1. Wat is victimologie
2. Wanneer ben je slachtoffer en wat is slachtofferschap?
3. Wat zijn de risico kenmerken van slachtofferschap?
4. Wat zijn de gevolgen van slachtofferschap?
Wat is victimologie?
o Van Dijk
Victimologie(slachtofferkunde)= een nieuwe wetenschappelijke discipline die zich
bezighoudt met onderzoek naar slachtoffers.
Een belangrijk thema hierbij is de zorg voor en hulpverlening aan slachtoffers (binnen of
buiten het kader van de strafrechtspleging). Voorheen toonden criminologen meer
interesse in de rol die het slachtoffer speelt in de voorgeschiedenis of de aanloop van het
misdrijf.
Victimologie richt zich op slachtoffers van nationale misdrijven en internationale
misdrijven waarbij steeds morele en juridische vragen aan de orde zijn. Sinds kort
hebben slachtoffers meer aandacht gekregen binnen strafrechtelijk systeem.
Daarnaast zijn er voor hun verschillende instanties gekomen om hun trauma’s te
verwerken en hun te helpen bij allerlei formele zaken en ook tegemoetkomingen aan te
bieden. Een kanttekening hierbij is dat ze uitgaan van de ‘innocent victim’
Ook hebben ze de mogelijkheid om in de rechtbank een toespraak te houden wat voor
impact een bepaalde delict voor het slachtoffer heeft gehad.
Er ontstonden ook victimologische typologieën, waarop kritiek was omdat ze niet
gebaseerd zijn op objectief onderzoek bij een representatieve groep slachtoffers en
ze vervullen een heimelijke normatieve functie. Daarnaast is het zo dat deze theorieën
onderscheid maakten tussen victims en non-victims o.b.v. uiterlijke kenmerken en
sociale omstandigheden, hierdoor ontstaan labels en stereotypen.
door te wijzen op persoonlijkheidsproblemen wordt de schuld geschoven naar het
slachtoffer en wordt de dader vrijgesproken (Blaming the victim).
Rationele/interactionistische victimologie= hierin staat de noodlottige wisselwerking
tussen dader en slachtoffer voorafgaande aan het misdrijf centraal. Alleen is de aandacht
van het onderzoek verlegd naar wat het betekent om door een misdrijf te zijn getroffen en
hoe de betrokkenen bij de verwerking van de gevolgen van het misdrijf zo goed mogelijk
kunnen worden bijgestaan.
Hoofdthema’s victimologie
1. De risicokenmerken van slachtofferschap en de mogelijke eigen rol van slachtoffers bij het
ontstaan van misdrijven
2. De materiele en immateriële gevolgen van misdrijven voor slachtoffers
3. De reacties op slachtofferschap
a. negatieve/positieve reacties zoals de verschillende vormen van hulpverlening en een
correcte bejegening binnen de strafrechtspleging (slachtofferzorg)
, o Criminology
Tierney ontdekte 2 grote tradities binnen de victimology:
1. Een gedeelte binnen deze discipline focust zich op de psychologische
kenmerken en de sociale omstandigheden, ontdekt door von Hentig en
Wertham
Een kritiekpunt hierop is dat dit kan leiden tot het feit dat het slachtoffer zelf
oorzaak is van wat hem overkomtvictim-blaming(bv verkrachting)
2. Een ander gedeelte focust zich meer op het meten van de mate van
slachtofferschap.
Er zijn 3 belangrijke benaderingen voor victimologie:
-Positivist victimologie
Deze vorm gaat over de identificatie van factoren die bijdragen aan een niet random patroon
van slachtofferschap, meer focus op interpersoonlijke geweldsmisdrijven en een zorg om
slachtoffers te identificeren die mogelijk hebben bijgedragen aan hun eigen slachtofferschap.
Routine-activiteit theorie focust zich onder andere op patronen van slachtofferschap en hoe
deze gerelateerd worden aan misdaadpreventie en misdaadreductie. De 3 belangrijkste
elementen binnen deze theorie zijn: een dader/ een geschikte doelwit/ afwezigheid van een
bewaker. Ze onderzoeken hierbij hoe deze elementen op een bepaalde plek en tijd bij elkaar
komen en hoe dit gemanipuleerd kan worden om misdaad te reduceren.
Kritiekpunten:
- Ze focussen meer op de gebeurtenis en houden geen rekening met structurele
ongelijkheden
- Deze benadering is niet voor alle type misdaad bruikbaar
- Het besteed onvoldoende aandacht aan andere vormen van schade
-Radical victimologie
Deze vorm focust zich meer op de kwetsbaarheid van bepaalde groepen, delicten gepleegd
door de machtige mensen bv. de staat, het niet herkennen van slachtofferschap en als laatst
de meest belangrijke ongelijkheden en of deze oorzaken zijn van slachtofferschap.
Kritiekpunten zijn dat deze benadering zich te veel bezig houdt met sociale klassen en hun
relaties en dat ze slachtofferschap presenteren als een onderdrukking. De benadering is
gefaald andere sociale ongelijkheden, etniciteit/gender/leeftijd, mee te nemen.
-Critical victimologie
Deze benadering houdt zich bezig met mensen die worden gelabeld als een slachtoffer en
zich hier ook naar gaan gedragen. Er zijn 3 key words voor critical victomologie:
Rights- Hebben slachtoffers rechten of behoeften
Citizenship- het benadrukken van verantwoordelijkheden ipv rechten
The state- Rol van de staat omtrent slachtofferbeleid
o Sociology
Er kunnen volgens Karmen 3 onderdelen binnen de victimologie onderscheiden
worden. Elke onderdeel benadert de discipline vanuit een andere invalshoek,
reflecteert op een bepaalde onderdeel van het probleem van criminaliteit en gaat om
verschillende posities binnen de slachtoffer movements.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper djdj. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.