Deze samenvatting gaat over de psychologie. Aan de hand van het handboek, cursustekst, ppt en notities heb ik deze samenvatting gemaakt. Het bevat heel wat duidelijke afbeeldingen en schema's om de inhoud beter te begrijpen. OP het einde van de samenvatting zijn enkele voorbeeld vragen om te checke...
DE MENSE IN RELATIE MET ZIJN WERELD: SENSATIE EN
PERCEPTIE
Alles begint bij de zintuigen= het terrein van de sensorische psychologie
Sensatie= vroeg stadium van perceptie waarin neuronen van een receptor een
stimulus omzetten in een patroon van zenuwimpulsen.
het is de eerste gewaarwording.
stimulus wordt omgezet in een vorm die de hersenen kunnen begrijpen.
Perceptie is het proces van waarneming (betekenisverlening)
hersenen zijn heel neuro plastisch.
perceptie is iets heel gevaarlijk want het is de waarheid: heel gekleurd wie we
zijn, de interpretatie die wij maken van de omgeving kunnen iets objectief
waarnemen.
examenvraag: wat is sensatie
1. HOE VERANDERT STIMULTIE DE SENSATIE
Het waarnemingsproces heeft 3 fasen:
1. Sensatie en gewaarwording
2. Organisatie tot geheel
3. Betekenisverlening
Er zijn 2 soorten processen:
1) Bottom- up = prikkels van buitenaf beïnvloeden ons
2) top- down = wij organiseren die informatie en geven er betekenis aan
Sensatie en gewaarwording= Bottom- up
prikkels registreren en er een betekenis aan
geven= top- down
Stimulatie verandert in perceptie
We kunnen niet objectief waarnemen omdat we
enkel informatie verwerken die voor ons
belangrijk is.
Het proces waarbij fysische energie, zoals licht- en geluidsgolven, wordt omgezet
in neurale impulsen, = transductie (omvorming).
Het begint op het moment dat een sensorische neuron een fysieke stimulus
(zoals de geluidsgolf van een trillende snaar) opvangt. Als deze stimulus het
bijpassende zintuig bereikt (vb oor), activeert het gespecialiseerde neuronen in
dat zintuig, die receptoren worden genoemd. Deze receptoren zetten hun
excitatie of prikkeling om in een zenuwimpuls.
Die zenuwimpuls vervoert sensorische informatie in gecodeerde vorm naar de
hersenen, waar hij verder zal worden verwerkt. Deze met informatie geladen
impuls verplaatst zich over een zenuwbaan naar gebieden in de hersenen die zijn
1
, gespecialiseerd in de verwerking van zintuiglijke indrukken. Uit de neurale
impulsen die via de zenuwbanen worden vervoerd, halen de hersenen informatie
over de elementaire kenmerken van de stimulus ( in dit geval geluidssterkte,
toonhoogte, richting van het geluid). Let wel, de stimulus zelf komt dus niet
verder dan de receptor. Het enige wat in het zenuwstelsel wordt verplaatst is
informatie in de vorm van een neurale impuls.
Sensorische adaptatie
vb. Muziek in de auto, zwembad,…
= ons gevoeligheid neemt af als de prikkel constant blijven en terugkeren.
functie= stelt ons in staat om onze aandacht te richten op wat WEL belangrijk is.
het gaat niet bij te intense prikkels.
Sensorische adaptatie = dat zintuigen steeds minder gevoelig worden naarmate
een stimulus langer aanhoudt.
Stimuli die niet veranderen in intensief of enig ander kenmerk hebben de neiging
naar de achtergrond van ons bewustzijn te verschuiven, tenzij ze heel intens of
pijnlijk zijn. Tot op het moment dat ik het nu zeg was je je waarschijnlijk niet
bewust van de stoel waarop je zit en hoe die voelt. (daarom kan je beter niet
naar interessante muziek (of radio) luisteren terwijl je studeert).
De differentiële drempel of verschildrempel
Een geluidstechnicus zit voortdurende achter zijn mengtafel het geluid bij te
regelen. Hoeveel hoge tonen moet hij bijvoegen voor hij het verschil hoort?
= de hoeveelheid verschil in intensiteit tussen 2 prikkels die we in 50% van de
gevallen nog net als van elkaar verschillend kunnen waarnemen (juist
waarneembare verschil).
WET VAN WEBER
Het juist waarneembare verschil is klein wanneer de intensiteit van de stimulus
klein is.
examenvraag: wat is de wet van Weber
Signaaldetectietheorie
- gevoeligheid voor prikkels varieert voortdurend: schommeling in waarneming.
- variatie over mensen en omstandigheden
- sensatie= afhankelijk van de kenmerken van de stimulus, de
achtergrondstimulus en de detector
De SDT geeft meer inzicht in absolute drempels en verschildrempels en geldt
zowel voor biologische als elektronische sensoren.
Volgens de SDT is sensatie afhankelijk van KENMERKEN VAN DE STIMULUS,
ACHTERGRONDSTIMULI, en DE DETECTOR.
Misschien heb je al gemerkt dat je van een les in de voormiddag na een kop
koffie meer hebt onthouden dan van een les in de namiddag. De oudere theorie
over drempels besteedde geen aandacht aan de invloed van lichamelijke
gesteldheid, oordelen en vooroordelen van de ontvanger. De klassieke theorie
stelt dat iets wordt gehoord zodra het boven de absolute drempel komt, de
nieuwe opvatting is meer dan enkel ja/nee.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper saartjevandijck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
