Hoofdstuk 1
Begrippen
individu, Wat belangrijk is voor 1 persoon
Collectief, wat belangrijk is voor meerdere personen.
maatschappelijke vraagstukken,
compromis, een overeenkomst waarbij alle partijen iets toegeven
Waarden, uitgangspunten of principes die mensen belangrijk vinden in hun leven en doe ze
daarom willen nastreven
idealen, Zaken die je graag zou willen bereiken in je leven
normen, opvattingen over hoe je je op grond van een bepaalde waarde behoort te gedragen
Wat is maatschappijleer
Als een regering iets wilt veranderen kan dit belangrijk zijn voor een persoon en juist niet
voor meerdere. Bij dat ene persoon kijken ze wat het effect heeft op het individu en bij
collectief kijken ze naar de samenleving of een groep mensen. Doordat mensen
verschillende normen hebben komen er ook dus maatschappelijke vraagstukken.
Bijvoorbeeld wel of geen donor. Dit zou je niet hebben bij het individu. Om iedereen toch een
beetje blij te maken met een nieuwe wet zoekt de regering een compromis.
normen en waarden
Een persoon heeft standpunten. Dit zijn de dingen die hij graag wilt in iets. Dit zijn zijn of
haar waarden. Met je waarden kan je idealen krijgen. Bijvoorbeeld je waarde is mensen
helpen dan kan je ideaal verzorger zijn. Een waarde loopt uit tot gedragsregels. deze
opvattingen die worden gegeven over hoe je je moet gedragen heten normen.
maatschappelijke vraagstukken.
Als normen en waarden van verschillende groepen mensen botsen ontstaan er
maatschappelijke vraagstukken. Iets is een maatschappelijk vraagstuk als
1. grote groepen in de samenleving de gevolgen ervan ondervinden
2. tegengestelde belangen meespelen. (groepen hebben verschillende waarden over
iets)
3. een gemeenschappelijke oplossing nodig is (een oplossing waar iedereen mee eens
is dus een compromis)
Voorbeelden
als jij je studie niet kan afronden is dat een persoonlijk probleem. Maar als veel jongeren hun
studie niet kunnen afronden door de kosten. Wordt dit een maatschappelijk vraagstuk,
omdat een grote groep mensen hier last van heeft. Een maatschappelijk vraagstuk gaat over
problemen op macroniveau ( op een grote schaal ). Maar de gevolgen zijn op microniveau
( op het individu ).
Belangentegenstellingen
Bij een maatschappelijk vraagstuk is nog een probleem. Mensen hebben verschillende
visies op de problemen en oplossingen. Net als drugsgebruik het ene mens ziet het
probleem overdosis en hierdoor veel doden. Terwijl een ander persoon hier de geweld als
probleem ziet. Dit zijn tegengestelde belangen. (het voor-nadeel van wat iemand ergens
mee heeft). Een belang kan zijn vrijheid, gezondheid, schone lucht enzovoort. Dus
verschillende mensen willen verschillende dingen en dus verschillende oplossingen. Dit leidt
tot een dilemma. (een lastige keuze uit 2 of meer alternatieven die allemaal duidelijke
, nadelen hebben. Een maatschappelijk vraagstuk wordt vaak opgelost door de regering.
Deze kijkt naar het probleem van elke kanten en maken verschillende oplossingen. Dit leidt
tot wetten en regels.
Dynamische samenleving
Doordat samenlevingen constant veranderen ontstaan er steeds meer maatschappelijke
vraagstukken. De maatschappelijke vraagstukken worden door normen, waarden en
belangen opgelost. Het constant veranderen van normen, waarden en belangen noem je de
dynamiek van de samenleving.
Deze is afhankelijk van verschillende dingen
- plaats, voor een persoon in amerika is iets normaal terwijl dat niet zo is in nederland
- tijd, vroeger moest je op zondag naar de kerk en was het een rustdag terwijl je nu in
nederland op zondag kan winkelen
- de groep, een linkse groep wilt meer gelijkheid, terwijl een rechtse groep meer
afhankelijkheid wilt.
1.2 De vier thema’s van maatschappijleer
- Rechtsstaat, hier behandelen we de persoonlijke vrijheid en rechtszekerheid. Dit zijn
onze rechten
- Parlementaire democratie, De manier hoe de nederlandse regering besluiten neemt.
En hoe burgers hier invloed op kunnen hebben
- Pluriforme samenleving. De cultuurverschillen in de nederlandse samenleving. En
hoe we met de verschillen in de samenleving omgaan
- Verzorgingsstaat,De manier over hoe mensen voor elkaar zorgen. En hun rechten
van zorg. En wanneer zelf iets oplossen en wanneer door de regering.
1.3 De kernconcepten
de kernconcepten van maatschappelijke vraagstukken zijn
- normen en waarden
- belangen
- macht
- sociale ongelijkheid
- sociale cohesie
Macht, Dit is het bedwingen van wetten en regels op mensen. Macht dat geaccepteerd
wordt word gezag genoemt. Het verbieden van dingen noemen we formele macht Deze
macht is in de wet vastgesteld. Bij informele macht is het doel bereikt door beïnvloeden van
mensen zonder een formeel systeem. De manier hoe iemand iemand kan beïnvloeden ligt
aan zijn machtsbronnen, (geldt, functie van beroep, geweld)
sociale ongelijkheid,
In onze samenleving is er nog steeds sociale ongelijkheid, Dit zijn gelijke maatschappelijke
kansen, inkomen en politieke macht.
- Maatschappelijke kansen, De kans op een goede baan en onderwijs. Een migrant
heeft hier minder kans op dan een nederlander
- Financiële middelen, Het inkomen van burgers verschillen, dit komt omdat de ene
burger meer werkt of een betere baan heeft dan een andere burger.
- Politieke macht, een politiek kan meer macht uitoefenen dan een burger. zo heeft
ook een manager meer politieke macht dan een werknemer.
sociale cohesie
met sociale cohesie bedoelen we, de mate waarin mensen door onderlinge bindingen het
gevoel hebben bij elkaar te horen. In elke samenleving is er een sterke interdependentie, Dit
