Volledige samenvatting van blok 2.1 - Circulatie en Ademhaling. Alle 13 casussen komen aan bod. Bondig maar voldoende uitgewerkt. Met veel visueel ondersteunende afbeeldingen.
Pericyten → om capillairen heen (wrap around endotheelcellen) → reguleren bloedflow,
fagocyteren debris en behouden de bloed-brein barrière
Continue (tight junctions), gefenstreerd (poriën) en sinusoïdaal (lever, nier en
beenmerg)
Endotheel belangrijk in regulatie van de bloedflow:
Het is een oppervlak waarlangs plasma en cellen kunnen stromen, in geval van
bloedstolling (adhesie en formatie van stolsel). Endotheelcellen bevatten Weibel
Palade Bodies (met von Willebrand factor)
Aanhechting en extravasatie van leukocyten via integrines (inflammatoire respons) –
en uitscheiding cytokines en chemokines
Angiogenese (VEGF activeert endotheelcellen)
Vasodilaterende (NO/prostacycline) en vasoconstrictie factoren (endotheline)
Cel proliferatie en migratie (via angiopoietin-2 en VEGF)
, Vetmetabolisme
Voeding → monoglyceriden en vetzuren → omgezet in triglyceriden (TG) in
bloedbaan → in chylomicronen transport door lichaam (CM)
Lever
TG voor transport ingepakt in VLDL → LPL (lipoprotein lipase) splitst het in FFA (free
fatty acids) en IDL (intermediate)
FFA → via vrije vetzuurtransport door membraan vet of spiercel
IDL → als geheel opgenomen in de lever (via LDL receptor)
OF omzetting TG en LDL (low – bevat vooral cholesterol) → LDL receptor
Lever produceert Apo A1 (apolipoproteïne 1) → bindt aan cholesterol (door ABCA1 –
ATP binding casette A1) → HDL (high, beter voor lichaam)
HDL → bindt SR-B1 receptor (scavenger receptor klasse B1) → in lever
CETP (cholesteryl transfer protein) OF HDL interactie met VLDL → cholesterol ruilen voor TG → LDL (naar
weefsels voor energiehuishouding)
Risicofactoren/oorzaken → hypercholesterolemie/hyperlipidemie (dikker bloed – plaques),
leeftijd (55-60 jaar of ouder), hypertensie, geslacht man (na menopauze vrouwen), genen,
roken (toxines – endotheelschade), diabetes (leidt tot hypercholesterolemie), ontsteking
(plaque ruptureert) (bijvoorbeeld reuma), nierziekte, metabool syndroom, weinig
lichaamsbeweging, stress, ongecontroleerde gewichtstoename en alcoholconsumptie.
Vaak plas klachten als de plaque gevormd is → voorkomen door gezonde leefstijl (niet
roken, genoeg bewegen en minder verzadigde vetten) heel belangrijk.
Proces:
1. Endotheelschade en dysfunctie → meer vasculaire permeabiliteit en leukocyt
adhesie → trombose (vaak bij vertakkingen van bloedvaten door hemodynamische
verstoringen)
2. Accumulatie van lipoproteïnen in tunica intima (tussen endotheel en bindweefsel)
→ vooral LDL en geoxideerde vormen in de vaatwand. LDL bindt aan LOX-1 receptor
en stimuleert zo de afgifte van groeifactoren, cytokines (TNF), adhesiemoleculen
(VCAM-1 en ICAM-1) en chemokines (MCP-1)
3. Monocytadhesie aan het endotheel → gevolgd door migratie naar intima en
transformatie in macrofagen en schuimcellen. Schuimcellen ontstaan doordat
macrofagen cholesterol opnemen. Macrofagen en foam cellen scheiden
inflammatoire stoffen uit (IL-1, IL-6, TNF-alfa). Als foamcellen veel cholesterol
opnemen → apoptose → necrotische kern
4. Plaatjesadhesie
5. Factorrelease = vrijlating van geactiveerde bloedplaatjes, macrofagen en vasculaire
wandcellen
6. Induceren gladde spiercelwerving (zowel uit media als vanuit in bloed circulerende
precursors naar intima laag). Aangetrokken door macrofaag cytokines. Spiercellen
nemen ook cholesterol op.
7. Gladde spiercelproliferatie en ECM-productie door groeifactoren vanuit leukocyten
en vaatwand. Intima wordt dikker.
8. Fibrogeen, elastine en collageen wordt gestimuleerd en vormt fibrous cap
(versteviging van endotheellaag)
9. Calcificering/verkalking
10. Macrofagen release enzym → lost collageen op (fibrous cap doorbroken) → unstable
plaque
, 11. Bloedplaatjes in contact met collageen → bloedstolsel (thrombus – stukje afbreken is
embolie)
Testen op arterosclerose met FFR (fraction flow reserve) → sensor aan draad die druk,
temp. en flow van vernauwing meet gedurende maximale blood flow.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jipperdepipje. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,39. Je zit daarna nergens aan vast.