Dit is een samenvatting over het onderwerp wondzorg. Gaat over de soorten wonden, theorie achter wonden, welke materialen er zijn en wanneer je deze kan gebruiken. Op Avans heb je deze theorie nodig in leerpakket 3 bij de toets klinisch redeneren. Niet alleen voor studenten is dit handig, maar ook ...
College: wondverzorging I
Definitie van een wond:
“Een wond is een verbreking van de normale samenhang van één of meer weefsels”
• Heeft men een inwendige beschadiging dan spreekt men meer over “letsel”.
• Wonden kunnen in elk weefsel van het lichaam optreden maar zijn het meest zichtbaar in
de huid.
- Epidermis: opperhuid
- Dermis: lederhuid
- Subcutis: onderhuids bindweefsel
De functies van de huid
- bescherming
- regeling van de temperatuur (thermoregulatie)
- uitscheiding (excretie)
- zintuigelijke waarnemingen
Oorzaken van wonden
• Thermische wonden brandwonden, bevriezing
• Mechanische wonden snijwonden, steekwonden door ander voorwerp aangebracht
• Infectiewonden virussen, bacteriën en parasieten
• Oncologische wonden conditie van de huid bij kanker
• Chemische wonden door zuur, stralingen, chloor etc.
• Elektriciteitswonden blikseminslag
• Stralingswonden door zon of röntgenstraling
• Circulatiestoorniswonden onvoldoende zuurstofvoorziening naar de huid waardoor het
slecht geneest.
Wondgenezing
• Alle weefsels van het lichaam, behalve de tanden, zijn in staat tot wondgenezing.
Twee soorten wondgenezing:
– Primaire wondgenezing: een wondgenezing zonder problemen
• Bij genezing gaat het om een zuivere wond zonder necrose (= huid is afgestorven), zonder
contaminatie en zonder vreemde lichamen.
• De wond heeft gladde wondranden. chirurgische wond, hechting
• Er zijn geen factoren die de wondgenezing belemmeren.
• De wond wordt primair gesloten (bijvoorbeeld door middel van een hechting)
– Secundaire wondgenezing: geneest lastiger
Vijf overlappende en afwisselende fasen: de wond wordt
expres opengelaten
1. Stollingsfase (reactiefase): fibrinogeen uit het bloed
zorgen dat er een stolsel ontstaat in het bloed en dit vormt
het stolsel/korst.
2. Ontstekingsfase: het wordt geel, de wondranden zijn niet
meer zo mooi, er is actie vanuit het bacteriën zijn, krijg je
ontstekingsreactie
3. Granulatiefase/regeneratiefase: nieuw bindweefsel
wordt gevormd waardoor er nieuwe epitheelcellen worden
ontwikkeld en de huid gaat sluiten.
4. Maturatiefase/rijpingsfase: de wond gaat samentrekken
en het litteken gaat krimpen. De hele dunne huid die
ontstaan is wordt wat minder dun.
, 5. Litteken vorming
• Factoren die wondgenezing beïnvloeden
– Algemene factoren: conditie, voeding, leeftijd, andere ziekteprocessen
– Plaatselijke factoren: locatie van de wond, geneesmiddelen, aanwezigheid infectie
Vochtige wondbehandeling
Bij een vochtige wondomgeving kunnen de epitheelcellen zich direct over het wondbed
verplaatsen, waardoor de wond sneller geneest.
TIME model
Het doel van het TIME-model is het creëren van een gezonde wond, zonder dood weefsel en
ziekteverwekkende bacteriën, met weinig wondvocht en een goede doorbloeding. Pas als
dat alles is bereikt kan een wond dicht granuleren (genezen).
•Tissue/weefsel kleur kijken
• Infectie geel, warm, gezwollen, geur
• Moisture (vochtbalans) droog: 4 dagen verband, matig: 2 dagen, nat: elke dag
• Edges (wondranden) onder laag gaat niet mee met genezingsproces slecht!
Altijd wondranden zien te beschermen. Wond kan namelijk groter worden.
Extra
• Kijk naar de diepte (decubitus), grootte en vorm?
• (huid, subcutis, fascia, spieren)
• Genezingsverloop (granulatie & epithelialisatie)
Wondbehandeling rode wond
De wondbodem moet beschermd worden zodat het tere granulatieweefsel verder kan
groeien en de wondbodem kan opvullen tot de wond ongeveer op niveau is met de
omgevende huid. Epithelialisatie begint vaak vanuit de wondranden (lichtroze dof aspect) of
vanuit epitheeleilandjes en –bruggetjes in de wond. Deze breiden zich uit totdat de hele
wond bedekt is met epitheel en dus gesloten is.
Granulatiefase nieuw bindweefsel wordt gevormd waardoor er nieuwe epitheelcellen
worden ontwikkeld en de huid gaat sluiten.
Doel van de wondzorg:
• Bescherming wondbodem tegen uitdroging en beschadiging
• Voorkomen infectie
Middelen:
• Folie en vette gazen (droog)
• Foamverband (vochtig)
Steriele behandelen van brandwonden graad 2
• Eventuele blaar doorprikken
• Schoonmaken met steriel water
• Verbinden met een vet gaas (plakt niet)
pijn medicatie geven bij patiënten
• Daarna droog verbinden met steriel gaas
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noorvandergraaf. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
