Collectief – wat belangrijk kan zijn voor 1 persoon is niet altijd in het belang van de groep.
De vrijheid van de ene botst met de rechten van een ander (bv hele harde muziek)
Maatschappelijke vraagstukken – de situaties en de zoektocht naar oplossingen voor de problemen
die in zo’n situatie ontstaan.
In Nederland worden de belangrijkste regels en wetten democratisch bepaald (via verkiezingen).
Compromis – een overeenkomst waarbij alle partijen iets toevoegen.
Waarden en normen
Onze standpunten en ideeën worden bepaald door onze waarden.
Waarden - zijn uitgangspunten of principes die mensen belangrijk vinden in hun leven en die ze
daarom willen nastreven.
Uit die waarden (die in je familie of leefomgeving centraal staan) kunnen idealen ontstaan: zaken die
je graag zou willen bereiken in je leven.
Normen- de opvattingen over hoe je je op de grond van een bepaalde waarde behoort gedragen.
Uit bv de waarde eerlijkheid volgt de norm dat je niet steelt en dat je ook van anderen verwacht dat
ze niet stelen. Een norm kun je ook zien als een sociale verplichting die in een bepaalde situatie
wordt opgelegd.
Wat is een maatschappelijk vraagstuk?
Als waarde en normen van verschillende groepen In de samenleving botsen, kan er een
maatschappelijke vraagstuk ontstaan. Maatschappelijke vraagstukken omvatten de belangrijkste
vragen en problemen van onze huidige samenleving.
We spreken van een maatschappelijk vraagstuk wanneer:
1. Grote groepen in de samenleving de gevolgen ervan ondervinden.
2. tegengestelde belangen meespelen.
3. Een gemeenschappelijke oplossing nodig is.
Gevolgen voor grote groepen mensen
Maatschappelijke vraagstukken raken veel mensen in de samenleving en kunnen niet alleen
teruggebracht worden tot een individuele verantwoordelijkheid. Voorbeelden hiervan zijn de
drugsproblematiek en de jeugdwerkloosheid. Maatschappelijke vraagstukken gaan over problemen
op macroniveau: het zijn grootschalige vraagstukken. De gevolgen zijn echter op microniveau, ofwel
individueel niveau, merkbaar.
Belangstellingen
Ander kenmerk van maatschappelijke vraagstukken is dat er verschillende visies bestaan op de
problemen en de oplossingen. Dat komt doordat betrokkenen tegengestelde belangen hebben. Een
belang is het voor- of nadeel dat iemand ergens bij heeft. Belangstellingen kunnen ontstaan uit
verschil in levensovertuigingen of sociaaleconomische positie. Denk bij dit laatste bijvoorbeeld aan
werkgevers en werknemers. Ook als individu kan je belangstellingen ervaren.
Dilemma - een lastige keuze uit twee of meer alternatieven die allemaal duidelijke nadelen hebben.
, Gemeenschappelijke oplossingen
Bij een maatschappelijk vraagstuk worden de verschillende belangen tegen elkaar afgewogen. In
Nederland hebben we deze afweging in handen van de politici gelegd. Zij stellen uiteindelijk nieuwe
regels vast. Het oplossen van maatschappelijke vraagstukken brengt vaak nieuwe regels en wetten
met zich mee.
Dynamische samenleving
De maatschappelijke vraagstukken worden opgelost volgens de normen, waarde en belangen van het
moment waarop ze tot uiting komen. Het constant veranderen van normen, waarde en belangen
noem je de dynamiek van de samenleving. Deze is afhankelijk van: de plaats (in Nepal zijn mensen
ongelijk) , de tijd (zondag is niet meer heilig) en de groep (jongeren of ouderen)
1.2 De vier thema’s van maatschappijleer
Rechtstaat
In het thema rechtsstaat behandelen we hoe de persoonlijke vrijheid en rechtszekerheid van de
burgers in ons land gewaarborgd zijn. Een belangrijke recht is onze privacy, daarom mag de overheid
burgers niet zomaar afluisteren.
Parlementaire democratie
Hier gaat het over de manier waarop politici In de Nederland besluiten nemen. Maar ook over hoe de
burgers invloed kunnen uitoefenen op de besluitvorming.
pluriforme samenleving
Hier bekijken we de cultuurverschillen in de Nederlandse samenleving. we kijken naar wat
Nederlanders bindt en hoe tolerant ons land is naar andere culturen. We behandelen de instroom
van nieuwkomers en het proces van integratie. Maar we gaan ook in op de spanning en de botsen die
ontstaan.
verzorgingsstaat
Hier gaat over de manier waarop mensen voor zichzelf en voor elkaar zorgen, maar ook over wat de
overheid doet voor het welzijn van individuele burgers. Heeft iedereen zonder werk altijd de recht op
een uitkering?
1.3 De kernconcepten
Macht
Macht is het vermogen om het gedrag van andere dwingend te beïnvloeden. Macht die geaccepteerd
is, noemen we ook wel gezag, (ouders hebben het gezag over hun kinderen). Formele macht of
formeel gezag is dat de burgemeester en de voetbalwedstrijd kan verbieden. Deze vorm van
geïnstitutionaliseerd machtsuitoefening is in regels en wetten vastgelegd. Bij informele macht, bv
binnen een vriendengroep beïnvloeden mensen elkaar zonder een formeel systeem van regels en
sancties. Bij het invloeden van iemands gedrag heeft het te maken welke machtsbronnen je hebt.
Geld, functie of beroep, kennis, overtuigingskracht, aanzien, aantal en geweld.
Sociale ongelijkheid
Sociale ongelijkheid- een ongelijke verdeling van maatschappelijke kansen, inkomen en politieke
macht.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liekebakker. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,19. Je zit daarna nergens aan vast.