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats
• Bacterieel afweersysteem tegen virussen
Afweer tegen bacteriofagen
• Bacteriofagen vallen bacterie aan door hun DNA door het bacteriële celmembraan te injecteren
• Bacteriofaag-DNA kan bacteriële cel herprogrammeren om meer bacteriofagen te maken
• Bacteriën hebben systeem om bacteriofagen af te weren: CRISPR
• Elke keer dat nieuwe bacteriofaag een bacterie infecteert, snijdt mechanisme van de bacterie een (specifiek)
deel van het binnendringende bacteriofaag-DNA in stukken en slaat het op in zijn eigen genoom
• Op die manier kan de bacterie, als hetzelfde type bacteriofaag ooit weer tegenkomt, dat opgeslagen stukje DNA
'uittrekken' en het gebruiken om de indringer te herkennen en te vernietigen
Stapsgewijs:
1. DNA van de binnenvallende bacteriofaag wordt opgenomen in een gebied van het bacteriële genoom; de
CRISPR-locus.
2. Tijdens de volgende bacteriofaag-invasie wordt DNA in de CRISPR-locus, dat overeenkomt met de bacteriofaag-
indringer, getranscribeerd in een kort stukje RNA, een CRISPR-RNA genoemd (of crRNA).
3. crRNA's binden aan een groot eiwit (een effectorcomplex genoemd) en leiden het naar het bacteriofaag-DNA,
waarvan de sequentie de crRNA-sequentie aanvult. Het effectorcomplex en zijn crRNA binden aan het
binnendringende bacteriofaag-DNA via Watson-Crick-basenparing.
• Sommige CRISPR-systemen hebben een tweede RNA nodig, een tracrRNA genaamd, dat helpt bij het verwerken
van het crRNA. Het tracrRNA is complementair aan de voorbewerkte crRNA's. Na splitsing door RNAse III, vormt
een ribonuclease, een crRNA /tracrRNA-hybride en leidt het het effectorcomplex om het binnendringende
bacteriofaag-DNA af te breken.
4. Het binnenvallende bacteriofaag-DNA wordt gesneden/geknipt en kan worden opgeslagen in de CRISPR-locus
voor toekomstige invasies.
• Een veelvoorkomend effectorcomplex is Cas9, wat staat voor CRISPR-geassocieerd eiwit 9. Cas9 bindt aan het
crRNA en tracrRNA, zodat de Cas9 het naar de juiste DNA-sequentie wordt geleid (bacteriofaag-DNA, in dit
voorbeeld). Zodra Cas9 aan het target-DNA bindt, voert het een dubbelstrengs DNA-splitsing uit.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LaboratoryNerd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen