De samenvatting omvat zowel het onderdeel evolutiebiologie als het onderdeel fysiologie. Dit is een samenvatting van alle hoorcolleges waarbij enkel het laatste hoofdstuk over kanker ontbreekt.
1. Inleiding: studie van het leven op aarde
Trappen van organisatie van levende materie:
Atoom -> molecule -> cel -> weefsel -> orgaan -> orgaansysteem -> meercellige
organisme -> populatie -> community
Lichaamscellen worden constant vernieuwd door groei en deling (hoge turn-over),
behalve hersencellen. Fosforylatie en defosforylatie spelen een belangrijke rol in het
delen van de cel.
Karakteristieken van leven:
✓ Complex, georganiseerd en bestaande uit cellen
✓ Gekenmerkt door homeostase (bijv. zweetsecretie voor temperatuurregeling)
✓ Reageren op prikkels (experiment met maïskorrel en omgekeerde pot)
✓ Nood aan energie (fotosynthese, autotroof, heterotroof)
✓ Mogelijkheid tot groei (cellen kunnen delen en zich zo vermenigvuldigen)
✓ Mogelijkheid tot reproductie
✓ Capaciteit om te evolueren
Er bestaat een grote diversiteit in de indeling van het leven:
Domein Rijk Celtype Aantal cellen Energievoorziening
Bacteria / Prokaryoten Eencellig Auto- of heterotroof
Archea / heterotroof
Eukarya Fungi Eukaryoten Meercellig Heterotroof
Planten Autotroof
Dieren Heterotroof
Protisten Een- en meercellig Auto- of heterotroof
2. Principes van evolutie
Evolutie = verandering (over lange tijd) van karakteristieken van populaties
Er werden evolutietheorieën ontwikkeld op basis van verschillende factoren:
- Ontdekking van nieuwe werelden en species
- Fossielen
- Lamarck: overerving van verworven eigenschappen (vb: giraffe)
Er werden verschillende evidenties (bewijzen) gevonden voor het steunen van de
evolutietheoriën:
2
, • Fossielen
• Vergelijkende anatomie
→ Homologe structuren: bijv vleugels
→ Structuren zonder aanwijsbare functie
→ Analoge structuren: anatomische gelijkenissen door gelijkaardige
habitat of noden (= door convergente evolutie)
• Vergelijkende embryologie
→ Fylogenie: studie van de afstammingsgeschiedenis van een groep
organismen
→ Ontogenie: studie van de ontwikkeling van een individu tot
volwassenheid
• Genetica
Alle cellen hebben dezelfde universele biochemische processen:
→ DNA als drager van erfelijk materiaal
→ RNA om genetische informatie om te zetten in proteïnen
→ +- dezelfde 20 aminozuren om proteïnen op te bouwen
→ ATP als energiecarrier
De evolutietheorie (natuurlijke selectie) volgens Darwin en Wallace is gebaseerd op 4
voorwaarden:
- Er heerst variatie binnen een populatie
- Eigenschappen worden overgeërfd
- Sommige individuen kunnen beter overleven en hebben meer nakomelingen
- Reproductief succes is niet zonder meer willekeurig (bvb paw)
3. Evolutie van individuen en populaties
Evolutie vindt plaats op populatieniveau via o.a. “gene pool”
Gene pool = som van alle genen in een populatie (allelfrequentie).
Evolutie ivm gene pool = verandering (over tijd) van allelfrequenties binnen een
populatie (verandering van genotype leidt tot verandering in fenotype)
Evolutionaire veranderingen worden veroorzaakt door verschillende factoren
✓ Mutaties
→ Komen zeldzaam voor en zijn altijd toevallig, nooit doelgericht (kan
bvb niet voorkomen t.g.v. verandering in leefomgeving)
→ Zorgen voor evolutionaire veranderingen in combinatie met
natuurlijke selectie
→ Bijv. bacteriën die antibioticaresistent worden
✓ Gene flow tussen populaties
→ Afwisseling van genetische variatie tussen populaties
→ Verhoogt gemeenschappelijke kenmerken van verschillende
populaties
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Medforlife. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,59. Je zit daarna nergens aan vast.
