Samenvatting
Biologie Samenvatting thema 5, Erfelijkheid en Evolutie.
Samenvatting basisstof 1, 2, 3, 4 en 5. Thema 5. Biologie voor jou en mij 2 havo/vwo.
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 1 pagina's
Voorbeeld 1 van de 1 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: sylmarwero • 2 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Biologie Erfelijkheid & Evolutie (Thema 5)Basisstof 1:
Het genotype is al je genen samen, die de informatie voor al je erfelijke eigenschappen bevat. Alle
eigenschappen van een organisme samen noem je het fenotype. Bij het fenotype horen zichtbare
eigenschappen en eigenschappen die je niet kan zien (bloeddruk, bouw van spiercellen). Als je bruin
haar hebt van jezelf wordt dat veroorzaakt door je genotype. Als je het rood verft ziet dat er anders
uit, dan veranderd je fenotype. Het genotype blijft hetzelfde. Het fenotype is het resultaat van het
genotype + de invloeden van de omgeving/het milieu. Een cel gebruikt alleen de genen die hij nodig
heeft, de andere genen zijn niet actief in deze cel. Een gen kan een beetje tot erg actief zijn, dus zacht
of hard staan.
Basisstof 2:
De 2 chromosomen van een paar bevatten informatie voor dezelfde erfelijke eigenschappen. De
meeste chromosomenparen hebben dezelfde informatie, bijvoorbeeld; beide chromosomen
bevatten de informatie voor blond haar. Soms verschilt de informatie op de chromosomen. Het ene
chromosoom bevat bijvoorbeeld de informatie voor bruine ogen en het andere voor blauwe ogen.
Dan bevatten de chromosomen verschillende varianten van een gen. Van elk chromosomenpaar is 1
chromosoom afkomstig van de vader en 1 van de moeder. Daardoor kan de informatie op de 2
chromosomen van een paar verschillend zijn.
Bij een vrouw zijn de geslachtschromosomen gelijk aan elkaar. Een vrouw heeft 2 X-chromosomen
(XX). Bij een man zijn de geslachtschromosomen verschillend. Een man heeft 1 X- en 1 Y-
chromosoom (XY). Heel af en toe worden er meisjes geboren met XY-chromosomen en jongens met
XX-chromosomen. Dit zijn voorbeelden van intersekse. Bij bevruchting versmelten de kern van een
zaadcel en de kern van een eicel met elkaar. De 23 chromosomen van de eicel en 23 chromosomen
van de zaadcel komen weer bij elkaar in de kern van een bevruchte eicel. De kern van een bevruchte
eicel bevat weer 46 chromosomen die 23 paren vormen. Van elk chromosomenpaar is 1
chromosoom afkomstig van de moeder en 1 van de vader. Omdat er zoveel verschil zit in genotype
zijn er veel mogelijkheden, daardoor is het genotype van de nakomeling afhankelijk van het toeval.
Basisstof 3:
Voor elke eigenschap en elk proces zijn duizenden basisparen nodig. De basisparen die samen nodig
zijn voor een eigenschap vormen een gen. Voor alle eigenschappen zijn meerdere genen nodig en
basisparen kunnen deel uitmaken van verschillende genen. De informatie in een gen noem je een
gen variant of allel. Een chromosoom kan beschadigd raken, waardoor de informatie voor 1 of meer
erfelijke eigenschappen kan veranderen. Zo’n plotselinge verandering van het genotype heet een
mutatie. Soms gaan cellen zich ongeremd delen. Dat wordt veroorzaakt door mutaties in genen die
betrokken zijn bij het regelen van de celdeling. Er ontstaat dan een gezwel of tumor. Kwaadaardige
tumoren worden kanker genoemd, een kwaadaardige tumor groeit snel en verstoord de bouw van
de weefsels.
Basisstof 4:
De ontwikkeling van het leven op aarde waar soorten ontstaan, veranderen en/of verdwijnen noem
je de evolutie. De evolutietheorie is vooral ontwikkeld door Charles Darwin, een Engelse onderzoeker
uit de 19e eeuw.
Basisstof 5:
Fossielen zijn versteende overblijfselen van organismen in gesteenten. Fossielen ontstaan als resten
van organismen worden bedekt door sedimenten (lagen zand of kleideeltjes). Soorten die een
gemeenschappelijke voorouder hebben vertonen verwantschap. Hoe meer het DNA van soorten
overeenkomt, hoe meer deze soorten aan elkaar verwant zijn.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lotteniewold. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67163 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen