Week 1 - Burgerlijk procesrecht: Beginselen en procedure in eerste aanleg
Rechtsbronnen
Nationale wetgeving:
- Meeste regels in Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering
- Overige wetgeving
Internationale regelgeving:
- Verdragen (EVRM, Verdrag van New York), werken boven BW en GW!
- EU-regelgeving
Lagere richtlijnen:
- Rolreglementen/besluiten
Doel en functie van het procesrecht
Het procesrecht heeft een dienende functie, zorgt ervoor dat alle rechten uit het BW worden
beschermd
Doelen:
- Rechtsbescherming en titelverschaffing
- Geschilbeslechting
- Rechtsvorming en rechtseenheid
Alternatieven:
- Schikkingsregeling
- Alternatieve geschilbeslechting
- Eigenrichting (?)
Beginselen van het civiele procesrecht
- Recht op een eerlijk proces (art. 6 EVRM): Airey/Ierland: Het kan in strijd zijn met het
recht op een eerlijk proces indien je verplicht wordt een advocaat in te schakelen, maar geen
toegang hebt tot gefinancierde rechtsbijstand.
- Recht op toegang tot de rechter (art. 17 GW)
- Hoor en wederhoor (art. 19 Rv): rechter doet uitspraak niet op basis van stukken die
waarover de partijen zich niet hebben kunnen uitlaten.
De Googelende Rechter: de rechter mag niet zelf onderzoek doen, het niet voorleggen aan
partijen en vervolgens hier zijn uitspraak op baseren.
- Onpartijdige en onafhankelijke rechter (art. 6 EVRM, art. 17 GW, art. 36 e.v. Rv): Ook de
schijn van partijdigheid en afhankelijkheid moet worden vermeden.
- Openbaarheid van de rechtspraak (Art. 6 EVRM, art. 121 GW, art. 4 RO, art. 27 en 28 Rv):
In beginsel zijn zittingen, evenals de uitspraken, in civiele zaken openbaar. Uitzonderingen
kunnen zich voordoen, bijv. bij botsing van grondrechten, recht op privacy, jeugdrecht.
,- Berechting binnen een redelijke termijn (art. 6 EVRM, art. 20 Rv): Als u zich tot de rechter
wendt, moet u uw recht ook zo snel mogelijk kunnen halen. Capuano: uitspraak duurde 6.5
jaar. Hoger beroep duurde ook nog jaren. Of er te lang wordt gedaan over berechting hangt
af van de omstandigheden van het geval. In aanmerking moet worden genomen de
complexiteit van de zaak, het gedrag van partijen en het gedrag van de rechterlijke
instanties.
- Motivering van de rechterlijke uitspraak (art. 121 GW, art. 5 RO, art. 20, 230 en 287 Rv)
- (Overige beginselen)
Bevoegdheid, waar kunt u terecht?
Absolute competentie:
- Rechtbank, hof of Hoge Raad?
- Hoofdregel: rechtbank is bevoegd (art. 42 RO)
Relatieve competentie:
- Bij welke rechtbank of hof kunt u terecht?
- Hoofdregel: woonplaats gedaagde
Bij verkeerde rechtsingang: Onbevoegdverklaring (art. 72 Rv) en verwijzing (art. 73 Rv)
Het procesverloop in eerste aanleg
, Het ideaal van de wetgever, de uniforme basisprocedure, is een illusie
Twee basisprocedures:
- Dagvaardingsprocedure (art. 45 Rv e.v.)
- Verzoekschriftprocedure (art. 261 Rv e.v.
- Bijzondere procedures in Rv en andere wetten
Dagvaardingsprocedure:
Dagvaarding → CvA → Comparitie → Vonnis
Perspectief van de eiser
Inhoud van de dagvaarding: art. 111 lid 2 en 3 Rv:
- Een exploot waarin de oproeping staat om ter zitting te verschijnen
Uitbrengen van de dagvaarding: art. 111 lid 1, art 114 Rv: naar de gedaagde
Aanbrengen van de dagvaarding: art, 123 en 125 Rv: naar de rechtbank
Perspectief van de gedaagde:
Verschijnen op de roldatum: art. 128 lid 1 Rv
- Als de gedaagde niet verschijnt, wordt verstek verleend, dus vordering wordt
toegewezen
Conclusie van antwoord: art. 128 lid 2 Rv
Verstek en verzet: art. 139-148 Rv