Samenvatting Staatsrecht

Periode 4 Staatsrecht
HFDST 1 Inleiding
Burgers hebben invloed op de manier waarop het land wordt bestuurd. Ze kiezen eens in de
vier jaar een volksvertegenwoordiging die namens de burgers het bestuur van het land
controleert en wetten maakt.
Actief kiesrecht is het recht om je stem uit te brengen, om een kandidaat te kiezen.
Passief kiesrecht is het recht om je kandidaat te stellen en eventueel gekozen te worden.
Vrij: iedere kiezer mag zelf weten op wie hij zijn stem uitbrengt
Geheim: de verkiezingen zijn geheim. Het stembureau is zo ingericht dat niemand kan zien
op wie je stemt.
Algemeen: Iedereen vanaf 18 jaar mag stemmen. Man/vrouw/arm/rijk enz.
Tijdelijk: De verkiezingsuitslag is tijdelijk. Na 4 jaar zijn er nieuwe verkiezingen.
 Politieke partijen leveren kandidaten voor de verkiezingen. Ze zijn leden van de
politieke partij en willen Kamerlid worden.
 Ze stellen een verkiezingsprogramma op met hun plannen voor de komende jaren.
 Lijsstrekker is de kandidaat die op nummer 1 op de verkiezingslijst staat.
 Campagne start een paar weken voor de verkiezingen. Ze voeren campagne om zo
veel mogelijk kiezers warm te maken voor hun partij.
 Politieke partijen doet mee aan verkiezingen om zijn ideeën te verwezenlijken.
Verkiezingsuitslag wordt met behulp van kiesdeler vertaald in Kamerzetels. Alle stemmen die
in het hele land op de verschillende kandidaten van een politieke partij zijn uitgebracht,
wordt bij elkaar opgeteld. De stemmen worden omgezet in Kamerzetels.
Kiesdeler: het aantal stemmen dat nodig is voor één Kamerzetel. Meestal ligt het getal van
de kiesdeler rond de 60.000 stemmen. Stel dat een partij 380.000 stemmen haalt, dan krijgt
de partij 6 zetels.
 Berekening kiesdeler: het totaal aantal geldig uitgebrachte stemmen gedeeld door
het aantal Kamerleden. Stel dat er 8.850.000 stemmen zijn uitgebracht, dan is de
kiesdeler 59.000.
Meerderheidsstelsel: Kiesstelsel waarbij alle zetels naar de winnende partij in een district
gaan.
Evenredige vertegenwoordiging: Kiesstelsel waarbij het percentage stemmen dat een partij
landelijk behaalt, bepalend is voor het aantal zetels in de volksvertegenwoordiging.


HFDST 2 De Tweede Kamer
De twee taken van de Tweede en Eerste Kamer noemen
 Controleren regeringsbeleid
 Wetten maken

, De Tweede Kamer maakt politieke keuzes, voert het politieke debat met het kabinet.
De Eerste Kamer let op wetstechnische aspecten. Past de nieuwe wet in het geheel van
onze wetgeving? Is een plan van de minister niet in strijd met een internationaal verdrag?
De Tweede Kamer wordt rechtstreeks door de kiezers gekozen.
De leden van de Eerste Kamer worden getrapt gekozen. Dit wil zeggen dat ze niet
rechtstreeks door de kiezer worden gekozen, maar door de volksvertegenwoordigers van de
provincies (Provinciale Staten). De burgers kiezen om de vier jaar de Provinciale Staten, dus
wij kiezen indirect de Eerste Kamer.
Fractie: De groepen Kamerleden van dezelfde politieke partij.
Fractiediscipline: Het gebruik in de Kamer dat een individueel Kamerlid zich in de meeste
gevallen voegt naar de meerderheid van zijn fractie.
Fractiespecialist: Kamerlid dat zich namens zijn fractie in een bepaald onderwerp verdiept.
Kamervoorzitter: het door de Kamer benoemde Kamerlid dat de taak heeft om de
vergaderingen van de Kamer te leiden.
Ze leidt onder andere de plenaire vergaderingen van de Kamer. Plenaire vergadering is een
vergadering van de gehele Kamer.
Tijdens de eerste vergadering van de Kamer in nieuwe samenstelling worden de Kamerleden
door de voorzitter beëdigd. Eerst neemt zij bij de Tweede Kamerleden de zuiveringseed of
belofte af. Daarna volgt de ambtseed of belofte.
Zuiveringseed/belofte: ze verklaren geen giften hebben aangenomen of beloften hebben
gedaan om Kamerlid te worden en dat in de toekomst ook niet zullen doen.
Ambtseed/belofte: de Kamerleden beloven trouw aan de Grondwet en verklaren dat ze hun
ambt zo goed mogelijk zullen uitvoeren.
De burgers hebben de volksvertegenwoordiging gekozen en recht om te weten wat ze in de
Tweede Kamer doen. Kamervergaderingen zijn toegankelijk voor publiek en pers. De pers is
geheel vrij in zijn verslaglegging, de Grondwet garandeert vrijheid van meningsuiting. De
pers kan dan vrij en onafhankelijk verslag doen.


HFDST 3 De regering
De burger bepaalt wie lid worden van de Tweede Kamer. Het kabinet steunt op een
politieke meerderheid in de Tweede Kamer.
De regering: ministers en de koning
Het kabinet: de ministers en de staatssecretarissen
 de verschillende fasen van een kabinetsformatie beschrijven
 Ontslag oude kamer, op de dag voor de verkiezing
 Adviezen aan de Koning, dag na de verkiezing (iig de voorzitter van de Eerste en
Tweede Kamer, vice-voorzitter van de Raad van State en aan alle fractievoorzitters in
de Tweede Kamer.
 Informateur, krijgt de opdracht om een onderzoek in te stellen naar de
mogelijkheden voor de vorming van een nieuw kabinet
 Formateur, krijgt de opdracht om een kabinet te vormen. Schrijft regeerakkoord.