Samenvatting Brazilië
1 Natuurlijk Brazilië
De hoofdvraag in dit hoofdstuk is:
Wat zijn de relaties tussen de ligging, de ontstaanswijze en de natuurlijke
kenmerken van Brazilië?
1.1 Ontdek Brazilië
Deelvragen
1 Welk beeld van Brazilië hadden mensen in de koloniale tijd en welk
beeld hebben mensen tegenwoordig?
2 Wat zijn de kenmerken van en de verschillen tussen de stereotiepe
beelden en de geografische beelden van een plaats of een land?
3 Wat zijn de topografische kenmerken van Brazilië?
Kennismaking met Brazilië
► Tijdens de ontdekkingsreizen waren beelden van Brazilië anders dan de
beelden van nu.
● Beelden van Brazilië in de zestiende eeuw: groot, warm, bergen, bossen,
eenvoudige bewoners.
● Beelden van Brazilië nu: Amazoneregenwoud, Amazone, zandstranden,
warm, groot, voetbal, carnaval, muziek, samba, Rio de Janeiro,
Christusbeeld, opkomend land.
● Ook negatieve beelden: houtkap in oerwoud, armoede in
sloppenwijken.
Het ontstaan van beelden
► Beelden van plaatsen ontstaan door informatie: tv, tijdschriften, verhalen,
eigen ervaringen. Alle informatie zorgt voor een persoonlijk beeld van de
perceptie plaats in je hoofd: perceptie.
mental map ● Persoonlijke kaart van je beeld: mental map.
Beelden zijn maar beelden
► Bij beeldvorming rekening houden met drie beperkingen:
● Informatiebronnen geven altijd onvolledige informatie.
● Informatie kan onjuist zijn.
stereotiep beeld ● Er zijn veel stereotiepe beelden: eenvoudige, overdreven beelden
gebaseerd op vooroordelen en bijzonderheden.
Het geografische beeld
► Om een goede indruk te krijgen van een land en de bewoners: maak een
geografisch beeld geografisch beeld. Je kijkt dan naar verschillende kenmerken van het land en
de bewoners.
, Brazilië Samenvatting H1-4 CE Stof
Enorm land in Zuid-Amerika
► Brazilië ligt in Zuid-Amerika tussen 5° N.B. en 33° Z.B., en tussen 35° en 74°
W.L. Het is een groot land: het vijfde in de wereld en 4.300 km van noord
naar zuid en oost naar west.
● Reizen is in Brazilië een grote uitdaging. Veel langeafstandsbussen, maar
ook vliegen en varen.
● Goederen gaan vaak per vrachtwagen, maar tegenwoordig ook per trein.
1.2 Landschappen en delfstoffen
Deelvragen
4 Uit welke reliëfgebieden bestaat Brazilië en hoe zijn deze
ontstaan?
5 Welke relatie is er tussen de spreiding van de reliëfgebieden en het
voorkomen van natuurlijke hulpbronnen?
6 Hoe zijn ijzererts, bauxiet en aardolie in Brazilië gevormd?
Reliëf in Brazilië
► Het grootste deel van Brazilië is vlak of lichtglooiend. Er zijn ook
heuvelachtige gebieden en bergketens. Op basis van hoogte en reliëf
verschillende deelgebieden:
● Noorden: Hoogland van Guyana. Tafelbergen tot 2.900 m hoog.
hoogvlakte, hoogland ● Midden en zuiden: Hoogland van Brazilië. Uitgestrekte hoogvlakte of
hoogland tot 1.100 m hoog. Verspreid ook bergketens.
■ Serra do Mar: gebergte aan zuidoostelijke grens van het Hoogland van
Brazilië langs de Atlantische kust.
● Amazonebekken: vlakte van de Amazone tussen het Hoogland van Guyana
en het Hoogland van Brazilië.
● Verschillende kleine vlakten, zoals de moerasachtige Pantanal in het
westen.
Reliëf verklaard
► De landschappen in Brazilië kun je begrijpen door te kijken naar
platentektoniek en exogene processen (verwering, erosie, sedimentatie).
Oude plateaus
► De hooglanden in Brazilië zijn schilden. Ooit waren het kleine
continenten, die naar elkaar bewogen en Pangea vormden.
● Pangea brak 230 miljoen jaar geleden uit elkaar. Zuid-Amerika en Afrika
dreven uit elkaar.
● Bij het bewegen van de Zuid-Amerikaanse plaat vormden zich gebergten
en plateaus door opheffing van oude schilden.
● Het hoogland bevat graniet, leisteen en sedimentgesteenten. Vaak zijn
ze op grote diepte gevormd en na opheffing verweerd en geërodeerd.
● Vanaf de plateaus stromen rivieren naar Amazone of de
Paraguay/Paraná. Ze vormden diepe kloven.
Laagland
► In het laagland van het Amazonebekken sedimenteerden rivieren en zee
klei- en zandlagen, later weer samengedrukt tot sedimentgesteente.