Basis onderzoeksmethoden & statistiek (BOS)
CORRELATIONEEL
Docent: Marieke den Otter
Hoorcollege 1 (ma 27/9/2021)
Correlationeel onderzoek: onderzoeksvragen over samenhang of relatie tussen eigenschappen.
Dataverzameling
- Data kan op allerlei verschillende manieren verzameld worden:
Observatiestudies
Bestaande gegevens/big data
Vragenlijsten (surveys)
Verschil met kwalitatief onderzoek: op een andere manier gebruiken: systematische observaties,
gegevens op een kwantitatieve manier bekijken, gesloten vragen bij interviews dataverwerking is
heel anders
De theorie-data cyclus
Literatuuronderzoek belangrijk
Hypothesen belangrijk
Onderzoeksvragen
- Onderzoeksvragen volgen uit theorie
- Volgende elementen: PAC
Population
Association
Constructs
Population (populatie): de groep mensen
(of dieren of objecten) die de onderzoeker wil onderzoeken
Voorbeelden:
alle eerstejaars studenten aan universiteiten in Nederland
alle vluchtelingenkinderen van 8-10 jaar die in Nederland in een asielzoekerscentrum (AZC) wonen
Association (verband/relatie): de onderzoeker geeft aan welke relatie verwacht wordt (positieve of
negatieve samenhang geeft de richting aan).
Voorbeelden:
plezier van eerste date neemt toe met meer contact via social media vooraf
hoe langer vluchtelingenkinderen in een asielzoekerscentrum wonen, hoe kleiner de kans op een
verblijfsvergunning
Constructs (theoretische begrippen): de kenmerken die de onderzoeker van de mensen wil weten en
meten en waartussen er een verband verwacht wordt.
Voorbeelden:
Plezier van de eerste date
Hoeveelheid social media contact vooraf
Lengte verblijf in AZC
Kans op verblijfsvergunning
1
, Samenvatting BOS
Causaliteit (niet bij correlationeel experimenteel onderzoek meer geschikt)
- Bij vragen over of één bepaald kenmerk een verandering in een ander kenmerk veroorzaakt,
spreken we over causaliteit.
- Bij causaliteit spreken we over onderzoeksvragen die een oorzaak/gevolg verband
beschrijven
Voorbeelden:
Meer social media contact vooraf leidt tot een leukere eerste date
Verlengd verblijf in een AZC leidt tot minder kans op een verblijfsvergunning
Voorwaarden causaliteit
- Covariance: er moet een relatie zijn tussen de oorzaak en het gevolg
- Temporal precedence: de oorzaak moet in de tijd voorafgaan aan het gevolg
- Internal validity: alternatieve verklaringen voor de gevonden relatie moeten zijn
Uitgesloten
Theorie meetbaar maken
- Om een theoretisch begrip zoals agressie, plezier, perfectie enz. te meten moeten de
onderzoekers het hele operationalisatie proces doorlopen:
- De conceptuele definitie: wat de onderzoekers met het theoretische begrip bedoelen
- De operationele definitie: hoe de onderzoekers het theoretische begrip gaan meten
Voorbeeld:
Theoretisch begrip Conceptuele definitie Operationele definitie
plezier van de (eerste) date De mate waarin de persoon een Een vragenlijst met vragen die
prettig gevoel van blijheid, blijheid, ontspannenheid,
ontspannenheid en vrolijkheid vrolijkheid en vermaak tijdens de
heeft en zichzelf vermaakt date adresseren.
gedurende de date.
Variabele = wanneer een fysiek kenmerk of een theoretisch begrip eenmaal is geoperationaliseerd,
resulteert dit in een variabele.
Numerieke waarden (kwantitatief onderzoek)
Varieert van persoon tot persoon
Meetinstrumenten
Veel fysieke kenmerken hebben een bestaand meetinstrument met bekende waarden:
Lengte van student gemeten met een meetlint (waarden tussen 110 en 220 cm)
Bloeddruk (bovendruk) van de patiënt gemeten met een standaard bloeddrukmeter (waarden tussen
ongeveer 80 en 180 mmHg)
Kledingmaat (XS, S, M, L, XL)
Meetinstrumenten van theoretische begrippen
IQ score op een lange test zoals de Wechsler Adult Intelligence Scale (scores tussen +/- 60 en 140)
Score op Rosenberg’s Self-Esteem Scale (scores tussen 0 en 30)
Score op de Becks’s Depression Scale (scores tussen 0 en 63)
2
, Samenvatting BOS
Verschillende soorten variabelen: meetniveaus
Nominaal meetniveau
Categorieën
Voorbeeld: lievelingskleur: 1 = rood, 2 = blauw, 3 = wit enz.
Ordinaal meetniveau
Volgorde, onderlinge afstanden niet per sé hetzelfde
Voorbeeld: kledingmaat, ranglijst van schaatsers
Interval meetniveau
Volgorde, afstanden gelijk (bepaald op basis van wat je ermee wilt meten)
Voorbeeld: IQ score
Ratio meetniveau
Volgorde, afstanden gelijk, absoluut nulpunt
(heeft betekenis)
Voorbeeld: Lengte, gewicht, aantal
Meten = weten?
Hoe weet een onderzoeker of er gemeten is wat er voor ogen was?
- Meet het meetinstrument wel het beoogde theoretische begrip?
- Meet het meetinstrument wel alle aspecten van het
theoretische begrip?
- Als een ander meetinstrument gebruikt zou zijn, zouden
de resultaten dan hetzelfde zijn?
Begripsvaliditeit (construct validity) – subjectief beoordelen (
geen statistische meting)
Meten we inhoudelijk wat we willen meten?
- Inhoudsvaliditeit (content validity)
Meet het meetinstrument wel alle aspecten van
zelfbeeld?
In de theorie staan een aantal aspecten; worden deze
geadresseerd?
- Indruksvaliditeit (face validity)
Als experts naar de vragenlijst kijken, hoe beoordelen ze deze vragenlijst?
Ziet de vragenlijst er op het oog compleet uit?
Begripsvaliditeit – empirisch beoordelen
Convergente validiteit
Geeft antwoord op de vraag: “Komen de metingen van dit meetinstrument en metingen van een ander
meetinstrument (dat hetzelfde begrip meet) overeen?”
Discriminante validiteit
Geeft antwoord op de vraag: “Hangen de metingen van dit meetinstrument juist niet samen met echt
andere kenmerken?”
Criterium validiteit
Geeft antwoord op de vraag: “Hangen de metingen van dit meetinstrument samen met gedragsmatige
uitkomsten waarvan we weten dat er een verband hoort te zijn?”
Interne validiteit
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maritwalraven1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.