Een erg compacte en makkelijk leesbare samenvatting van al de artikelen die je moet leren voor het tentamen van complexe opvoedsituaties en systemisch werken! De volgende artikelen zijn samengavat:
- Richtlijn problematische gehechtheid, H1 + H5 + H6
- Artikel F. Juffer H2 + H4
- Artikel Hulp...
Toetsstof:
- Richtlijn problematische gehechtheid, H1 + H5 + H6
- Artikel F. Juffer H2 + H4
- Artikel Hulpverlening aan jeugd en gezin
- NJI Trauma-georiënteerde hulp voor kinderen met complex trauma in
gezinsvervangende woonsituaties BLZ 4 t/m 26
- Werkkaarten KOPP.pdf
- ACT.pdf
- Exposure – Factsheet.pdf
- Studiehandleiding cognitieve benadering 2020-kennislijn COGH.pdf
Richtlijn problematische gehechtheid, H1 + H5 + H6
H1
Een onveilige gehechtheidsrelatie moet gezien worden als een risicofactor
in de sociaal-emotionele ontwikkeling van de jeugdige. Jeugdigen met
ernstige gehechtheidsproblemen hebben een verhoogd risico op het
ontwikkelen van psychopathologie.
Gehechtheid is een duurzame, affectieve band tussen een kind jeugdige
en zijn verzorgers, waardoor de jeugdige zich (emotioneel) veilig voelt.
Alle jonge kinderen hechten zich aan de personen die voor hen zorgen, dat
kan ook een niet-biologische ouder zijn. Op basis van allerlei, dagelijkse
interacties tussen kind en ouder komt de gehechtheidsrelatie tot stand in
het eerste levensjaar. Ook jeugdigen die verwaarloosd of mishandeld
worden hechten zich aan hun ouders, maar zij ontlenen geen emotionele
veiligheid aan deze relatie. Dergelijke ervaringen kunnen ertoe leiden dat
een jeugdige een verstoorde gehechtheidsrelatie ontwikkelt, een relatie
die schadelijk is voor de sociaalemotionele ontwikkeling van de jeugdige.
De basis van een gehechtheidsrelatie wordt gevormd door het intern
werkmodel. Dit werkmodel van gehechtheid is ‘veranderbaar’: positieve
ervaringen met de ouders kunnen een onveilig werkmodel doen
veranderen in een veilig model.
Voor het ontstaan van een veilige gehechtheidsrelatie kunnen we drie basale ‘voorwaarden’
benoemen: sensitief reageren op het jonge kind, continuïteit in de aanwezigheid van de
gehechtheidspersoon, en het vermogen van de ouder om te ‘mentaliseren’.
Onder de noemer van ‘onveilig gehecht’ worden drie verschillende vormen
van onveilige gehechtheidsrelaties onderscheiden: vermijdende,
ambivalente en gedesorganiseerde gehechtheid.
- Vermijdend-gehechte kinderen hebben, na veelvuldig te zijn
afgewezen, geleerd geen beroep meer te doen op hun ouders als ze
stress ervaren. Deze kinderen richten hun pijn, verdriet of angst
eerder naar binnen, of reageren agressief bij spanning.
- Ambivalent-gehechte kinderen zijn vooral onzeker door het sterk
wisselende, inconsistente gedrag van hun ouders. Ze zoeken
voortdurend nabijheid, zijn soms erg aanhankelijk, passief of boos.
Ze missen het zelfvertrouwen van een veilig gehecht kind.
, - Een derde groep kinderen is gedesorganiseerd/verstoord-
gehecht aan de ouders. Van deze kinderen wordt ook wel gezegd
dat ze een ‘verstoorde gehechtheidsrelatie’ met hun ouders hebben.
Deze kinderen zijn doorgaans opgegroeid met ouders die zowel een
bron van steun als bron van angst zijn, bijvoorbeeld doordat de
ouders het kind mishandelen of depressief zijn.
Een hechtingsstoornis is een psychiatrische stoornis die ontstaat
wanneer het kind geen duidelijk aanwijsbare gehechtheidsfiguur heeft op
wie hij zich kan richten. In feite slaagt het kind er niet in een
gehechtheidsrelatie aan te gaan met zijn ouders of verzorgers ten gevolge
van verwaarlozing in de eerste jaren. Hiervan is sprake in extreme
situaties van verwaarlozing, mishandeling of frequente wisseling van
verzorgers.
De DSM-5 (American Psychiatric Association, 2013) onderscheidt twee
typen stoornissen:
- Geremde hechtingsstoornis (Reactive Attachment Disorder; RAD)
Bij een geremde hechtingsstoornis zoekt een kind geen troost tijdens
stress en reageert het niet of zelden op de troost die wordt aangeboden.
- Ontremde contactstoornis (Disinhibited Social Engagement Disorder;
DSED) Bij de ontremde contactstoornis benadert een kind onbekende
volwassenen met onvoldoende terughoudendheid. Dit gedrag wordt ook
wel ‘allemansvriend’-gedrag genoemd.
1. Een problematische gehechtheidsrelatie is in de eerste plaats een
kenmerk van de relatie tussen jeugdige en volwassene. De relatie
met de ouder biedt hem geen emotionele veiligheid. Door te werken
aan de gehechtheidsrelatie kan het basisvertrouwen weer hersteld
worden.
2. Een problematische gehechtheidsrelatie kan op iedere leeftijd
bijgestuurd worden doordat de jeugdige alsnog positieve ervaringen
opdoet met deze gehechtheidspersoon.
3. Een problematische gehechtheidsrelatie kan ook bijgestuurd worden
doordat de jeugdige positieve ervaringen opdoet met een andere
volwassene.
4. Voor de meerderheid van de jeugdigen die met jeugdhulp en
jeugdbescherming te maken krijgen, zal niet direct duidelijk zijn of
de band met de eigen ouders weer hersteld kan worden, of dat ze
een nieuwe gehechtheidsrelatie kunnen opbouwen met een andere
volwassene. In dat geval is de jeugdige sowieso gebaat bij
verzorgers of begeleiders die sensitief en voorspelbaar reageren.
5. Een solide netwerk van gehechtheidsrelaties met volwassen
familieleden zoals grootouders, ooms en tantes is van groot belang
voor jeugdigen met een problematische gehechtheidsrelatie.
6. Om een veilige gehechtheidsrelatie op te bouwen is het nodig dat de
volwassene sensitief en voorspelbaar met de jeugdige omgaat.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hestervansinderen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
