Samenvatting
Samenvatting Uitwerking colleges Innovative Therapeutics
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Uitwerking colleges Innovative Therapeutics
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 91 pagina's
Voorbeeld 4 van de 91 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Innovative TherapeuticsIntroductie
Bij innovatieve geneesmiddelen wordt er gesproken over hoogmoleculaire geneesmiddelen
met een grote moleculaire massa zoals monoclonale antilichamen. De definitie voor een
biological is volgens het CBG: een biologisch geneesmiddel of biological is een geneesmiddel
waarvan de werkzame stof vervaardigd is door of afkomstig is van een levend organisme.
Hierbij kan gedacht worden aan isolatie uit het bloed, vaccinatie, gentherapie, recombinante
eiwitten, antilichamen of xenotransplantatie (bv. hartkleppen van een varken).
Er zijn veel verschillende herkomsten mogelijk, de makkelijkste manier is vanuit
zoogdiercellen of planten. Deze cellen kunnen gemakkelijk eiwitten laten produceren. Ook
kunnen eiwitten uit het bloed van de mens worden gehaald. Daarnaast zijn gisten, bacteriën,
insect cellen en transgene dieren ook een mogelijke herkomst van biologicals.
Emil von Behring vond uit dat paarden beter
beschermd waren tegen difterie dan mensen.
Hij immuniseerde paarden met difterie, om
vervolgens de daarna geproduceerde
antistoffen uit het bloed te halen. Deze
antistoffen konden gebruikt worden als
geneesmiddel tegen difterie.
Insuline is het eerste therapeutische eiwit. De pancreas
werd verwijderd bij honden waardoor diabetes ontstond.
De eilandjes van Langerhans werden op kweek gezet en
gingen vervolgens insuline produceren. Diezelfde honden
werden behandeld met de uitgescheiden vloeistof van de
eilandjes en dit zorgde voor het verdwijnen van de
diabetes. Dit toonde aan dat de eilandjes van Langerhans
iets produceren om de suikerspiegel te reguleren.
Toen men ontdekt had dat insuline zorgde voor de
bloedsuikerregulatie, moest dit nog op grote schaal
geproduceerd kunnen worden. Dit werd eerst gedaan
door de isolatie van eilandjes van Langerhans uit varkens, pas in 1977 werd recombinant
humaan insuline geproduceerd door bacteriën. Inmiddels zijn er veel soorten insuline,
snelwerkend, langwerkend, etc. dit zijn allemaal varianten op dit eerste recombinante
insuline.
Biologicals worden op
basis van functie en
toepassing
geclassificeerd.
1
,Het produceren van biologicals is veel gecompliceerder en duurder dan chemisch
gesynthetiseerde medicijnen. Maar er zitten veel voordelen aan. Small molecules kunnen
(nog) niet de werking van biologicals evenaren, omdat biologicals een hele specifieke functie
en werking hebben. Doordat biologicals natuurlijk zijn, bestaat er een kleinere kans op
bijwerkingen. Omdat biologicals lichaamseigen zijn, wordt het uitstekend getolereerd en
zorgt dit voor veel minder immunogeniciteit. Mede daardoor is het relatief gemakkelijk om
een biological te ontwikkelen en een FDA-goedkeuring te krijgen. Voor fabrikanten is het
mogelijk om een heel uitgebreid patent aan te vragen waardoor het financieel interessant
wordt om biologicals te ontwikkelen, produceren en verkopen.
Biologicals nemen de laatste tijd een
enorme vlucht in het gebruik, daar waar
conventionele geneesmiddelen steeds
minder gebruikt worden.
Rechts staan de bestverkochte biologicals
van de afgelopen jaren. Omdat ze relatief
duur zijn, worden ze veelal gebruikt bij
ernstige ziekten.
In deze cursus wordt er vooral gekeken
naar biologicals. Met onder andere de
productie ervan met recombinante
technieken, productieprocessen,
eigenschappen van biologicals,
personalized medicine, biosimilars en regelgeving.
Advanced Therapy Medicinal Product (ATMP) is een term die gebruikt wordt door de EMA
en deze heeft een aantal regels vastgesteld voor onder andere gentherapie, celtherapie en
weefselproducten. Deze drie therapieën kunnen ook gecombineerd worden tot
gecombineerd ATMP. Bijvoorbeeld een weefsel dat geproduceerd is door cellen die
genetisch aangepast zijn. Door onder andere de ATMPs is de complexiteit van
geneesmiddelen enorm toegenomen.
2
,Genomics
Op chromosomen bevinden zich genen, welke recepten zijn
om eiwitten te kunnen maken. Genen bestaat uit vier
verschillende basen (A, C, T en G) welke samen het DNA
vormen. DNA kan vertaald worden naar messenger RNA, dit
wordt transcriptie genoemd. Messenger RNA kan weer
vertaald worden naar een bepaalde volgorde van
aminozuren die samen een eiwit vormen, dit wordt
translatie genoemd. het messenger RNA bestaat uit
tripletten van basen (codons), welke elk voor een
aminozuur coderen. Het humane genoom bestaat uit drie
miljard basen, welke coderen voor ongeveer 25.000 genen.
Wanneer er gekeken wordt naar het DNA, is het voor te
stellen dat er veranderen kunnen plaatsvinden in de basen
van het DNA. In het gen voor hemoglobine zit ergens een
basenvolgorde CTT, dit codeert voor het messenger RNA in
GAA, wat op zijn beurt zorgt voor het aminozuur glutamine.
Wanneer er een mutatie in dit codon plaatsvindt en er CAT
staat, in plaats van CTT, codeert dit voor GUA en ontstaat
er een ander aminozuur, namelijk valine. Valine zorgt
ervoor dat het hemoglobine anders gevouwen wordt. Dit
wordt sickle-cell hemoglobine genoemd. Door deze andere
vorm, is het transport minder goed waardoor blokkades
kunnen ontstaan en is het zuurstoftransport verminderd.
Niet alle mutaties leiden tot andere aminozuren of functies,
dit worden silent mutaties genoemd.
In de celkern bevindt zich het DNA, waar
dan ook transcriptie plaatsvindt. Dit RNA
wordt geprocessed (splicing) en uiteindelijk
getransporteerd naar het cytoplasma in de
vorm van mRNA. In het cytoplasma wordt
het mRNA getransleerd tot een
polypeptide. Daarna wordt dit geprocessed
tot een actief eiwit (posttranslationele
modificaties: fosforylering, sulfatering,
etc.). dit actieve eiwit kan in de cel zelf zijn
functie uitoefenen of het wordt nog naar
een andere cel getransporteerd waar het
zijn functie kan uitoefenen. Wanneer het
eiwit zijn werk heeft gedaan, wordt het weer afgebroken tot aminozuren welke opnieuw
kunnen worden gebruikt voor eiwitten.
3
, De aminozuurvolgorde van humaan insuline lijkt erg veel op die van varkens en koeien.
Daarom kan insuline van varkens ook gebruikt worden in mensen. Het eiwit bestaat uit
verschillende onderdelen, een signaalpeptide voor de uitscheiding, een alfa en bèta chain.
De alfa en bèta ketens worden verbonden met disulfide bruggen. Deze vormen zich ALTIJD
tussen cysteïnes. pas na het afknippen van het signaalpeptide en de vorming van de disulfide
bruggen is het eiwit actief.
Om insuline te kunnen maken, moet eerst de DNA-volgorde van insuline worden bepaald.
Dit kan bijvoorbeeld door bètacellen uit de pancreas te isoleren en te kijken welk mRNA er
wordt geproduceerd in deze cellen. Dit mRNA kan worden geïsoleerd en vervolgens worden
omgezet in copy DNA met de reverse transcriptase reactie. Er wordt mRNA gebruikt omdat
dit het coderende deel van het gen is, alle onnodige troep is er al afgehaald. Het juiste stuk
cDNA kan dan worden geïsoleerd en geamplificeerd met PCR. Dit cDNA kan vervolgens in
een vector worden gebracht tot een recombinant-DNA-molecuul. Deze vector kan worden
ingebracht in bijvoorbeeld een bacterie. De bacterie gaat dit DNA vervolgens kopiëren en
dan kan er gecontroleerd worden of het juiste stuk DNA is afgeschreven. Daarna wordt dit
overgebracht in bijvoorbeeld zoogdiercellen, wat het eiwit gaat produceren aan de hand van
het DNA. Dit kan opnieuw worden geïsoleerd en worden geprocessed tot het geneesmiddel
is verkregen.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Thomas2811. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 66579 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen