College aantekeningen
Hoorcollege aantekingen Ethiek van de Digitale Media
- Instelling
- Radboud Universiteit Nijmegen (RU)
Hoorcollege aantekeningen, duidelijke uitleg stromingen. Behulpzaam in schrijven werkstuk.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 40 pagina's
Voorbeeld 4 van de 40 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
3 beoordelingen
Door: diederik-jr • 11 maanden geleden
Door: wouterdoeven • 2 jaar geleden
Door: leonierichter • 2 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
utEthiek van de digitale mediaMarcel Becker
Inhoudsopgave
Inhoud
Hoorcollege 1: wat is ethiek?......................................................................................................2
Hoorcollege 3..............................................................................................................................6
Hoorcollege 4............................................................................................................................11
Hoorcollege 5 10-11-20............................................................................................................14
Hoorcollege 6 13-11-2020........................................................................................................17
Hoorcollege 7 16-11-2020........................................................................................................21
Hoorcollege 17-11-2020...........................................................................................................24
Hoorcollege 23-11-20 dus hoorcollege 10 Privacy...................................................................27
Hoorcollege 12: auteursrechten / intellectueel eigendom / ethiek in organisaties....................30
Hoorcollege 13 en 14 Digitale media in de publieke discussie................................................32
Responsiecollege.......................................................................................................................39
,Hoorcollege 1: wat is ethiek?
Centrale vraag college 1: wat is ethiek (van digitalisering), en waar is ze goed voor?
- In deze cursus oefenen we ons in ethisch kijken, en oplossingen voor ethische
problemen te zoeken.
- Een eerste oefening:
o Beschrijf kort een ethisch probleem aangaande digitalisering. Geef aan welke
ethische waarden een rol spelen en tegenover elkaar staan.
Heeft de mens zelfbeschikking ten opzichte van de technologie?
Ethiek is onderdeel van de filosofie
- Begin ethiek: Socrates 5e eeuw voor Christus in Athene
- Verslagen van gesprekken zijn overgebleven die hij met mensen ging voeren
Socrates
- Vragen stellen. Maar geen empirische vragen!
- Wel vragen over:
o Betekenis van begrippen
o Achterliggende vooronderstellingen van gedachten
o Achterliggende principes van goed handelen
- Hoe is het met Socrates afgelopen?
o Hij moest gif drinken
Ethiek: met name nadenken over goed en kwaad.
Normen en waarden: verschillend maar verbonden
- Bij ethiek gaat het om een bepaalde dimensie van ons handelen… die naast andere
dimensies staat
- Normen: standaarden, regels (duidelijk, vast)
- Waarden: kwaliteiten waarop we gericht zijn (lekker vaag)
- Waarden en normen hebben elkaar nodig
o Normen zijn nodig om waarden te concretiseren
o Waarden zijn nodig om normen te begrijpen en om ze toe te lichten.
Ethiek en moraal: verschillend maar verbonden
- Moraal: een set opvattingen binnen een groep; ze worden als vanzelfsprekend beleefd
- Ethiek: (wetenschappelijke) reflectie
- Ieder mens heeft een moraal en is tot ethiek in staat.
- Conflict = Botsing van moralen
Hoe met ethische problemen om te gaan?
- Het volstaat niet om te zeggen ‘ik voel het zo’
- Want dan zegt de ander ‘ik voel het anders’
2
,Voorbeeld:
- Iemand die verslaafd is
Sociale wetenschappen – ethiek
- Begrijpen van gedrag:
o Kijken naar (mechanismen in) verleden
o Neutraal
- Beoordelen van gedrag
o Kijken naar handeling op zich
o Normatief/waardegeladen
Maar wel allerlei vormen van interactie
1. Een risico: ‘psycholisering van het morele’
- Probleem: psychologische verklaring ‘elimineert’ het morele oordeel.
o Voorbeeld: waarde Marine is: discipline. En ziet discipline als ethische waarde
die iedereen moet delen. Iemand anders ging die waarde discipline verklaren
vanuit en psychologische manier te verklaren. Hierdoor daalt de ethische
waarde want die wordt herleid tot persoonlijk psychologisch proces.
2. Steeds meer kennis vanuit sociale wetenschappen beïnvloedt ons oordeel. Bv. het
puberbrein; toenemende kennis over grillige ontwikkeling.
- Ethisch denken over puber wordt beïnvloed doordat we meer kennis hebben over het
puberbrein. Pubers kunnen daardoor meer beoordeeld worden: apologetisch: je gaat ze
verontschuldigen dus je gaat ethisch milder denken. Als we weten hoe het erover zit
dan weten we hoe we er mee om moeten gaan.
3. Toepassing van sociaalwetenschappelijke kennis roept nieuwe ethische vragen op
- Nudgen in overheidscampagnes
o Wat is het verschil tussen manipuleren en nudgen. Als je onbewust mensen
beïnvloed manipuleer je ze dan? Waar ligt de grens tussen manipuleren en
nudgen
- Sociaal-wetenschappelijke kennis leidt tot categorisering, en daarmee stigmatiserend
o Gaat mensen veroordelen, in groepen categoriseren. Algoritmes categoriseren
ook.
- Door sociaal-wetenschappelijke kennis ontstaan allemaal arrangementen waardoor
mensen minder worden aangesproken op eigen verantwoordelijkheid, en dat maakt ze
‘moreel zwakker’
o Vanuit kennis weten we wat goed is voor mensen waardoor er bijvoorbeeld
therapeuten gebruikt. Zij weten wat goed is voor mensen maar zij zorgen
ervoor om mensen kennis te geven en ze op eigen benen te laten staan ipv
alleen maar hulp aan te bieden.
- Waarom ontlenen we criteria van goed professioneel handelen?
Er zijn algemene normen in Nederland voor professioneel handelen maar normen en
waarden kunnen ook verschillen per bedrijf. Het ene bedrijf hecht meer de waarde aan
formeel taalgebruik en ander bedrijf meer aan informeel taalgebruik.
Relativisme:
3
, - Is natuurlijk een bedreiging voor ethiek
o Bespreekt geen feiten. Ethiek gaat over waarden/normen goed/kwaad en dat
zijn geen fouten want je kan niet aangeven dat het ‘kwaad’ bestaat want er zijn
geen absolute feiten die je kan aanvliegen.
o
- Het relativisme gaat uit van redenering:
1. Overal gelden andere waarden/normen dus de geldigheid ervan is relatief
o Relativisme: overal zijn andere normen en waarden en als het relatief is dan
hoef ik mij er niet meer aan te houden.
o Als filosoof zegt Becker dat dit niet klopt. Als het overal anders gaat betekent
dit niet dat je niet meer hoeft te houden aan de normen en waarden van je
omgeving.
2. Dan hoef ik me er niet aan te houden
3. Ik mag zelf weten hoe ik handel
- Overgang 1-2 problematisch. (iedereen mag eigen mening te hebben)
- De relativist:… staat op neutraal punt; een ‘bergtop’.
- Wat hij zegt klopt feitelijk maar is buitenpositie
- Staat op bergpunt: kijkt links ziet hij dat ze het anders doen en rechts ook. Vanuit
buitenpositie kijkt hij naar alle waarden en normen stelsel
- Maar dit doet hij wel vanuit een neutrale positie en in het leven heb je geen neutrale
positie. In het leven moet je kiezen en keuze verantwoorden. Dat gebeurt in een
context, omgeving
- Dus: de algemene kennis dat in verschillende omgevingen andere waarden en normen
gelden doet niets af aan de geldigheid van onze waarden en normen
- (in China hebben ze en social credit system: mogen bepaalde dingen wel of niet doen.
Dat doen wij ook maar niet meer aan privacy wat in China doen ze daar ook niet meer
aan?)
Dus:
- In ethiek gaan we uit van de handelende mens
- Er zijn verschillende contexten van normenstelsels.
Sommige waarden/normen zijn universeel…. Tot in het dierenrijk
- Primatologg (en eredoctor RU) Frans de Waal: ook dieren zijn ‘morele wezens’
- Youtube video: Two Monkeys Were Paid Unequally: Excerpt from Frans de Waal's
TED Talk
- .. van nature is er bij dieren al gevoel voor rechtvaardigheid.
Vragen bij een techniek
- Predictive policing: politiek heeft de mogelijkheid om data te verzamelen waar de
meeste criminaliteit plaatsvindt. Digitaal uiteenwerken van probleem wijken.
o Youtube video: How predictive policing software works
- Welke ethische vragen komen bij je op?
o Als je erg inzoomt op een bepaalde wijk krijg je te maken met vooroordelen.
Bias van systeem. Politie gaat extra surveilleren in die wijk waardoor ze meer
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LaurelleSpaas. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen