Sociologie
Hoofdstuk 1 – wat is sociologie?
Sociologie – systematisch onderzoek van de menselijke samenleving.
De kern van dit principe bestaat uit een geheel eigen gezichtspunt dat we het sociologisch
perspectief noemen.
Sociologie helpt om in het gedrag van bepaalde mensen algemene patronen te ontdekken.
Elk individu is uniek, maar de wijze waarop de samenleving inhoudelijk van invloed is op het
leven van die mensen, kan tot verschillende categorieën behoren.
Iedereen kan leren kijken vanuit sociologisch perspectief, maar er zijn twee dingen die
daarbij helpen: een bestaan in de marges van de samenleving en het doormaken van een
sociale crisis. Hoe groter de marginaliteit van een persoon, hoe beter in staat om het
sociologisch perspectief te hanteren.
Het belang van een mondiale visie
Mondiaal/globaal perspectief- het bestuderen van de wereld in zijn geheel en de plaats die
onze samenleving daarin inneemt.
Sociologie laar zien dat onze positie in de samenleving zeer veel invloed heeft op de
ervaringen die we in ons leven opdoen. Die positie heeft ook weer invloed op de andere
samenlevingen in deze wereld.
Hoge-inkomstenlanden- zijn landen met de hoogste algemene levensstandaard. Deze landen
leveren het meeste goederen en diensten en inwoners bezitten merendeel van de
rijkdommen in de wereld
Middeninkomenslanden- landen met een levenstandaard die als we de wereld in zijn geheel
bekijken, gemiddeld kunnen noemen. In deze landen bestaat de meeste sociale ongelijkheid.
Lage-inkomenslanden- landen met een lage levensstandaard waarvan de meeste inwoners
arm zijn.
In elk hoofdstuk wordt westers perspectief vergeleken met andere landen. Om de volgende
4 redenen;
1. Het leven wordt gevormd door het land waarin we leven.
2. De contacten tussen samenlevingen zijn sterk toegenomen
3. Veel sociale problemen waarmee de westerse wereld geconfronteerd wordt, zijn
elders veel ernstiger
4. Globaal denken helpt ons meer inzicht in onszelf te krijgen.
het sociologisch perspectief in de praktijk
het hanteren van sociologisch perspectief is in veel opzichten zinvol.
- Sociologie speelt een belangrijke rol in het tot stand komen van wetten en
overheidsmaatregelen.
- Op individueel niveau bevordert sociologisch perspectief persoonlijke groei en
bewustwording
- Een studie van sociologie is een uitstekende voorbereiding op de arbeidsmarkt
,Sociologie heeft 4 positieve effecten op persoonlijke groei:
1. Aan de hand van het sociologisch perspectief kunnen we nagaan wat er wel en niet
klopt aan het ‘alledaags denken’
2. Het sociologisch perspectief geeft ons een beter inzicht in de mogelijkheden en de
hindernissen die we in het dagelijks leven tegenkomen.
3. Het sociologisch perspectief geeft ons de mogelijkheid een actieve rol te spelen in de
samenleving waarvan we deel uitmaken
4. De sociologie helpt ons om in een wereld te leven die zich kenmerkt door diversiteit
Het ontstaan van sociologie
Er zijn drie belangrijke veranderingen die die een transformatie van de samenleving
teweegbrachten:
- De industrialisering
- De explosieve groei van steden en nieuwe opvattingen over democratie
- Politieke rechten
Wetenschap en sociologie- comte zorgde ervoor dat er een wetenschappelijke benadering
die eerder voor de fysieke wereld werd gebruikt, nu ook voor de samenleving gebruikt
wordt.
Positivimse- zo wordt comtes benadering genoemd. En betekent dat er inzicht wordt
verworven op basis van wetenschappelijk onderzoek
Sociologie en de moderne samenleving
De periode van grote sociale veranderingen wordt vaak aangeduid als de overgang van een
traditionele naar een moderne samenleving.
Moderniteit- sociale patronen die het resultaat zijn van industrialisering. Sociologen
begrijpen dit begrip om de sociale patronen te noemen die tot ontwikkeling zijn gekomen
door de industriële revolutie.
Modernisering- sociale veranderingsproces dat in gang is gezet door de industrialisering.
De amerikaanse socioloog peter berger onderscheidde 4 belangrijke kenmerken van
modernisering:
1. Het verdwijnen van kleine, traditionele gemeenschappen
2. De uitbreiding van keuzemogelijkheden
3. Grote sociale diversiteit
4. Orientatie op de toekomst en een groeiend tijdbewustzijn
Ferdinand tonnies beschreef de modernisering als overgang van gemeinschaft naar
gesellschaft. Die gekenmerkt wordt het verdwijnen van traditionele gemeenschappen en de
opkomst van het individualisme.
Emile durkheim verklaarde de modernisering in termen van de zich uitbreidende
arbeidsverdeling in een samenleving. Mechanische solidariteit, gebaseerd op
gemeenschappelijke activiteiten en opvattingen, wordt langzaam vervangen door organische
solidariteit die gekenmerkt wordt door het feit dat mensen door specialisatie van elkaar
afhankelijk worden. Kanttekening is dat durkheim bang was dat de moderne samenleving zo
divers zou worden, dat zij tot anomie zouden vervallen
, Anomie- een situatie waarin een samenleving het individu weinig morele richtlijnen te
bieden heeft.
Max Weber beschouwde modernisering in termen van het naar de achtergrond verdwijnen
van een traditioneel wereldbeeld en het op de voorgrond treden van rationaliteit. Weber
vreesde de dehumaniserende effecten van rationele organisaties.
Karl Marx beschouwde modernisering al de triomf van het kapitalisme over het feodalisme.
Het kapitalisme creëert sociale conflicten die een revolutionaire verandering teweeg zou
brengen die tot een socialistische samenleving zonder sociale ongelijkheid zou leiden.
Ontwikkeling van de sociologie
De sociologie heeft aan het begin van de 20e eeuw een vaste plaats in de academische
wereld bemachtigd, vooral in frankrijk, duitsland, het vk en de vs.
In nederland begon de sociologie pas te ontwikkelen tussen de twee wereldoorlogen in. Na
de tweede wereldoorlog zien we een enorme groei, mede door de vraag vanuit de
samenleving naar kennis over het samenleven.
De sociologie bestaat uit verschillende richtingen, maar de richtingenstrijd uit de jaren 70 en
80 van de vorige eeuw is goeddeels gestreden
Hoofdstuk 2- cultuur
Wat is cultuur?
Cultuur- wijze van denken, wijzen van handelen, de symbolen en de materiele objecten die
in combinatie de levenswijze van een volk vormen.
Immateriële cultuur- omvat door leden samenleving ontwikkelde ideeën, variërend van
kunstuitingen tot spiritualiteit.
Materiele cultuur- materiele objecten gecreëerd door de leden van een samenleving,
variërend van bankstellen tot petjes.
De termen cultuur en samenleving gaan hand in hand. Cultuur beïnvloedt niet alleen wat we
doen en hoe we communiceren, maar ook wat we denken en voelen.
Door het eigen leven als normaal te beschouwen, is het niet gek dat we vaak een
cultuurschok krijgen
Cultuurschok- een gevoel van desoriëntatie als we met een onbekende levenswijze
geconfronteerd worden.
Dit ervaar je het sterkst als je in een ander land komt.
De term cultuur past bij Nederland als natiestaat of als samenleving
Natiestaat- politieke eenheid met een eigen afgebakend grondgebied.
Samenleving- mensen die in een bepaald gebied leven en een bepaalde cultuur
gemeenschappelijk hebben.
Nederland kent meerdere meerdere culturen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper imd02. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.