Ageing & concepten
Week 1 Lifestages
- Overview normale ontwikkeling
- Wat theorieën over verouderen
- Fysiologische herstellen en vervangen
- Verouderen en invloeden hierop
Algemene normale ontwikkelingsfasen:
● 0 – 2 jaar: sensomotorische fase:
○ Ontdek jezelf (de ik, ik), ontdek de wereld
○ Motorische ontwikkeling: zelfstandig na 24
maanden
● 2 – 7 jaar: Preoperationele fase
○ Toename van de buitenwereld, kennis van
namen, plaatsen
○ Verdere motorische ontwikkeling, specialisatie;
verdere centrale neurologische ontwikkeling
○ Ontwikkeling van het bewegingsapparaat hangt af van gedrag en fysieke
activiteiten
● 7 – 12 jaar
○ Organisatie van de buitenwereld, redeneren, abstract denken
○ Optimalisatie van motorbesturing; afhankelijk van fysieke activiteiten
● 12 – 18 jaar
○ Verdere ontwikkeling van abstract en theoretisch redeneren
○ Lichamelijke groei en verfijning van motorische functies
● 18 – 30 jaar
○ Fysieke topprestaties
○ Mentale emotionele ontwikkeling: motivatie, langetermijndoelen
○ Neurofysiologie: rijping van frontale cortex
● 30+ jaar
○ Fysiologische regressie, veroudering
○ Mentaal: kennis vergroten op basis van ervaring; afnemend leervermogen
Motorische ontwikkeling
➢ Pasgeborenen:
○ Reflexen als functies van:
■ Voeding (zoek-, zuig-, slikreflexen)
■ Bescherming (grijpen, moro, lopen, magneet plantaris, nekreflexen)
■ Ontwikkeling
➢ 0-2 jaar, algemene ontwikkelingswetten
○ Het buigingspatroon verandert langzaam in het extensiepatroon
○ Ontwikkelingsvolgorde van craniaal naar caudaal:
■ Hoofd eerst> armen, handen> trunk> benen
○ Ontwikkeling gaat vaak stapsgewijs, niet continu
, ○ Een sterke ontwikkeling van het ene aspect vertraagt de ontwikkeling op
andere gebieden.
○ Reflexen fungeren als startpunt voor motorische ontwikkeling: de zuigreflex
ontwikkelt zich tot kauwen.
○ Coördinatie en controle van motorische functies: myelinisatie van het
zenuwstelsel
○ Verfijnde motorische functies, manipulatie van objecten, hand-oogcoördinatie
○ Specialisatie van de cortex: linker- en rechterhersenhelft
Andere velden van ontwikkeling: zintuigen:
In de buurt: Gevoeligheid, geur en smaak, evenwicht reflexen
Omgeving: Interpretatie van zicht, gehoor, evenwicht
Taal, Persoonlijkheid, Sociale ontwikkeling
➢ Peuters (2-4 jr)
○ Motorische functies, integratie, planning, tekenen.
○ Grove motorfuncties: rennen, trappen lopen, vangen, springen
○ Gedrag: imitatie, acteren, problemen oplossen
○ Communicatie: taal, non-verbaal
○ Sociaal: het begin van samen spelen
➢ Schoolkinderen (4-12 jr)
○ Grove motorische functies: varieert veel; hangt af van groeisnelheid
○ Totaal bewustzijn van lichaamsschema: sport, competitie
○ Fijne motorische functies: schrijven, tekenen, dansen, een instrument
bespelen
➢ Puberteit 12-18 jr)
○ Motorontwikkeling, Sterk beïnvloed door:
■ Groeispurt, hormonale, sociale, emotionele en (sub)culturele
ontwikkeling
○ Sociale ontwikkeling
■ Peergroep is het belangrijkst
■ Verminderde invloed van ouders en andere broers en zussen
■ Oriëntatie van hun positie in de samenleving
○ Politieke problemen; welzijn van de wereld
➢ Volwassenheid (18-70 jr)
○ Voldoende motorische vaardigheden, afhankelijk van dagelijkse fysieke
activiteiten en conditie
○ Intellectuele ontwikkeling, groeiende ervaring
○ Adequaat sociaal netwerk
○ De meeste volwassenen kiezen een partner, stichten een gezin
○ Op middelbare leeftijd lost het gezin zichzelf op:
○ Wat overblijft zijn (nauw) verwante volwassenen.
➢ Oude leeftijd (70+)
○ Algemene gezondheid
■ Toenemende incidentie van degeneratieve ziekten
■ Fysieke beperkingen
○ Motorfuncties
■ Langzame afname van coördinatie, spierkracht, aerobe conditie
(afhankelijk van dagelijkse fysieke activiteiten)
, ■ Degeneratie van het bewegingsapparaat: artrose, osteoporose,
coördinatie, algemene kwetsbaarheid
○ Sociale functies
■ Het is het tijdperk van het verlies van geliefden, familie, vrienden
○ psychologische functies
■ In vroeger leven ontwikkelde copingstrategieën met betrekking tot
“verlies” winnen aan belang. Depressieve stemmingen komen vaker
voor
“Oud worden is een kado vd 20e eeuw, wordt oud worden met een goede kwaliteit van leven
het kado van de 21e eeuw?”
Week 2 Connective tissue
- Kennis verkrijgen van bindweefsel: spieren, botten, kraakbeen
- Deze kennis toepassen
Locomotor system: Spieren, pezen, botten, gewrichten
Fibroblast= meest voorkomende en belangrijkste bindweefsel producerende celtype
Hoofdproducten in extracellular matrix: collageen en elastine: samen verantwoordelijk voor
compositie extracellulaire matrix. De mechanische kenmerken van weefsels.
Collageen types: 38 types (fibrillair: 5 typen en niet fibrillair).
Myofibroblast= Produceert naast "normale" collageen contractiele eiwitten> verhoogd
risico op het ontwikkelen van contracturen: Dupuytren, Schouder-handsyndroom, Frozen
shoulder
Satellietcel= Myocyte stamcel: Groei, onderhoud en herstel van (skelet) spierweefsel
De vijf meest voorkomende soorten zijn:
● Type I: huid, pees, vasculaire ligatuur, organen, bot, littekenweefsel
● Type II: kraakbeen (hoofdbestanddeel van collageen van kraakbeen)
○ Door verminderde vermenigvuldiging van chondrocyten en synoviale cellen:
■ Verminderde dikte van kraakbeen
■ Verminderde productie van gewrichtsvloeistof en hyaluronzuur
○ Veroudering kraakbeen: verminderde dikte van kraakbeen in synoviale
gewrichten:
■ Verminderde smering: verandering glij-rolpatroon:
artrokinematica
■ Verhoogde intra-articulaire weerstand
■ Verhoogde krachten op kapsel, ligamenten en randen van
het gewrichtskraakbeen: snellere gewrichtsdegeneratie
■ Bij afwezigheid van bloedtoevoer is deze degeneratie
onomkeerbaar
● Type III: netvormig (hoofdbestanddeel van reticulaire vezels), vaak
aangetroffen naast type I.
● Type IV: vormt basale lamina, het basaalmembraan.
