Psychometrie hoorcollege 1: Meten, schaling en normen
Wat is psychometrie:
- Tak van psychologie dat zich bezighoudt met de ontwikkeling en het gebruik van
psychologische tests
- Toepassen van statistische technieken op het gebied van psychologische tests
- Kwaliteit van de meting (normen, betrouwbaarheid en validiteit)
Betrouwbaarheid = zijn metingen consistent? (komt er steeds hetzelfde uit?)
Validiteit = meet de test wat deze wil meten?
Normen = hoe verhoudt iemand zich t.o.v. van de rest
Psychologisch construct:
Niet observeerbaar = latente variabele/onderliggende dimensies.
à Beïnvloedt
Observeerbaar gedrag (operationele definities)
We willen: op basis van het observeerbare gedrag iets kunnen zeggen over de onderliggende
psychologische constructen.
Nodig: observeerbaar gedrag dat gevoelig is voor variaties in het psychologische construct.
Doel: vergelijking maken
- Tussen verschillende personen (interindividueel)
- Binnen personen (intra-individueel)
Psychologische test = systematisch verzamelen van gedrag
Schaling
= het toekennen van numerieke waarden aan psychologische eigenschappen (hoe wordt een
testscore of categorie bepaald aan de hand van de observaties
Meetniveaus
- Nominaal (identiteit) (oogkleur 1 2 3 4 5) (iedereen krijgt 1 score en verschilt hierin)
(wederzijds uitsluitend en uitputtend)
- Ordinaal (+ ordering) (opleidingsniveau) (je kan hoger scoren dan iemand anders)
- Interval (+kwantiteit) (intelligentie) (verschil tussen 3-4 is hetzelfde als 3-2). Dit kan
je bij ordinaal niet zeggen.
- Ratio (+ absoluut nulpunt) (lengte)
Interpretatie van testscores
= hoe verhoudt iemands score zich t.o.v. scores van
- (Relevante) anderen (= relatieve normen)
- Een vaste standaard (absolute normen)
Standaard score Zx:
- Aantal standaard deviaties van het gemiddelde
- Zowel positief als negatief
- Gemiddelde = 0, SD = 1
Getransformeerde standaard score Tx:
- Makkelijker te begrijpen dan z-scores
- Alleen positieve waarden
- Gemiddelde = 50, SD = 10
𝑇𝑥 = 10 𝑘𝑒𝑒𝑟 𝑍𝑥 + 50
Percentile ranks: Px (niet in termen van X of SD, maar %)
Percentage van scores lager of gelijk aan een specifieke testscore
Dus: voor X=10, de “percentile rank” is het percentage personen met een score van 10 of
lager = tot én met 10.
46% gescoord? = 46% van de mensen heeft een gelijke score of lager gescoord.
Omzetten X à Px
- Relatieve positie van score x
- Maak frequentietabel van alle scores
- = cumulatieve percentage van score x
Percentile rank van x = 2 is dus iedereen die 0, 1 of 2 scoort.
Relatieve normen (norm references test)
- Gebaseerd op test scores van een representatieve norm groep
- X en SD in target populatie
Absolute normen (criterion/domain refereced test)
- Vaste standaard/grens (tentamen)
, Iris Klaasse
Psychometrie 2021-2022
College 2: Betrouwbaarheid
Betrouwbaarheid en validiteit
Betrouwbaarheid: In hoeverre zijn individuele verschillen in testscores een functie van
werkelijke individuele verschillen (ware scores). (In welke mate is de test vrij van random
meetfouten/error)
Klassieke testtheorie (KTT)
Voor elke persoon is de geobserveerde score gelijk aan de som van de ware score en random
error.
Xo (geobserveerde score) = Xt (ware score) + Xe (error)
De ware score is niet direct observeerbaar (latente variabele), maar moet geschat worden
De error kan positief of negatief zijn (ook latente variabele).
3 assumpties over errors:
- Ue = 0. Gemiddelde error in populatie is nul (geen onder of overschatting van
populatie als geheel)
- Ret = 0. (Correlatie error). Errors zijn volledige ongecorreleerd met ware scores (in
elke deelpopulatie is er geen over of onderschatting)
- Reiej = 0. Errors zijn volledig ongecorreleerd met elkaar (error persoon, test of tijdstip
1 zegt niets over error persoon, test of tijdstip 2)
Variantie van Xo als samengestelde variabele (ware score + error)
So2 = St2 + Se2
- Ideale test: alle geobserveerde variantie is ware scorevariantie
- Slechte test: alle geobserveerde variantie is errorvariantie
- Echte test: regens tussen deze twee
Betrouwbaarheidscoëfficient (Rxx)
= proportie variantie van geobserveerde scores die verklaard wordt door ware scores
Rxx = St2/So2 = 1 – Se2/So2
Als KTT-assumpties kloppen, moet altijd gelden 0 <Rxx < 1
Proportie verklaarde variantie is ook gekwadrateerde correlatie. Daarom alternatieve definitie
van betrouwbaarheid: gekwadrateerde correlatie van geobserveerde scores met ware scores:
Rxx = Rot2 (is correlatie geobserveerde scores en ware scores) = 1 – Roe2 (Roe is correlatie
geobsereerde scores en error)
Ongekwadrateerde correlatie Rot wordt betrouwbaarheidsindex genoemd.
Rxx schatten: twee parallelle metingen
Ktt lijkt mooi, maar: ware scores en errors zijn onbekend à betrouwbaarheid niet direct
meetbaar. Dus je moet 2 scores per persoon hebben.
3 manieren hiervoor:
- Alternate forms (paralleltesten) = twee verschillen testen voor hetzelfde construct
- Test-hertest = zelfde test op twee verschillende tijdstippen
- Split-half = test opgesplitst in twee parallelle testhelften
Algemene eis van twee algemene testen:
, Iris Klaasse
Psychometrie 2021-2022
Twee metingen zijn parallel als
- Exact dezelfde ware scores meten (tau-equivalentie)
- Identieke errorvarianties hebben (Sxe2 = Sye2)
Gevolgen:
- Identieke geobserveerde varianties
- Identieke correlatie met ware scores
Als Xo en Yo gemeenschappelijk hebben, komst de gemeenschappelijke ware score Xt.
(Latente variabele altijd in een cirkel)
- Daarom moet partiële correlatie tussen Xo en Yo (na correctie voor ware score) nul
zijn.
- Rxx = Ryy = Rot2
à Correlatie tussen twee paralleltesten geeft schatting van betrouwbaarheid van beide
testen à paralleltesten hebben per definitie dezelfde betrouwbaarheid).
Paralleltesten
Twee problemen:
- Zijn testen werkelijk parallel? Nooit helemaal zeker. Ware scores zijn onbekend en
hun variantie is geschat ONDER AANNAME van parallelliteit. Oplossing:
Domain sampling (selecteer k (aantal vragen) items van de twee paralleltesten random
uit populatie van alle mogelijke items trekken.
Gevolgen van parallelliteit. Als testen parallel zijn, moeten ze gelijke gemiddelden en
standaarddeviaties hebben
- Carry-over-effecten. Doen van test 1 kan resultaten van test 2 beïnvloeden
(gecorreleerde errors). Kan leiden tot te hoge correlatie tussen testen à overschatting
van betrouwbaarheid.
Test-hertest.
Parallelliteit in zekere zin plausibeler dan bij paralleltest. Maar:
- Mensen veranderen (onderschatting van betrouwbaarheid) (Pleit voor korte tijd tussen
test en hertest)
- Carry-over-effecten (Kan tot gecorreleerde errors leiden. (over- en onderschatting).
(Pleit voor lange tijd tussen test en hertest.
Split-half.
Correlatie tussen parallelle testhelften à betrouwbaarheid van testhelften, maar we willen
betrouwbaarheid hele test à Spearman-Brown formule
Rxx-revised (nieuwe betrouwbaarheid) = nRxx-original / 1 + (n-1) Rxx-original
N = Krevised / Koriginal
Split-half (n = 2): Rxx-total = 2Rhh/1+Rhh
Rhh (twee keer de correlatie tussen de twee testhelften)
Problemen met split-half:
- Parallelliteit
- Vele opsplitsingen mogelijk (welke is de beste?)
Oplossing?
- Meest parallelle testhelften. Hoe:
- Parallelle itemparen (gelijk mogelijk aan gemiddelden, SD en item-totaalcorrelaties)
- Evaluatie van oplossing
Rxx schatten: interne consistentie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irisklaasse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.