Samenvatting
Samenvatting Sprekend Verleden 4/5/6 VWO- H3
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting van H3: Grieken en Romeinen met tijdlijn, kenmerkende aspecten en alle begrippen
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 10 pagina's
Voorbeeld 3 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
4/5/6 VWO SPREKEND VERLEDENHoofdstuk 3 De Grieks-Romeinse wereld
TIJDLIJN
1000 v. Chr. = David en Salomon koningen Israël
800 v. Chr. = ontstaan poleis
750 v. Chr. = stichting kolonies
700 v. Chr. = Etrusken
490 – 479 v. Chr. = Perzische Oorlogen
431 – 404 v. Chr. = Peloponnesische Oorlog
336 – 323 v. Chr. = Alexander de Grote
500 – 275 v. Chr. = Rome verovert Italië
146 v. – 500 n. Chr. = Griekenland deel van Romeinse rijk
133 – 63 v. Chr. = Rome verovert Israël
63 v. – 500 n. Chr. = deel Midden-Oosten is deel van het Romeinse rijk
50 v. – 500 n. Chr. = Deel Nederland is deel van het Romeinse rijk
31 v. – 192 n. Chr. = Pax Romana
313 n. Chr. = Christendom is toegestaan
395 = splitsing Romeinse rijk
400 = Nederland geen deel meer van Romeinse rijk
476 = Einde West- Romeinse rijk
KENMERKENDE ASPECTEN 4T/M 8
4. De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek
in de Griekse stadstaat
Bij het denken over burgerschap en politiek wordt met name gedoeld op de
democratie in Athene. Het gaat hierbij niet om de uitvoerige kennis van alle
instellingen.
5. De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur
Bedoeld worden bouwkunst en beeldhouwkunst
,6. De groei van het Romeinse imperium waardoor de Grieks- Romeinse cultuur zich in
Europa verspreidde.
Het gaat hierbij om de oorzaken van de groei van het Romeinse Imperium en de
wederzijdse beïnvloeding van de cultuur van de bevolking in de veroverde gebieden
en de Grieks-Romeinse cultuur.
7. De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse cultuur van
Noordwest-Europa
In de late Oudheid dringen vanuit het noorden Germaans-sprekende groepen door in
het Romeinse Rijk. Op termijn leidt dit tot het uiteenvallen van het westerse deel van
dat rijk.
8. De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische
godsdiensten
Het christendom kwam uit het jodendom voort en werd uiteindelijk staatsgodsdienst
in het Romeinse Rijk.
PARAGRAAF 1
In Griekenland zijn veel gebieden van elkaar gescheiden door bergen of zee er
ontstonden ong. 200 aparte staatjes (= polis). Het middelpunt hiervan was vaak een
versterkte heuvel: acropolis (hoge stad). Op deze acropolis werd een tempel gebouwd en
hierin werd de belangrijkste god of godin van de polis vereerd. Ook was er een agora.
Om de agora en de acropolis heen ontstonden echte steden: grote nederzettingen waarvan
de meeste bewoners van iets anders leefden dan akkerbouw en veeteelt.
Er ontstonden in het Oude Griekenland verschillende soorten bestuur:
Autocratie
Oligarchie
Democratie
Eerst had de adel in de polis de macht zij hadden veel grondbezit. Nadat er overbevolking
ontstond, trokken mensen weg en stichtten overal in het Midden- Oosten nieuwe
nederzettingen kolonies.
De kolonies bleven goed contact houden met de moederstaat. Hierdoor nam de handel toe.
Veel handelaren werden even rijk of rijker dan de edelen en wilden dus ook een deel van de
macht.
In Athene kwam er een nieuwe bestuursvorm: directe democratie, Kleisthenes was de
‘bedenker’. In de volksvergadering hadden de burgers het recht voorstellen goed- of af te
keuren. Alle Atheense mannen boven de 18 jaar hadden stemrecht.
De vergaderingen werden voorbereid door een Raad van Vijfhonderd d. m. v. een loting
zat je voor één jaar in de Raad (50 leden). Omstreeks 450 kwam Pericles met het idee
vergoedingen te geven aan de leden, zodat niet alleen rijke mensen hierbij konden. Het
dagelijks bestuur lag in handen van de Raad, volksvergaderingen koos tien leiders van leger
en vloot en rechtsspraak was via een loting in handen van alle kiesgerechtigde burgers.
, PARAGRAAF 2
Sparta was de belangrijkste stad van Peloponnes. Ook hier ontstond overbevolking, maar de
Spartanen veroverden het land van hun buren Messeniërs. Zij werden gedwongen
voedsel te leveren aan Sparta. De Spartanen hadden een sterk leger waarmee zij iedereen
in bedwang konden houden.
De kracht van het Spartaanse leger kwam door 4 factoren:
Spartaanse mannen hoefden niet als boer te werken, al op 7-jarige leeftijd begonnen
ze aan een militaire opleiding: ze konden goed met wapens om gaan
Ze leerden dat niets belangrijker was dan de Spartaanse staat
Veel aandacht voor militaire zaken
Minder belangstelling voor kunst en wetenschap
In de volksvergadering konden alle Spartaanse roepen om het voorstel te verwerpen of
aannemen, maar alleen de raad van edelen mocht voorstellen doen.
Het dagelijks bestuur was in handen van vijf ephoren, die jaarlijks door de volksvergadering
werd gekozen. Zij waren voorzitters van de raad, van de volksvergaderingen en bepaalden
buitenlandse politiek. Het leger werd aangevoerd door twee (erfelijke) koningen, ook zij
stonden onder toezicht van de ephoren.
De meeste bewoners van Sparta hadden geen burgerrechten, want ze waren geen ‘ echte’
Spartanen ze stamden af van de oorspronkelijke bevolking. Dit was onderworpen door
Doriërs, de ‘echte’ Spartanen waren afstammelingen van de Doriërs.
PARAGRAAF 3
Het Perzische rijk was heel machtig: van Egypte tot India. Griekse kolonisten hadden zich al
vóór de Perzische veroveringen aan de kust van Klein-Azië gevestigd. Zij wilden zich
onafhankelijk maken van de koning in 500 v. Chr. kwamen zij in opstand tegen koning
Darius. Dit werd de aanleiding tot de Perzische Oorlogen.
Darius besloot als ‘straf’ Griekenland te veroveren. In 490 v. Chr. vielen de Perzen voor het
eerst vanuit zee Griekenland binnen. Veel Griekse staatje besloten op het laatste moment
samen te werken. Maar bij de veldslag bij Marathon kwamen de Spartanen pas nadat de
Atheners de overwinning al hadden behaald.
In 480 v. Chr. vielen de Perzen weer aan, onder leiding van koning Xerxes. De Spartanen
kregen de leiding over het land, Atheners op zee. Bij Thermopylae vond een beroemd
geworden veldslag plaats. Hierna veroverde het Perzische leger heel Griekenland, behalve
de Peloponnesos. De Griekse vloot versloeg wel de Perzische vloot.
Koning Xerxes keerde terug naar Perzië. In 479 werd bij Plataeae ook het Perzische
landleger verslagen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper niekevdmeer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 65507 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen