Samenvatting van het boek Praktisch Strafprocesrecht. In het boek worden onderwerpen behandeld als:
- Het strafbare feit
- Wederrechtelijkheid, opzet en schuld
- Causaliteit
- Strafuitsluitingsgronden
- Poging
- Dwangmiddelen
- Dagvaarding enz.
Samenvatting Strafrecht
Voorwaarden strafbaar feit
Om van een strafbaar feit te kunnen spreken moet voldaan zijn aan 4
voorwaarden:
Menselijke gedraging
Gedraging valt binnen een delictsomschrijving
De gedraging is wederrechtelijk
De gedraging is aan schuld te wijten.
Menselijke gedraging
Met een menselijke gedraging wordt bedoeld dat een persoon een gedraging
heeft verricht. Volgens de wetgever betekend dit dat een persoon een gewilde
spierbeweging heeft uitgeoefend. Wanneer iemand wel spierbeweging uit kan
oefenen, maar dit niet doet om een ander te helpen is strafbaar.
Rechtspersonen kunnen ook een strafbaar feit plegen. Dit noemen we functioneel
daderschap
De gedraging valt binnen een delictsomschrijving
Een delict moet wettelijk zijn vastgelegd. Art. 1 Sr bepaalt namelijk dat een feit
pas strafbaar is als er voorafgaand aan de gedraging een wettelijke strafbepaling
is geformuleerd. Dit noemen we het legaliteitsbeginsel. Het betekend dat er
voordat de gedraging plaatsvindt, er in de omschrijving moet staan dat het
gedrag strafbaar is.
De gedraging is wederrechtelijk
Met wederrechtelijk bedoelen we in strijd met de wet.
Aan schuld te wijten
We bedoelen daarmee dat de verdachte een verwijt moet kunnen worden
gemaakt. De gedraging moet hem kunnen worden toegerekend. Er is sprake van
verwijtbaarheid als de verdachte anders had kunnen handelen, maar dat niet
heeft gedaan.
Verschillende strafbare feiten
Misdrijven en overtredingen
Verschil tussen misdrijven en overtredingen is de strafbedreiging. Op misdrijven
staat altijd een gevangenisstraf. Overtredingen zijn minder erg. De dader krijgt
hier voor alleen een geldboete of hechtenis. Overtredingen behoren tot de
bevoegdheid van de kantonrechter, terwijl misdrijven behoren tot de rechtbank.
Formele en materiële delicten
Het verschil tussen formele en materiële delicten zit hem in de wijze waarop de
wetgever het delict in de wet heeft omschreven. Formele delicten zijn delicten
die een bepaald handelen strafbaar stellen. Materiële delicten stellen het
intreden van een bepaald gevolg juist strafbaar. Het schoolvoorbeeld van een
materieel delict is doodslag. De wetgever heeft niet omschreven hoe iemand van
het leven moet worden beroofd, maar enkel is strafbaar als iemand wordt
,gedood.
Commissie- en ommissiedelicten
Delicten kunnen ook opgedeeld worden in ‘handelen’ en ‘nalaten’. Wanneer we
spreken over delicten die een bepaald handelen strafbaar stellen, gaat het over
commissiedelicten. Denk bijvoorbeeld aan mishandelen, vernielen, stelen, doden,
handtekening vervalsen enz.
Naast de commissiedelicten zijn er ook omissiedelicten. Dit typte delicten stelt
het nalaten strafbaar. Zoals bijvoorbeeld art. 450 Sr. Het nalaten om hulp te
verlenen aan iemand die in levensgevaar verkeerd.
Gronddelicten, gekwalificeerde delicten en geprivilegieerde delicten
Uitgangspunt is dat een bepaalde gedraging strafbaar is gesteld. Dat is een
gronddelict. Als we spreken van een gekwalificeerd delict, dan is dat een delict
dat ernstiger is dan een gronddelict. Een geprivilegieerd delict is eigenlijk het
tegenovergestelde van een gekwalificeerd delict. Het is een lichtere variant met
een lagere strafbedreiging.
Wederrechtelijkheid
Betekenis 1: zonder toestemming van de rechthebbende
In deze betekenis handelt de verdachte volgens Remmelink zijn eigen recht.
Betekenis 2: bestanddeel is element
De verdachte is in strijd met de geschreven en ongeschreven regels, die in NL
gelden.
Opzet
Opzet komt vaak voor. Opzet in de strafrechtelijke betekenis betekent soms net
wat anders dan in het normale spraakgebruik.
Kleurloos en boos opzet
Er is pas sprake van opzet wanneer je met je handelen kwaad in de zin hebt. Er
kan ook sprake zijn van opzet zonder dat iemand kwaad in de zin heeft gehad.
Boos opzet: Er is sprake van boos opzet wanneer de verdachte willens en wetens
de strafwet heeft overtreden. De verdachte wist dat hij de wet overtrad. Van boos
opzet kan alleen sprake zijn als de verdachte weet dat wat hij doet strafbaar is.
Kleurloos opzet: Bij kleurloos opzet wordt alleen gekeken naar het handelen van
de verdachte. Wanneer een verdachte willens en wetens heeft gehandeld, is er
sprake van kleurloos opzet. De wetgever gaat tegenwoordig uit van kleurloos
opzet.
Boos opzet Kleurloos opzet
Verdachte handelt willens en Verdachte handelt willens en wetens,
wetens, weet dat hij de wet maar hoeft niet te weten dat hij de wet
overtreedt overtreed
Opzet is een beschuldiging Opzet is een constatering
, Oogmerk Handelen van verdachte is gericht op een
bepaald doel
Opzet bij Verdachte weet dat er door zijn handeling een
zekerheidsbewustzijn ongewild gevolg intreedt
Opzet bij Verdachte weet dat er door zijn handeling
waarschijnlijkheidsbewust waarschijnlijk een gevolg zal intreden
zijn
Voorwaardelijk opzet Verdachte is zich ervan bewust dat een gevolg
kan intreden maar neemt de kans dat d at
gevolg intreedt op de koop toe.
Schuld
Schuld is samen met opzet en wederrechtelijkheid een van de belangrijkste
bestanddelen in het Nederlandse Strafrecht. Om van schuld te spreken moet er
aan nogal wat voorwaarden worden voldaan. Culpa is een Latijnse term voor
schuld. Er is juridisch pas schuld wanneer iemand iets expres gedaan heeft.
Definitie van schuld: De aanmerkelijke mate van verwijtbare onvoorzichtigheid.
Onvoorzichtigheid
Onvoorzichtigheid is een normatief begrip. Dat betekend dat de handelingen van
een verdachte getoetst worden aan hetgeen in de maatschappij als norm wordt
opgelegd.
Bewuste en onbewuste schuld
Het onderscheid wordt om twee redenen gemaakt. Allereerst drukt het de ernst
van de onvoorzichtigheid uit. Over het algemeen kan gezegd worden dat
onbewuste schuld minder erg is dan bewuste schuld. Bewuste schuld grenst
aan voorwaardelijk opzet. De overeenkomst is dat de verdachte in beide gevallen
zich bewust is van een bepaald risico. Het verschil is echter dat de voorwaardelijk
opzet dat risico op de koop toe neemt. Er wordt van onbewuste schuld
gesproken wanneer een verdachte iets heeft gedaan of nagelaten. De verdachte
heeft niet gedacht aan de gevolgen van zijn handelen en had dit wel moeten
doen.
Strafuitsluitingsgronden
Er bestaan twee strafuitsluitingsgronden. Namelijk rechtvaardigingsgronden en
schulduitsluitingsgronden. Een rechtvaardigingsgrond neemt de
wederrechtelijkheid weg en een schulduitsluitingsgrond de schuld.
Rechtvaardigingsgronden
Overmacht noodtoestand:
Het gaat dan om situaties waarin iemand een keuze moet maken tussen twee
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kelly1303. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
