Een brede samenvatting over module 6 en 7 van het boek praktische economie. Bevat alle formules en voorbeelden uit het boek. Alle begrippen worden ook besproken.
Module 6
Hoofdstuk 1:
§1, Onzekerheid en risico
Onzekere situatie: er zijn meerdere mogelijke uitkomsten en de uitkomst staat niet
vast. Onzekerheid beïnvloed de economie. Iedere uitkomst van een onzekere situatie
heeft financiële gevolgen. Economen kijken daarom naar het risico: de verwachte
schade van een gebeurtenis.
Risico = kans op schade x schade.
Stel kans op scooterdiefstal is 1 op de 10 en je scooter is 1000eu waard, risico =
1/10 x 1000 = 100.
De omvang van een risico wordt vaak bepaald door de kans op een gebeurtenis en
de schade als gevolg. Het inschatten van risico gaat samen met onzekerheid. Dit
heeft gevolgen voor de keuzes die mensen maken. Hoe meer informatie, hoe beter
het risico kan worden ingeschat.
§2, Vrijwillig en onvrijwillig risico
Vrijwillig risico: neemt iemand bewust. Een bergbeklimmer die de Himalaya gaat
beklimmen weet dat zijn vingers kunnen bevriezen. Zijn risico is de kans op
bevriezing maal de schade van bevroren vingers.
Onvrijwillig risico: daar kies je niet voor. Bijv. ziek worden.
§3, Risicoaversie
Risicoavers: niet houden van risico's.
Om te weten welke opbrengst je kunt verwachten als je met A speelt moet je een
formule gebruiken:
Verwachte opbrengst = gemiddelde opbrengst - gemiddelde kosten
Stel je speelt 100x met loterij A, de helft van de keer valt het op kop. Je totale
opbrengst is dan 50 x 24 = 1.200. De andere 50x valt het op munt dan is je
opbrengst: 50 x 16 = 800. Je verwachte totale opbrengst is dan 1200 + 800 = 2000.
De gemiddelde opbrengst is dan = 20. Maar je moet ook honderd loten
kopen dus dat is 100 x 20 = 2000. De gemiddelde kosten zijn dan = 20.
Dus de verwachte opbrengst = 20 - 20 = 0.
De verwachte opbrengst is bij beide loterijen hetzelfde maar de verwachte
schade verschilt. Bij A is het slechtste wat je kan krijgen 16eu, je hebt dan 4eu
schade want een lot kost 20eu. De kans op schade is 50% dus het risico is je risico =
0,5 x 4 = 2. Bij B krijg je niks in het slechtste geval. Je schade is dan 20eu. Het risico
= 0,5 x 20 = 10. Maar bij B kan je 40eu winnen en bij A maar max. 24eu.
Hoofdstuk 2
§1, Een risico verzekeren
Om een risico minder erg te maken kan je het risico verzekeren.
Totaal risico = verwachte schade van een gehele groep
= kans op schade x schade x aantal mensen
Premie: prijs van een verzekering.
Premie = waarde van het risico
§2, De markt van verzekeraars
, Verzekeraars: mensen die verzekering aanbieden. De schades die een verzekering
dekt staan in de verzekeringspolis (a.k.a. verzekering). Een verzekering is een
contract tussen de aanbieder (verzekeraar) en de vrager (de verzekeringsnemer).
De totale opbrengst (TO) van een verzekeraar moet minstens even groot zijn als zijn
totale kosten (TK):
TO = premie x aantal verzekeringsnemers
TK = verwachte schade per verzekeringsnemer x aantal
verzekeringsnemers
Verwachte schade is gelijk aan het risico oftewel:
TK = risico verzekeringsnemer x aantal verzekeringsnemers
Om geen verlies te hebben moet voor de verzekeraar gelden:
TO [groter/gelijk aan] TK
Als je de formules voor TO en TK invult krijg je:
Premie x aantal verzekeringsnemers [>/=] risico verzekeringsnemer x
aantal verzekeringsnemers
Oftewel:
Premie [>/=] risico verzekeringsnemer
Een verzekeraar heeft nog meer kosten dus:
Premie > risico verzekeringsnemer
§3, Averechtse selectie en moral hazard
Een verzekeraar heeft informatieachterstand. Hij weet alleen de gemiddelde kans op
schade en dus het gemiddelde risico. Hij weet niet of zijn verzekeringsnemer vaak
vergeet zijn fiets op slot te zetten of niet etc. Er is sprake van informatieasymmetrie.
De verzekeringsnemer heeft meer informatie over het te verzekeren risico dan de
verzekeraar.
Risicospreiding: samenvoegen van individuele risico's binnen een groep mensen. Dit
doen verzekeraars, omdat ze verlies maken op de ene verzekeringsnemer, maar
winst maken op de ander.
Door asymmetrische informatie ontstaan er voor de verzekeraar twee fundamentele
problemen:
Averechtse selectie: alleen mensen die van zichzelf weten dat ze een groot
risico lopen sluiten een verzekering af.
Moral hazard: mensen die verzekerd zijn, hebben de neiging om zich
roekelozer te gedragen, want als ze schade oplopen hoeven zie die niet te
betalen.
Vanwege averechtse selectie sluiten vooral mensen met een hoog risico een
verzekering af. Het gemiddeld risico is dan te laag en de premie ook, die moet
omhoog. Bij moral hazard maakt een verzekeraar meer verlies, dus moet de premie
ook omhoog.
§4, Informatie, premiedifferentiatie en eigen risico
Als de premie stijgt, daalt de vraag. Dus een verzekeraar probeert averechtse
selectie en moral hazard tegen te gaan. Hij heeft daar vier manieren voor:
Verminderen informatieachterstand. De verzekeraar gaat meer informatie
inzamelen over de verzekeringsnemers.
Premiedifferentiatie. Verschillende groepen krijgen voor hetzelfde risico een
verschillende premie. De hoogte van de premie is dan afhankelijk van het
individueel risico en niet van het gezamenlijk risico. Perfecte
premiedifferentiatie levert de meeste winst op. Dan vraagt de verzekerde aan
élke verzekeringnemer een premie gebaseerd op het eigen risico, dat is alleen
onmogelijk bij te houden voor iedereen en dus onbegonnen werk.
Bonus-malus. Het bonus-malussysteem houdt in dat als iemand een schade
meldt, zijn premie omhoog gaat. Als er geen schade wordt gemeld is de bonus
een verlaging van de premie. Zo straf je moral hazard.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rozemarijnalderden. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.
