1. Wereld globalisering
1.1 Krimpende wereld
Globalisering: het proces waarbij de verwevenheid tussen gebieden en samenlevingen
toeneemt.
- Economisch: geld gaat razendsnel over de wereld heen, voornamelijk door MNO’s
(multinationals).
- Cultureel: culturen vermengen veel meer en verplaatsen makkelijker, er is dus veel
meer sprake van culturele diffusie (een cultuurelement wordt overgebracht in een
andere cultuur)
- Sociaal: bijvoorbeeld toenemen van migratie, je kan erg makkelijk in een ander land
gaan wonen.
- Politiek: landen gaan samenwerken en het wordt makkelijker om handel te drijven of
om te reizen.
Door globalisering komen landen dus steeds meer met elkaar in contact, er ontstaat een
global village. De relatieve afstand tussen gebieden neemt af als gevolg snelle daling van de
reis- en vervoerstijden en de kosten daarvan. Dit heet tijd-ruimtecompressie en hierbij
spelen drie factoren een belangrijke rol.
- Ligging: de relatieve ligging verandert, landen worden bereikbaarder door
bijvoorbeeld vergroting van zeesluizen. In korte tijd kan een gebied opboeien of juist
in verval raken, want een gebied moet wel op een goede plek liggen. Voor bedrijven
het liefst dicht bij een mainport (haven of luchthaven) voor verder transport.
- Afstand krimpt: geldstromen en ideeën worden razendsnel uitgewisseld over de
wereld. Het vervoer wordt goedkoper en gaat sneller. Toch is er nog steeds
afstandsverval (de afname in interactie naarmate de afstand toeneemt), want het is
nog steeds goedkoper om met je buurlanden te handelen dan met landen die verder
weg liggen. Vervoerskosten en absolute afstand blijven dus remmende factoren.
- Grenzen vervagen: er is weinig grenscontrole en de wereld wordt in veel gevallen
steeds meer open.
Absoluut: hemelsbreed in km
Relatief: tijd, moeite, transport etc.
1.2 transport
Een belangrijke oorzaak van globalisering is de ontwikkeling van transporttechnologie.
- Reis-en vervoerstijden zijn gedaald, alles gaat sneller
- Transport is goedkoper geworden door groei schepen en vliegtuigen.
- Infrastructuur is verbeterd
, Uitwisseling van goederen tussen gebieden komt tot stand als er aan drie basisvoorwaarden
is voldaan (interactietheorie)
1. Complementariteit: het ene gebied moet iets kunnen leveren waar er in het andere
gebied vraag naar is.
2. Transporteerbaarheid: de goederen moeten tegen een redelijke prijs en binnen een
redelijke tijd van het ene gebied naar het andere vervoerd kunnen worden.
3. Geen tussenliggende mogelijkheden: als Nederland bijvoorbeeld olie importeert uit
Qatar maar er is een nieuw olieveld dichterbij dan verlegd de vervoersstroom zich,
Nederland gaat dan dichterbij olie kopen.
1.3 De eeuw van de informatie
Communicatie- en informatietechnologie: alle technieken die het mogelijk maken informatie
van het ene punt naar het andere punt te verspreiden.
De richting en intensiteit van de internationale communicatie wordt beïnvloed door drie
factoren à mondiaal netwerk; verbinding tussen gebieden op economisch, politiek en
sociaal-cultureel gebied:
1. Economisch: de communicatie nu nog vooral tussen centrumlanden omdat deze de
beste informatietechnologie en netwerken hebben. Bedrijven kunnen door snelle
verbindingen ‘op bestelling’ gaan produceren en ‘just-in-time’ leveren.
2. Geografisch: naar mate de afstand tussen landen toeneemt, daalt de intensiteit van
het contact. Ook met bellen is dat zo, een uitzondering is wanneer in een land grote
groepen migranten wonen. Dan neemt de communicatie tussen het voormalige
moederland toe.
3. Cultureel: tussen landen met dezelfde cultuur en taal is er meer communicatie en
informatie-uitwisseling dan tussen landen die sterk verschillen in taal en cultuur.
Kapitaalstromen over de wereld: internationale verplaatsingen van geld en kapitaal.
- Investerings- en handelskapitaal
- Kapitaal van particulieren en bedrijven
- Flitskapitaal; enorme geldstromen die samenhangen met de speculatie in
valutakoersen.
Steeds meer online draagt bij aan verbetering van het mondiaal netwerk,
1.4 globalisering: economisch bekeken
Instorten communisme + toetreden China tot de WTO (Wereldhandelsorganisatie) à
vrijemarkteconomie leidend à toeneming liberalisering à productie en uitwisseling
goederen steeds internationaler.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tessprins6. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.