Plan van aanpak
Het theoretisch kader
Gezamenlijke besluitvorming, shared-decision making, en ondersteuning van
zelfmanagement is waar dit plan van aanpak over gaat. Mijn doel is dat ik mijn
gesprek goed kan structureren, en maar vaardigheden beter kan blijven ontwikkelen
en oefenen. Ook wil ik graag leren de zorgvrager zelf over een oplossing te laten
nadenken zonder dat ik dat voor de zorgvrager invul, dit is een valkuil voor mij en
daar wil ik graag aan werken. Door aan het einde van mijn gesprek met een
simulatiepatiënt een gespreksanalyse te maken en de feedback die ik ontvang hoop
ik dat ik positief terugkijk op mijn leerdoelen
Gezamenlijke besluitvorming is een proces waarin de zorgprofessional en de
zorgvrager samen beslissen hoe een probleem op te pakken is. Er worden
verschillende opties overwogen en ook worden voor- en nadelen besproken samen
met de zorgvrager. Gezamenlijke besluitvorming is een belangrijke pijler van goede
zorg en het vergroten van de eigen regie van zorgvragers. Dit sluit ook erg goed aan
bij het ondersteunen van zelfmanagement, want de zorgvrager neemt meer
verantwoordelijkheid en regie op zich. (Gezamenlijke besluitvorming, 2018)
Het zelfmanagement van zorgvragers gaat vooral over het zelf bepalen, en niet het
zelf doen. Belangrijke punten als zorgverlener om een zorgvrager te kunnen
ondersteunen bij het zelfmanagement zijn:
Een open houding: denk hierbij aan doorvragen, open vragen te stellen, en
goed luisteren naar de zorgvrager
Zorgvragers helpen bij vinden van oplossingen voor hun problemen. Let hierbij
op dat je niet gaat denken voor de zorgvrager zelf maar je gaat meedenken,
en samen beslissen dit komt weer terug bij de gezamenlijke besluitvorming
De zorgvrager helpen bij het inzetten van hulpbronnen
Een goede relatie opbouwen met de zorgvrager en deze onderhouden
Met de zorgvrager samen acties plannen en deze ook nakomen en opvolgen
Je moet als zorgverlener flexibel zijn; je moet bijsturen waar nodig
(Wat betekent zelfmanagement? z.d.)
Het ondersteunen van zelfmanagement is een onderdeel van persoonsgerichte zorg.
Iedereen heeft namelijk verschillende behoeftes en wensen. Een goede voorwaarde
voor een goede zelfmanagementondersteuning is samen beslissen. Begin het
gesprek niet alleen maar met het negatieve en wat niet kan, maar luister naar de
zorgvrager en de wensen, en zoek samen naar een passende oplossing.
(Wat betekent zelfmanagement?, z.d.)
Bij het voeren van een goed gesprek met de zorgvrager is het belangrijk om gebruikt
te maken van de LSD methode: Luisteren, Samenvatten en Doorvragen. Actief
luisteren is namelijk essentieel voor een goed gesprek met de zorgvrager. Ook moet
je vragen stellen die het gesprek verdiepen en die patiënt uitnodigen om iets te
vertellen in plaats van gesloten antwoorden te krijgen zoals ja en nee.
Mijn leerdoelen voor het gesprek over gezamenlijke besluitvorming en ondersteuning
van het zelfmanagement de volgende:
, In het gesprek met de zorgvrager shared decision making toe te passen (als
onderdeel van persoonsgerichte zorg)
De principes van basiscommunicatie toe te passen
Reflecteren op eigen gedrag in relatie tot professionele waarden en normen
Met deze punten ga ik aan de slag in mijn plan van aanpak. De zorgvrager moet zich
gehoord voelen in het gesprek, de zorgvrager moet het idee hebben dat hij of zij alles
kwijt kan in het gesprek en ik er echt voor die persoon ben. Ook wil ik de juiste
vragen stellen, waardoor de zorgvrager gaat vertellen in plaats van simpelweg
antwoorden. Uiteindelijk hoop ik dat ik de zorgvrager aan het denken heb gezet over
een mogelijke oplossing.
Dit plan van aanpak is opgesteld uit informatie uit het boek: Burgt, M., Terra, B., &
van Mechelen-Gevers, E. (2015). Patiëntenvoorlichting door verpleegkundigen (5de
editie). Bohn Stafleu van Loghum. En Silverman, J., & Kurtz, S. (2014). Vaardig
communiceren in de gezondheidszorg (3de editie). Boom Lemma.
Het kale plan van aanpak:
, Voorbereiding:
* Ander werk wegleggen
* Gegevens verzamelen
* Voorlopig doel en aanpak formuleren voor jezelf
* Plaats van het gesprek
* Is de opstelling correct
Inleiding
* naam van de zorgvrager checken
* voorstellen; naam, achternaam en functie
* Contact maken
* Aanleiding van het gesprek benoemen
* Samenwerkingsrelatie opbouwen
* Gezamenlijk inhoud agenda bepalen
Kern
* De kwestie bespreken
Inventariseren behoeften, emoties, zienswijzen, ervaringskennis
Erkenning geven
Aansluiten bij belevingen van patiënt
ASE-model
Manier van omgaan/aanpak, coping stijl
Attributie (zoeken naar oorzaken)
(Ir)reële gedachten, denkpatronen bespreken
ABCDE-model
Motiverende gespreksvoering
Actief luisteren: luisteren, samenvatten, doorvragen
* Mogelijkheden bespreken
Mogelijke keuzes op een rijtje zetten
ASE-model
Aansluiten bij behoeften
Vragen of er behoefte bestaat aan informatie over andere mogelijke opties,
suggesties doen
* De voor- en nadelen bespreken
Voors- en tegens bespreken
Voor- en nadelenbalans maken
Keuzehulp gebruiken
Afweging (laten) maken verschillende mogelijkheden
* De voorkeuren bespreken
Nagaan hoe de zorgvrager tegen de mogelijkheden aankijkt
Vaststellen in hoeverre de patiënt bij de besluitvorming betrokken wil worden
Steun bieden
Behoeften meenemen
